این مقاله جستاری معرفت­شناختی پیرامون جایگاه ماده و معنا در باستان­شناسی است. باستان­شناسان با ماده­هایی درگیرند که یا فی­ حد ذاته اثر (Archaion) هستند یا مرتبط و منتسب به مدارک، شواهد، قرائن مادی و آثار مورد مطالعه­ی آن­ها. هر اثر، مدرک، ماده فرهنگی و فرهنگ مادی هماره ارجاع، اشاره و دلالت به چیزی به معنایی به نیت و غایتی دارد که بیرون از آن است، نه در درون و متّصل به آن، مدارک، شواهد و آثار مور...

زیبایی از مهمترین و دشوارترین مفاهیمی است که از دیرباز در حوزه فلسفه و عرفان مورد توجه و مطالعه واقع شده است. در حالیکه علم زیبایی شناسی از جایگاه ویژه ای در فلسفه غرب برخوردار است، چنین به نظر می رسد که در حوزه فلسفه و عرفان اسلامی یک دستگاه نظری منسجم که مورد مطالعاتی آن زیبایی و هنر باشد وجود نداشته است. این رساله بر اساس این فرضیه شکل گرفته است که با تأمل در گنجینه عظیم ادب و عرفان فارسی می...

اسماء و صفات الهی همواره مورد بحث و نظر توسط اندیشمندان در حوزه دین قرار گرفته است و بر همین اساس مکاتب مختلف فکری شکل گرفته است. در این میان برخی از صفات و اسماء الهی هم تنها ترجمه ای ساده شده و کمتر مورد توجه قرار گرفته است .«ربّ» از جمله همین اسماء و صفات الهی است که کمتر در قرون گذشته مورد بحث واقع شده است. در حیطه لغت نیز این واژه به گونه های مختلف ترجمه شده است. همچنین در تفاسیر نیز کمتر ب...

پژوهش حاضربه منظور روشن سازی و رفع ابهام مقدر از افکار استاد رضا داوری اردکانی، متفکر معاصر ایرانی، در باب تفکر و فلسفه انجام شده است. از این منظر سعی ما در این پژوهش مطالعه و بررسی، ونقد افکار و آراء ایشان از طریق مراجعه مستقیم به آثار و تألیفاتشان از زمان گذشته تا به امروز است. در ابتدای این پژوهش به طرح و بحث موضوعات و مباحث مهم در این باب پرداخته ایم از قبیل: تعریف فلسفه(گفت وجود در گوش زما...

مسأله شناخت و ارزیابی اعتبار آن، یکی از مباحث اساسی معرفت شناسی است و سرآغاز همه علوم می باشد. شناخت هستی و احوالات آن، فرع بر اعتقاد به امکان شناخت و صحت عملکرد ذهن و واقع نمایی یافته های آن می باشد. در مکتب حکمت متعالیه، علم عبارت است از مطلق ادراک، چه ادراک تصوری و چه ادراک تصدیقی، چه یقینی چه غیر یقینی. فلاسفه اسلامی معتقدند که وقتی انسان به اشیای خارجی علم پیدا می کند، ماهیّتی عین همان ماهیّ...

پژوهش حاضر امکان تعبّد به ظن معتبر از دیدگاه شیخ انصاری و سایر اصولین متأخر می باشد احکام شرعی در تقسیمی به واقعی و ظاهری تقسیم می شوند . احکامی که از طریق یقین و ظن معتبر از منابع چهار گانه ( کتاب ، سنّت ، اجماع ، عقل ) بدست می آید احکام واقعی و در مقابل احکامی که در حالت شک با تکیه بر اصول چهار گانه ( برائت ، استصحاب ، تخییر ، احتیاط) بدست می ایند احکام ظاهری نام دارند . این دیدگاه اولین بار از...

با توجه به معنای دخل و تصرف به عنوان خلاقیت (پالایش و پیرایش) که زمینه ساز بسیاری از آفرینشهای هنری (نقاشی) در هنر معاصر ایران و جهان بوده است ، دراین رساله سعی بر آن داشته ایم تا تحقیقی نظری و علمی را پی گرفته، لذا برای تبیین مفهوم پالایش و پیرایش به سئوالاتی چند پاسخ خواهیم داد. اولا آیا هنر عینیت گرا (ناتورآلیزم) می تواند بدون دخل و تصرف به معنای پالایش و پیرایش ، بر معنا و مفهومی تاکید بورز...

در سال های اخیر مدل های ریاضی متنوعی برای توضیح مکانیسم های فیزیکی عمده ای که در فرآیند جوش لیزری نفوذی ظاهر می شوند، انکشاف یافته اند. توسعه فن آوری لیزر صنعتی طبعا مدل های پیچیده تری را برای پیش بینی دقایق این فرآیند لازم داشت. مدل های اولیه جوش لیزری به دلیل پایین بودن توان لیزرهای موجود عمدتا محدود به تجزیه و تحلیل حوضچه جوش بودند. همزمان با افزاش توان لیزرها، مدل های ریاضی برای فرآیند جوش ...

از متفرعات مباحث اصولی در باب حجیت و یکی از مسائل پرحاشیه و مورد تضارب آراء اصولیین، چه امامیه و چه عامه، تعیین حدود و ثغور احکام، قوانین الهی، از حیث علم و جهل نسبت به آن است. مسأله فوق، با عنوان اشتراک عالم وجاهل در احکام، فرع بر مسائل حجیت، در کتب اصولی، اگرچه بصورت موجز و غیرمستقل، مطرح شده، لکن از حیث محتوا و استیعاب مفاد آن، در بیشتر مباحث فقهی و حقوقی مطرح بوده است بطوریکه گستره مباحث مط...

در سنت فلسفی و عرفانی شرق و غرب، هنر علاوه بر زیبایی کارکرد های دیگری نیز بر عهده دارد. یکی از مهم ترین این کارکردها، تعلیم و تربیت اخلاقی است. هنرمندان بسیاری تنها به هدف تربیت اخلاقی دست به خلق اثر هنری زده اند. امروزه نیز که هنر بخش وسیعی از زندگی انسان را به خود اختصاص داده است، نگرانی ها درباره هنر افزایش پیدا کرده است و سئوال از «نسبت میان هنر و اخلاق» اهمیت بیشتری یافته است. فیلسوفان در ...