مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است: در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکر عوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربى بیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارى اجتماعى فکرى مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهم ساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه هاى جام...

چکیده (تأثیر انقلاب مشروطه بر اشعار نسیم شمال) (زهرا مشهدی کریمی) یکی از مهم ترین وقایع تاریخی کشور ایران در عصر معاصر، «نهضت مشروطه» است. مشروطه و مشروطه خواهی در ایران جریانی فکری، سیاسی و اجتماعی است که قصد ایجاد حکومتی مبتنی بر قانون را در ایران داشت. مشروطیت ایران، محصول بیداری افکار و رشد بورژوازی ایران بود. رواج اندیشه ی سیاسی در میان مردم ایران و میل به مشروطه خواهی در آثار نویسندگ...

هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، شناخت نقش ارتباطات سنتی در زمینه سازی انقلاب مشروطه بود. برای رسیدن به هدف و پاسخ به سوالات تحقیق از روش اسنادی استفاده شده است. منابع مورد استفاده (اسناد) از منابع دست دوم (کتب تاریخ عصر مشروطه) انتخاب شد و حوادث تأثیرگذار در دو سال منتهی به انقلاب مشروطه مبنای تحقیق قرار گرفت که از بین این حوادث پنج مورد انتخاب شد. یعنی حادثه مسیو نوز، ویران کردن سرای بانک، گران ...

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است: در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکر عوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربى بیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارى اجتماعى فکرى مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهم ساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه هاى جام...

یکی از مهم ترین نظریه پردازان طرفدار نظام سیاسی مشروطیت در عصر مشروطه، آیت الله محمد کاظم خراسانی می باشد. فلسفه سیاسی مرحوم آخوند خراسانی گویای تعاملی نظری میان مفهومی نوین چون هویت ملی با دین می باشد. تعامل میان دو مفهوم مذکور در ارتباطی مستقیم با سه پایه اساسی (اصولی، فقهی و فلسفی) در اندیشه سیاسی وی است. در نوشتار پیش‏رو پس از بررسی ابعاد دین و شاخصه‏های هویت ملی در یک بستر نظری و مفهومی، ب...

حوزه علمیه به مرکز علوم مذهبی شیعیان اطلاق می­شود که در مطالعات مربوط به تاریخ نهادهای علمی ـ آموزشی شیعیان، پیشینه و چگونگی پیدایی عنوان آن مغفول مانده است. افزون بر این، این مطالعات مراکز علوم دینی پیش از ایجاد این اصطلاح را نیز، تحت عنوان حوزه علمیه معرفی کرده­اند. پژوهش حاضر به تاریخ پیدایی و تحولات معنایی ترکیب حوزه علمیه اختصاص دارد. یافته­های این پژوهش حاکی است، اصطلاح حوزه علمیه از بطن ...

گذشته از جنبه زیبایی شناختی آثار سعدی، که سبب گردیده است تا از او به عنوان استاد سخن یاد شود، ایرانیان قرن های متمادی، این شاعر را به عنوان آموزگار اخلاق و حکمت خود پذیرفته بودند. این پذیرش تا سال های انقلاب مشروطه همچنان ادامه داشت، تا اینکه با آغاز این سال های دوران ساز، آموزه های ارائه شده از سوی سعدی مورد انتقاد برخی از روشنفکران و مستشرقینی چون ادوارد براون قرار گرفته، در تضاد با آموزه های...

چکیده: انقلاب مشروطه، نقطه¬ی عطفی درتاریخ ایران- به ویژه تاریخ معاصر- محسوب می شود. این انقلاب بر بستر تاریخی، اجتماعی، سیاسی دوره¬ای شکل گرفت که می¬توان آن را دوره¬ی گذار از سنّت به تجدد دانست و توانست مفاهیم جدید را درحوزه¬ی اندیشه و فکر ایرانیان وارد سازد. از پیش و هم زمان با این انقلاب، ادب فارسی به ویژه شعر از چهارچوب و پوسته¬ی کهن خود کم¬کم و هم زمان با تحولات سیاسی - اجتماعی دوره¬ی قاجا...

این مقاله، همانطور که از عنوان آن برمی آید، به نسبت میان دو اصطلاح و دو عرصه در دوران قاجار می پردازد: اصطلاح «مشروطه» که عمدتاً در مورد عرصه ی «سیاست» در تاریخ ایران به کار می رود، و عرصه ی «استتیک» (یا زیبایی شناسی). «استتیک»، به معنایی که کانت مدّنظر دارد، یعنی نظامی از اَشکال پیشینی که تعیین می‌کنند چه چیز خود را به تجربه ی حسی عرضه می نماید. در روشی که به کار می بریم، استتیک به معنای وسیع کلم...

در اواخر دوران حکومت سلسله ی قاجاریه، اندیشه های تازه ای در سایه ی تحولات نوین جهانی وارد ایران شد. یکی از این اندیشه های مدرن که به نوعی دارای سابقه ای طولانی و زمینه ای مناسب در جامعه و فرهنگ اهالی این سرزمین بود، اندیشه ی باستان گرایی بود. منظور از باستان-گرایی در این تحقیق، بیان نگاه غرورآمیز به دوران ایران پیش از اسلام و تمجید و تعظیم آن است که در ادبیات دوران مشروطه انعکاس یافته و موضوع ا...