شهر یزد یکی از شهرهایی است که علی‌رغم توسعه و گسترش، هنوز بخش‌های قدیمی خود را، که امروزه بافت تاریخی را تشکیل می‌دهند، در دل خود حفظ کرده است. این شهر از ساختارهای مختلفی تشکیل می‌شد که مهم‌ترین ساختار آنرا محلات تشکیل می‌دادند. اما، می‌توان عوامل گوناگونی را در شکل‌گیری و توسعه شهر و به تبع آن ساختار محلات دخیل دانست. ساختار مذهبی شهر از مساجد و آرامگاه‌های مختلفی تشکیل می‌شد که می‌توان از مس...

اگر توسعة پایدار شهری را کارآمدی اقتصادی، عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست بدانیم، یکی از شرط های مهم تحقق آن بهینه سازی بهره گیری از زمین شهری است. امروزه به این مهم در شهرهای ما و از جمله شهر یزد توجه چندانی نمی شود. از طرفی عرضة بیش از حد زمین و از سویی دیگر بهره برداری نادرست از آن موجب شده تا هکتارها زمین که از مناسب ترین تأسیسات و خدمات شهری برخوردار هستند به صورت بلااستفاده و غیر فعال باقی ...

چکیده بافت قدیم شهرها اغلب دربرگیرنده آثار و مجموعههای تاریخی میباشند که امروزه اغلب در زمره بافت   -   های فرسوده قرار گرفتهاند. یکی از این بافتها، بافت تاریخی شهر اردکان است که علیرغم مداخلاتی که تا ب ه حال در آن صورت گرفته، سیمای عمومی مرکز شهر و به ویژه محلات مسکونی آن بیانگر دوگانگی، همزیستی کهنه و نو و گستره فرسودگی است. مقاله حاضر در جستجوی این نکته است که با وجود مداخلات انجام گرفته در ...

فضای شهری بستر تعاملات فرهنگی و زندگی شهری نماد و تجسم کالبدی مفاهیم فرهنگی است. بافت تاریخی شهرها به لحاظ دارا بودن قدمت، میراث کالبدی، زمین های متناسب با عملکرد فرهنگی مهمترین بستر کالبدی-فضایی ارزش های فرهنگی محسوب می شود. بافت تاریخی شهر مشهد نیز دارای عناصر ارزشمندی می باشد که با توجه به فشار های گسترش شهر، غفلت از بافت تاریخی و نگاه موزه ای به فضاها و عناصر تاریخی سبب ایجاد بناهای تاریخی ...

هر شهر از فضاها و اجزای گوناگونی تشکیل شده است. در صورتی مجموعه اجزا، کلیتی به نام شهر را به وجود می آورند، که به گونه صحیحی با یکدیگر ارتباط داشته باشند. در این صورت، شهر دیگر مجموعه ای از اجزا نیست، بلکه کلی منسجم است که فراتر از مجموع اجزای تشکیل دهنده اش می شود. با توجه به ضرورت ارتباط بین فضاهای گوناگون در تعریف یک کل منسجم، نقش فضاهای واسطه و به اصطلاح «فضاهای مفصلی» بسیار حائز اهمیت است....

امروزه بافت­های فرسوده شهری در اغلب شهرهای کشور به عنوان مساله ای مهم، مورد توجه اکثر برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. یکی از راهکارهای عملی در جهت ساماندهی فضایی مطلوب این بافت­ها، شناخت قابلیت­ها و پتانسیل­های موجود آنها در راستای استفاده­ی بهینه و شناخت نارسایی­های موجود می­باشد، عوامل منفی و نامطلوبیت­هایی که این بخش از شهر بر فضای شهری وارد نموده، نظم و سازمان فـضایی شهر را برهم زند و فرا...

ساختار کالبدی یک شهر می‌تواند از عوامل بسیاری از قبیل عوامل محیطی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، جریان‌ها و مکاتب فکری حاکم و الگوهای شهرنشینی جهان تأثیرپذیر باشد. ساختار کالبدی-فضایی شهر برآیند تمام نیروهایی است که باعث به وجود آمدن و شکل‌گیری یک سکونتگاه می‌شود و دارای نمود عینی و ذهنی هست. رشد و توسعه شهرها، براثر حوادث مختلف در تمام ادوار تاریخی، دارای افول و صعود بوده است. امروزه آگاهی از ساختا...

از جمله جنبش­های نوین در حوزه حمل­ونقل شهری که با هدف ارتقای جایگاه عابران پیاده در سطح شهر و کاهش تسلط اتومبیل مطرح شده است، سیاست­های پیاده­مداری و پیاده­راه­سازی هستند. در این میان نوع طراحی­های اتومبیل­محور در دهه­های گذشته، منجر به وابستگی شدید مردم به وسایل نقلیه شخصی شده است که تغییر این سبک جا­بجایی به الگوهای پیاده­محور را با دشواری مواجه ساخته است. از همین رو، در پژوهش حاضر با هدف گزی...

محله‌های تاریخی برای زنده ماندن، رفع نیاز‌های روز و ایفای نقش مناسب نسبت به کل شهر، در مواردی علاوه بر حفاظت نیاز به تغییر در خود دارند. طراحی فضای جدید از تغییرات فیزیکی است که جهت ایجاد تغییر در مواردی پیشنهاد می‌شود. این تغییر بر کلیت بافت شهری تاریخی و ارزش‌های آن تأثیراتی دارد که باید قبل از اجرای طرح، آن تأثیرات مورد ارزیابی قرار گیرند. هدف اصلی مقاله، ارزیابی طرح‌های پیشنهادی برای زمین ت...

سوالهای اصلی مورد پژوهش در مقاله این است که : روند تاریخی توسعه فضایی کالبدی - شهر یزد چگونه بوده است ؟ ساخت اکولوژی شهر یزد امروزه از چه الگویی تبعیت می کند ؟ مسائل فوق با این فرض مورد پژوهش قرار گرفته که توسعه فضایی – کالبدی شهر یزد از ابتدای پیدایش هسته اولیه شهر در دوره های تاریخی قبل از اسلام و بعد از اسلام تا دوره حکومت پهلوی رشدی آرام – موزون و متعادل داشته – اما از دهه 1340 به بعد شهر...