نظریة خلیفه ـ سلطان در حقیقت بازتولید شرایط پراگماتیک جامعه اسلامی بود. ظهور خاندان‌های حکومتگر و بالاخص ترکان به عنوان بازوی نظامی ممالک اسلامی، از یک سو منجر به استقرار قدرت سلطان و اقتدار معنوی خلیفه شد. از سوی دیگر اندیشه گران اسلامی را واداشت با ابداع نظریه خلیفه-سلطان درصدد توجیه فقهی نظم جدید به عنوان یکی دیگر از شیوه‌های کسب قدرت برآیند. در این نظریه دو رویکرد قرینه وجود دارد، همچون دو ...

بحث از حقیقت عقد و روشهای انشای آن از مباحث دامنه دار در منابع فقهی کهن و حاضر است. این نوشتار در پی آن است که دیدگاههای فقهی از گذشته تاکنون را در این باره و موضوعات پیرامونی آن مورد تحلیل قرار دهد. دستاورد اصلی آن اذعان به دگرگونی اندیشه فقهی و سیر آن از قالب گرایی افراطی گذشته تا روی آوردن به حقیقت و روح اعمال حقوقی و برجسته یافتن کارکردهای عرف و سیره عقلا در این میدان در دوران معاصر است...

دانشواژه «پولیتیک» از واژه «polis» به معنای جامعه سیاسی برگرفته شده است. طرح نظام مبتنی بر فیلسوف شاه افلاطون جهت بنیان گذاری جامعه ای با ثبات بود که در پرتو آن بتوان شهروندان را تحت آموزش و تربیت در آورد و در نهایت خوشبختی آنان را تأمین کرد، هرچند دغدغه اداره پولیس بعدها افلاطون را وادار به فاصله گیری از آرمانشهر و طرح حاکمیت قانون کرد. نکته ای که ماهیت دو مدینه فارابی و افلاطون را غیر قابل مق...

شناخت اندیشه سیاسی جدید در گرو آماده کردن مقدمات و کسب شرایط بحث از این مقوله برای پژوهنده این حوزه است. تاریخ مفهومی سیاست به حدود سه هزار سال پیش، یعنی به یونان که به گونه­ای زادگاه اندیشه سیاسی است، باز می­گردد. به تدریج و در طی دوره­های تاریخی، سنت اندیشه سیاسی در پرتو تحولات، دگردیسی یافته است و اندیشه سیاسی در عصر جدید با پیدایش و مرجعیت روش علمی به مثابه عامل اثرگذار، عمیقاً از آن متأثر ش...

یکی از مکتب‌های فکری تحت تأثیر سلفی‌گری در شبه قاره هند،« مکتب دیوبندی» است. مکتب فقهی دیوبندیه، در قرن نوزدهم با الهام از اندیشه های شاه ولی الله دهلوی و با مشی ضد استعماری و با تکیه بر «جهاد گرایی» در برابر کفار،با استعمار بریتانیا در هندوستان مبارزه می‌کرد؛ و از این رو توانست به تدریج نهضتی اسلامی در شبه قاره هند پدید آورد ؛که با نشر و گسترش اندیشه های دینی و سیاسی و از طریق مکاتب دارالعلوم ...

اندیشه عبارت است از مرتب ساختن امور معلوم برای کشف مجهول و در معنای خاص، اندیشه دارای ویژگی هایی مانند انسجام و حد و حدود منطقی و قابلیت استدلال است. هرگونه تفکر یا تلاش ذهنی را که به لحاظ منطقی منسجم و دارای مبنا و چارچوب بوده و موجه و مهم باشد، اندیشه می نامیم. اندیشه سیاسی که سرآغاز مباحث اصلی این پایان نامه بوده است، مجموعه ای از آرا و عقاید را در بر می گیرد که به شیوه ای عقلانی، منطقی و م...

سینما از همان آغاز به مثابة موقعیتی برای تألیف و عرضة اندیشه ـ و از جمله اندیشة سیاسی ـ شناخته شده است و بسیاری از سینماگران مؤلف تلاش داشته اند با بهره گیری از امکاناتی که تصویر سینمایی در اختیار آنها قرار می دهد، مؤلفه های هنجارین سیاسی و سامان نیک اجتماعی را بازنمایی کنند. این تلفیق اندیشه و هنر البته صورت های گوناگونی به خود می گیرد و در بیان خویش نیازمند ظرف های متنوعی است. به عنوان مثال، ...

چکیده اندیشه سیاسی ایران شهری بازتاب دهنده ی آرای ایرانیان در حوزه ی سیاست، فرمان روایی و ملک داری می باشد. این نظام فکری که از مبادی اسطوره ای نشأت می گرفت، با تأثیر پذیری از آموزه های مزدایی، در دوران تاریخی نمونه ای خاص از نظام سیاسی را ارائه کرد که برای سده ها به عنوان الگوی مطلوب در اداره سرزمین ایران شناخته می شد. باور به حاکمیت الهی، همزاد پنداری دین و دولت و تدوین الگوی نهاد شاهی محوره...

امام خمینی(ره) به ­عنوان اندیشمندی انقلابی و مؤسس نظامی بدیع بر مبنای اصول و بنیان­ های محوری تفکر اسلامی و شیعی، صاحب اندیشه و نظرگاه سیاسی خاص و متمایزی نسبت به اسلاف فقیه و اندیشمند خویش بوده اند. تمایزی­ که موجبات تفکر، طرح و برنامه عملی جدیدی در حوزه اندیشه و سیاست  شیعی را فراهم نمود. یکی از حوزه­ ها و مصادر تعین بخش این تمایز، حوزه روش­ شناختی است. در این میان، روش­ شناسی اجتهادی به­ عنو...

یکی از چالش‌های نظری ما در سیاست‌ورزی، این است که در اتخاذ استراتژی‌ها، آیا باید صرفاً به آرمان‌ها و اصول اخلاقیاندیشید، یا این‌که تنها به منافع ملی و آن‌چه «هست» توجه کرد؟ مقالةحاضرحاصلیک پژوهشاندیشه‌شناختیاست که در پرتو دو رویکرد نظری آرمان‌گرایی و واق...