سیر ترجمه عربی به فارسی با ترجمه های قرآنی آغاز گردید و سپس در طول چند قرن آثاری در موضوعات دینی، هیئت ونجوم، تاریخ، فلسفه و تصوّف،جغرافی،ریاضی، پزشکی و تعبیرخواب از عربی به فارسی ترجمه شد.این آثار نوعاً به بیانی ساده تر بازنویسی می شد،یا تعلیقاتی برآن اضافه می شد، تلخیص می شدند یا اصلاحاتی در آنها صورت می گرفت. مترجمان متون غیر دینی بیش از مترجمان قرآن،به مختصه های دستور فارسی توجّه نشان می دادن...

حیات سیاسی - ننظامی صفاریان پس از شکست و اسارت عمرولیث ، در منابع تاریخی قرون چهارم ، پنجم و ششم هجری قمری با ابهامات و تیرگی هایی همراه شده است. بیشتر این منابع در هنگام نقل اخبار سلسله های قدرتمند معاصر با امیر خلف و جانشینان او، به گونه ای سخن گفته اند که گویی امارت آنها در سیستان پس از عمرولیث پایان یافته است . اما واقعیت امر چنین نبوده است. امارت خاندان صفاری نه تنها پس از عمرولیث به حیات ...

ادبیّات کودک، با وجود اهمّیّت تردید ناپذیر و نقش موثّری که در شکل گیری شخصیّت کودکان دارد، از زمینه هایی است که تاکنون کم تر به صورت اصولی و علمی به آن پرداخته شده است. در این میان، فنّ ارزشمند بازنویسی نیز، با آن پیشینه ی درخشان در ادب فارسی، عموماً مورد غفلت بوده است. آثار اندکی که با استفاده از این شیوه به وجود آمده اند نیز، کیفیّت بالایی ندارند. رساله ی حاضر با توجّه به مطالب یاد شده، کوشیده است م...

زبان شناسی متن، توجه به متن و مطالعه ویژگی های آن را در دستور کار خود قرار داده است بر این اساس رویکردهای مختلفی برای تشخیص سازمان درونی متون و چگونگی تولید و درک آن ها ارائه شده که یکی از آن ها رویکرد حل مسئله مایکل هوی است. در این رویکرد متون به صورت مکالمه و پرسش و پاسخ بازنویسی می شوند. این الگو دارای چهار رکن است که عبارتنداز موقعیّت، مسئله ، پاسخ و ارزیابی. تشخیص این ارکان در متن به درک مت...

در این پایان نامه، نگارنده با مبنا قرار دادنِ کتاب literature نوشت? پیتر ویدوسون به ترجم? کتاب پرداخته و مقدمه ای تحقیقی بر آن افزوده است. در این مقدمه به واژ? «ادبیات» و ریشه شناسیِ آن از دیدگاه لغوی پرداخته، سپس واژه را از دیدگاهِ معنای اصطلاحی بررسی کرده، معنای «ادب» و «ادبیات» را از هم جدا کرده ، تفاوت ها و شباهت های معنای «ادب» در گذشته و «ادبیات»ِ امروزی را برشمرده است. تعریف های مختلف «ادبیا...

پژوهش حاضر درصدد یافتن پاسخی برای این پرسش­هاست: (1) در متونِ دشوار، «پیچیدگی»­ بیشتر از نوع «واژگانی» است یا از نوع «دستوری»؟ (2) تعامل «واژگان» و «دستور» در ایجاد دشواری متون چگونه است؟ (3) آیا با استفاده از یافته­های پژوهش، می توان انگاره ای آموزشی درباره­ی نحوه­ی تعامل واژگان و دستور در ایجاد دشواری متون ارائه نمود؟ به این منظور، 5 متن نوشتاریِ اطلاع رسان از بین 30 متن موجود در کتاب «خواندن و...

توجه روزافزون به علم تاریخ و انتشار کتب غنی و سودمند به زبان های مختلف در این زمینه، مترجمان متون تاریخی را ملزم می سازد تا با رعایت چهارچوب های علمی به این امر مهم بپردازند. بی تردید انجام این کار بدون آگاهی از شاخصه های علمی این فن ممکن نیست. در این مقاله ضمن معرفی ویژگی های متون علمی و ادبی، سعی شده است با طرح یک مدل، ترجمة علمی و ترجمة ادبی با هم مقایسه و شاخصه های هر یک برشمرده شود. در ادا...

واژه ی «جهل» که اساس اصطلاح «جاهلیت» را تشکیل می دهد در نزد بیشتر واژه شناسان در مقابل «علم» و از منظر برخی از آنان در مقابل «حلم» قرار می گیرد، لکن در عرف آیات قرآن نقیض اصلی کلمه ی«عقل» است، به گونه ای که با تحلیل آیات متحدالموضوع به این مهم رهنمون می شویم که علم ماده ی تعقل است و حلم نیز از مسببات و جَلَوات عقل به شمار می رود؛ از این رو در چشم انداز قرآن جاهلیت به تمامی امور مخالف علم و عقل اط...

سرقت ادبی از دیرباز تا امروز، در متون بلاغی و مباحث نقد ادبی، به انواعی تقسیم شده است و افزون بر آن بحثی دربارۀ تأثیرپذیری شاعران از یکدیگر و توارد به میان آمده است. به نظر می رسد، جز مورد «نسخ و انتحال» که با اطمینان بیشتری می توان ذیل عنوان سرقت ادبی بررسی و طرح کرد، در بقیۀ موارد، چون نمی توان موضوع سرقت را اثبات کرد، باید بیشتر به تأثر و توارد و نقش ضمیر ناخودآگاه توجه داشت. در این مقاله، ا...