حنین بن اسحاق (194-260ق) یکی از پرکارترین دانشمندان دورة اسلامی است. او در طب، فلسفه، منطق، اخلاق، علوم طبیعی و کلام مسیحی آثار فراوانی تألیف و ترجمه کرده است. در این مقاله ضمن معرفی مهم ترین آثار او در طب و فلسفه و منطق، گزارشی مختصر از آرای وی در کلام مسیحی عرضه می شود. جدول شمارة 2 نیز تلخیصی سودمند از رسالة حنین دربارة آثار جالینوس است که حاوی فهرست نسبتاً کاملی از ترجمه های پزشکی حنین و یار...

آسیای جنوبی از نظر زبانشناسی و فرهنگی یک ناحیه چند گرایانه یا بعبارت دیگر کثرت گرا است که در آنجا نه تنها زبانهای گوناگون آن ناحیه با هم همزیستی دارند و متاثر از همند بلکه حتی زبانهای بیگانه هم بر هم تاثیر متقابل دارند و در دورانهایی  بسیار شکوفا تر و والاتر بوده اند. ادبیات فارسی اولیه که به هندوستان آمد متاثر از عرفان و تصوف بود و مایه های عرفان و تصوف داشت. یکی از آثار مهم آن زمان فواید الف...

رنسانس اروپا که ثمره فعالیت اندیشمندان اروپایی در چند سده پایانی قرون وسطی بود, به حد زیادی مرهون بهره مندی از فرهنگ و تمدن اسلامی بود. رویکرد اروپاییان به ترجمه متون علمی مسلمانان برای رهیابی به معارف بشری, اساس بسیاری از مطالعات علمی اروپا قرار گرفت. از این رو, بسیاری از آثار دانشمندان مسلمان, متون درسی دانشگاه های اروپا در عصر رنسانس و پس از آن در عصر انقلاب صنعتی شد. ترجمه این آثار تقریبا ه...

«حال» در عربی با «قید حالت» در فارسی قابل مقایسه است؛ هم به لحاظ کارکرد و کاربرد و هم به لحاظ قالب و ساختار. سه صورت حال (مفرد، شبه جمله و جمله) به سبب وجود شیوه های مختلف تغییر شیوه های مضمون در هر زبانی و از جمله در فارسی می توانند به شکلها و طرق متفاوت به فارسی برگردانده شوند. همچنان که «حال» به صورت جمله در عربی بعضاً برای ارتباط به جمله اصلی. نیاز به رابط (واو حالیه) دارد، در فارسی نیز درآم...

در آغاز سدة هفدهم و با توجه به اهمیت ایران در دورة صفوی، نخست گلستان و سپس بوستان سعدی به زبان آلمانی ترجمه شد. این ترجمه ها در عصری انجام پذیرفت که اروپاپس از پایان جنگ های سی ساله، دستخوش شرایط سخت و دشوار بود. بازتاب این شرایط را می توان در آثار ادبی دورة باروک و شعر و نمایش های آن بازشناخت. آندره اس گریفیوس - شاعر آلمانی بزرگ این دوره- شعرهایی دارد که به نطر می رسد برخی از آنها را با الهام ...

رساله حاضر در یک مقدمه و پنج فصل تنظیم شده است. در فصل اول عمدتا با استفاده از کتابهای تاریخ ادبیات معاصر و دیدگاههای اهل ادب به بررسی زمینه های وقوع انقلاب مشروطه و شکل گیری روابط خارجی ایران در دوره قاجار پرداخته شده است. فصل دوم موقعیت جغرافیایی آذربایجان فصل سوم در برگیرنده تعاریف و آراء مترجمین ، زبانشناسان و نیز ادبای ایرانی و غیر ایرانی است در باب ترجمه و کارکردهای آن و نیز ذکر پیشینه مخ...

ترجمه شعر به دلیل مشکلاتی که در حفظ فرم و محتوا وجود دارد امری چالش انگیز است. آنچه که ترجمه شعر را حتی دشوارتر ازاین می سازد، آن است که درشعر محتوا تا حد زیادی وابسته به زبان (فرم) است. در انتخاب و اتخاذ فرم شعر راه حل هایی برای مترجم وجود دارد. اما بایستی به خاطر بسپاریم که این راه حل ها هیچ گاه نمی توانند به عنوان انتخابی کاملا درست تلقی شوند چرا که هر فرم امکانات خاصی را فراهم می آورد درحال...

چکیده سانسور که می تواند به عنوان ابزاری در جهت حفظ منافع خودی و نیز وسیله ای برای ممانعت از اشاعه اطلاعات به کار رود، ممکن است در تمامی رسانه ها و هرنوع ارتباطی از جمله ترجمه مشاهده شود. در طول تاریخ ترجمه به زبان فارسی، بسیاری از آثار ادبی بزرگ جهان با سانسور نهادی و فردی مواجه شده اند. آثار پائولو کوئلیو و گابریل گارسیا مارکز نیز که از جمله نویسندگان مطرح در جهان و نیز ایران هستند، به چنین ...

قصیده لامیة العجم، سروده طغرائی شاعر ایرانی عربی سرای ، در اواخر قرن پنج هجری، از قصیده های ممتاز و مشهور و به تعبیر قدیم از امهات قصاید ادب عربی است. این ترجمه فارسی از لامیة که در اوایل قرن هشتم انجام گرفته قدیم ترین ترجمه تاکنون شناخته شده از این قصیده بلند آوازه است و در ضمن نمونه ای کمیاب است درنوع خوداز ترجمه کامل آثار محض و ناب ادب عربی به زبان فارسی.