مینوی خرد و روایت پهلوی، دو اثر به زبان پهلوی هستند که بن مایه شان مباحث دینی آیین زرتشتی است. از نویسندگان این آثار و نیز تاریخ نگارششان، اطّلاعی در دست نیست امّا، با توجّه به محتوای آثار، می توان به آگاهی دقیق نویسندگان و تسلّطشان بر مسایل دینی زرتشتی و مباحث مربوط به آن، پی برد. با توجّه به محتویات و مضامین مینوی خرد، این کتاب را می توان، نوعی اندرزنامه به شمار آورد. آفرینش آسمان، گیاه، زمین و بش...

دینکرد ششم که موضوع این پژوهش است، یکی از نُه کتاب دینکرد و بزرگ ترین اندرزنامه زبان پهلوی است و از نظر محتوا جزء دانشنامه های دینی محسوب می شود که تألیف آن در سده های نخستین اسلامی صورت گرفته است.کل آن را گزیده ای از "برش نسک" اوستا می دانند که در برگیرنده ی تعالیم و اعتقادات زردشتی و آگاهی و دانش های قدیمی وکهن است. مطالب آن از منابع گوناگون استخراج شده است و نمی توان آن را به یک نویسنده ی مشخ...

یکی از اصلی ترین بخشهای معرفت تاریخ، اندیشه سیاسی است ، که عرصه گسترده ای از تاریخ را تحت پوشش داشته و دارد، اگر در گذشته تاریخ را برای عبرت می خواندند و م ی آموزاندند، امروز تاریخ را بخاطر کارکردهای عملی اش در زندگی حال و منافع آینده آن، می شناسند. بنابراین تاریخ امروز معرفتی کارکردی است و کمتر کسی یافت میشود که تاریخ را برای گذشته بخواند تاریخ اندیشه سیاسی از قدیم ترین بخشهای معرفت تاریخی و ش...

چکیده: بخش مهمّی از ادبیّات پهلوی را، ادبیّات اندرزی تشکیل می دهد که اهمّیت فراوان آنرا می توان از تأثیری که بر ادبیّات اسلامی گذاشته است، دریافت. به گونه ای که گاهی این اندرزها بی کم و کاست و یا با اندک تغییراتی وارد کتابهای دوران اسلامی شده اند. اندرزهای پهلوی از لحاظ حجم یکسان نیستند، ولی اکثر آنها از چند صفحه تجاوز نمی کنند. یکی از مهم ترین کتابهایی که مفصّل ترین اندرزها را دربر دارد ، کتاب ششم د...

مهم ترین مشکل در مطالعۀ فلسفۀ سیاسی فارابی، درک ماهیت معماگونه اندیشۀ اوست که از ترکیب فلسفۀ سیاسی یونانی، اندیشۀ ایرانشهری و آموزه های اسلامی به وجود آمده و به راحتی در سه گانۀ مشهور مستشرقین یعنی فلسفۀ سیاسی یونانی، شریعت نامه های فقهی و اندرزنامه های ایرانشهری نمی گنجد. در پژوهش حاضر، چارچوب کلی روایت های ارائه شده دربارۀ فارابی به سه مقام توصیف (پرسش های منبع یابی)، تفسیر (پرسش های هویت یاب...

ادبیات تعلیمی به عنوان یکی از گسترده ترین گونه های ادب فارسی، عرصه مضمون پردازی بزرگترین شعرا و نویسندگان اخلاق گرا در هر عصر و زمانی است. این گونه ادبی ابزاری است تا نویسنده و یا شاعر بتواند از طریق آن اهمّ مفاهیم مورد نظر خود را به مخاطبان انتقال دهد. این مفاهیم ممکن است تلقین کننده و آموزش دهنده عقایدی عامّ و همه پذیر باشند و یا ایدئولوژی و اعتقادی خاصّ را ترویج دهند. به هر طریق، آن چه مسلّم است...

در فایل اصل مقاله موجود است.

چکیده امروز به روشنی پیداست که دنیای تاریخ نویسان در طول یک قرن گذشته ، دچار دگرگونی و تغییراتی اساسی گردید . از منظر مورخان جدید ، تاریخ تنها گزارش عملکرد شاهان ، قهرمانان ، روحانیون و حوادثی از قبیل جنگ و صلح نیست . بلکه ارائه و شناخت زندگی و بازآفرینی افعال آدمیان ، در گذشته است . نیل به این مقصود ، مستلزم دسترسی به منابع مرتبط می باشد که از جمله این منابع ، متون تأدیبی است . آداب نامه ها ص...

چکیده: کتاب حماسی گرشاسب نامه که پس از شاهنامه فردوسی بزرگترین اثر حماسی زبان فارسی به شمار می آید سروده اسدی طوسی، همشهری و هم پیشه ی فردوسی، است. اسدی این کتاب را در نیم قرن پس ازشاهنامه سروده و پس از صرف دو سال رنج در این کار آنرا در تاریخ 458 هـ ق به اتمام رسانده است. این کتاب حاوی سرگذشت گرشاسب، جدّ اعلای رستم، است که حدود 8905 بیت دارد. گرشاسب از بزرگ پهلوانان اُسطوره ای ایران و هند است ک...

ایرانیان باستان علاقه ی فراوانی به سخنان حکمت آمیز، ادب و مضامین اخلاقی داشتند. حجم قابل توجهی از اسطوره ها، آموزه ها و آیین های کهن ایرانی، در همین زمینه های اخلاقی و تربیتی بوده و هدف از آن ها هم تصفیه روح و تزکیه نفس، حسن رفتار و کردار و آگاهی از آیین سخن گویی و مردم داری و راه و رسم معاشرت و به خصوص معاشرت با بزرگان و پادشاهان بوده است. این مسئله با نگاهی به خداینامه ها، آیین نامه ها و اندر...