اصطلاح قاهری و دلبری درکلیات فارسی اقبال به معنای صفات جلال و جمال خداوند و تجلی این صفات بر مؤمن به کار رفته است. از دیدگاه اقبال، عارف واقعی دارای هر دو صفت جلال و جمال الهی است و فقدان هر یک از این صفات الهی برای عارف نقص محسوب می شود. اما از آنجایی که جمال خداوند بر جلال او می چربد، عارف نیز به تبع معشوق خود پیش از آنکه دارای صفات قهرآمیز باشد، دارای صفات مهرآمیز است.

د ر این مقاله سعی بر تفسیرد یدگاه اقبال د ر مورد"زن " شده است. با مطالعهء کلیات فارسی و اردو سخنرانی ها و بیانات علامه اقبال، در مجموع مشاهده می شود زن در موضوعات مختلف اعم از "خودشناسی "، "تعلیم "، "حجاب "، "آزا دی " و "عرب " مطرح شده است. از آنجا که اقبال یابند مذهب اسلامی و قرآن بود، طبق عقاید دینی خود، به زن مسلمان بهایی اعلی می بخشید. زن، در مقام "ما در"، در نظر وی حساس ترین مسئولیت در ...

علامه محمد اقبال برای مردم فارسی‌زبان از شخصیت‌های بسیار گرامی است. او با جرئت و عزم راسخ عازم میدان شعر و ادب فارسی شده و در حضور ملای روم، عطار، حافظ و دیگران خامه‌فرسایی کرده است. درمورد اشعار و آثار این ادیب گران‌مایه و چیره‌دست سال‌هاست که اهل قلم بحث آراسته‌اند. جایگاه والای زبان و سخن در نوشته‌های اقبال لاهوری اولین نکته‌ای است که در مواجهه با آثار این شاعر توانمند جلب نظر می‌کند. موضوع ...

مبانی اندیشة فردریش نیچه و اقبال لاهوری با تأکید بر انسان‌شناسی و فلسفة سیاسی   شجاع احمدوند* - محسن سلگی**   (تاریخ دریافت:8/2/93 – تاریخ پذیرش: 5/8/93 )   چکیده در این نوشتار، مقایسة اندیشة نیچه و اقبال لاهوری در چهار بُعد معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی‌، روش‌شناسی و انسان‌شناسی مقصود قرار گرفته است. درحالی‌که نیچه با هر سه مؤلفة نخست، سر ستیز دارد، اما لاجرم می‌‌توان از وجود هر چهار محور شناخت در ان...

تجلی عرفان اسلامی در ادبیات فارسی به درجه­یی است که همچون طاووس در آثار مختلف زبان فارسی جلوه­های گوناگون و متنوع دارد.این چشم اندازهای دل­فریب وقتی با  سایر نحله­ها از قبیل عرفان هندی-بودایی همجوار می­گردد دلبری صد چندان پیدا می­کند. اقبال شاعر جامع­الاطراف شبه قاره که از زیور علم و دین و نظر و عمل توامان بهره­مند است، در خصوص مبانی و اصول تصوف و عرفان نیز، با عنایت به همجواری با مکتب غنی عرفا...

گلشن راز شبستری در سطح زبانی اثر نسبتاً منسجم و تا حدی موفقیت آمیز است و شاعر در آن از زبانی ساده و قابل فهم بهره برده است. اما در سطح ادبی و صور خیال اثری بسیار ساده است و نسبت به آثار بزرگ عرفانی و تعلیمی چندان قوی نیست. در سطح فکری از انسجام خوبی برخوردار است. این کتاب در زمینه ی شعر تعلیمی صوفیه سروده شده است و غالباً تأثیر حکمت ابن عربی و شارحان او را نشان می دهد. اقبال گلشن راز جدید را دره...

جریان شرق شناسی و اسلام شناسی در حوزه های دانشگاهی جهان،  پیوسته با واکنش های مختلفی از سوی شرق مواجه بوده است. برخی، محققین در این رشته ها را همکاران سیاسی دولت متبوع می دانند و در فعالیت های آنها به دنبال مقاصد استعماری و... هستند. عده ای شرق شناسان را معاند اسلام می دانند. در مقابل این آراء، بعضی شرق و غرب را از یکدیگر جدایی ناپذیر می دانند؛ آنه ماری شیمل در زمرة این دسته محسوب می شود. این م...

بى شک علامه محمد اقبال لاهورى، فیلسوف بزرگ شبه قاره هند در قرن بیستم، یکى از منادیان اصلى بازگشت خویشتن و احیاى تفکر اسلامى در عصر حاضر است. این مقاله پس از معرفى اجمالى شخصیت این متفکر اسلامى، آراى آموزشى او را مورد بررسى قرار مى دهد. وظیفه آموزش و پرورش از نظر اقبال، آفرینشِ انسانى اصیل است که مى تواند براى خود به طور مستقل بیندیشد. از نظر وى، آزادى براى تعلیم شخصیت چنین فردى ضرورت دارد، زیرا ...

آینده نگاری در دنیای امروز با اقبال فراوانی مواجه شده و کشورها، مناطق و شرکت های مختلف به طور منظم، منسجم و هماهنگ راجع به آینده مطلوب در جهانی که به صورت فزاینده به سمت پیچیده تر شدن در حرکت است مبادرت به اندیشه می نمایند. آینده نگاری فرآیند سازماندهی شده هدفمندی است که باعث گرد هم آمدن بازیگران کلیدی عرصه علم و فناوری برای ترسیم آینده امکان پذیر و راه های رسیدن به چنین آینده ای می شود. در یک ...