تفسیر، رسالت قرآن، اهداف و انواع تفسیر و روش تفسیرى امام خمینى مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده با طرح سه مطلب مقدماتى راجع به پیدایى دغدغه فهم قرآن در میان مسلمان و پیدایش علوم قرآنى در اثر آن و ظهور روشهاى گوناگون تفسیرى در بستر تاریخ، به بررسى دیدگاه امام خمینى راجع به تفاسیر موجود پرداخته و انتقادات ایشان را درباره تفاسیر یاد شده که بیانگر دیدگاه ایشان راجع به تفسیر بایسته است، بدین‌گونه...

در پژوهشی با عنوان «جریان شناسی کلامی- سیاسی» باید جریان هایی شناسایی شوند که هم ، پشتوانه کلامی و هم، کنش سیاسی داشته و چشم به قدرت دوخته باشند. هر دوره ای را که برای تاریخ اسلام فرض بگیریم، می توان جریان های کلامی- سیاسی را در آن دوره رصد نمود. شناخت این جریان ها از آن رو که فضایی از شرایط سیاسی آن دوره را ترسیم می کنند، بسیار موجه است. تمرکز این نوشتار، بر مقطعی از تاریخ اسلام است که در آن ب...

چکیده ندارد.

جامعه فرهمند، چگونه جامعه ای است؟ فرهمندی (charisma) و اجتماع در یک جامعه اسلامی، چه پیوندی باهم دارند؟ فرهمندی چگونه در بستر جامعه باقی و جاری است؟ نگاه مسلمانان در قرون اولیه به فرهمندی چگونه بوده است؟ اینها مهم ترین سؤالاتی هستند که پژوهش حاضر به صورت تطبیقی بدانها می پردازد و نگاه فرق اصلی مسلمانان را در این مورد واکاوی می نماید. در نتیجه می­ توان گفت: اهل سنت بعد از رحلت پیامبر(ص)، قائل به...

تاریخ انبیاء بیانگر آن است که برنامه‏های تمام پیامبران در دعوت به اصول، بدون هیچ اختلافی یکسان بوده، هرگاه پیامبری دعوت خود را با دلایلی آشکار می‏ساخت، قوم او به دو گروه مؤمن و کافر تقسیم می‏شدند. ایمان، امری است دارای مراتب تشکیکی؛ چرا که قابل شدت و ضعف است. ممکن است برخی از مراتب‏ ایمان‏ به‌گونه‏ای آمیخته به‌نوعی از شرک خفی باشد. طبق آموزه‌های دینی، معیار درجه‏بندی و ارتقاء وجودی مؤمنان، انجا...

شناخت چگونگی بنیان شهر کوفه و روند تحول ساختار جمعیتی آن, از تإسیس در سال هفده هجری قمری تا ایام حکومت امام علی(ع), نقش بنیادی در تبیین و معرفی جناح های سیاسی در نیمه سده هفتم میلادی/قرن اول هجری دارد. این جناح ها در حوادث منجر به قتل خلیفه سوم, و موضع گیریهای ایام حکومت امام علی(ع) نقش اساسی ایفا کردند. به گمان نویسنده, خاستگاه اجتماعی ـ اعتقادی هسته مرکزی نیروهایی که قیام سال 35 هجری را رهبری...

از جمله اخبار غیبی روایت شده از پیامبر اکرم‏صلی الله علیه وآله و معجزات آن حضرت، پیش‏گویی ظهور گروهی به نام مارقین‏2 بود. ایشان در این پیش‏گویی به فردی اشاره می‏فرمایند که منابع تاریخی و روایی از او به نام ذوالخویصرة3 یاد کرده‏اند. پیامبرصلی الله علیه وآله ضمن این‏که او را اصل و ریشه‏ی مارقین (خوارج) معرّفی فرمودند علامتی نیز برای یکی از یاران او به این شرح ذکر کردند: شخصی سیه چُرده در میان آنان ...

چکیده: از دیرباز و در عصر ائمه اطهار(ع) مسئله ی چگونگی رفتار با فرقه های ضاله از جمله نواصب، خوارج و غلات در اذهان مومنین مطرح بوده و ایشان در مسائل مختلف فقهی از جمله نجاست، نکاح و ارث سوالاتی در خصوص این فرق از ائمه اطهار(ع) پرسش کرده اند. و پس از ائمه اطهار(ع) هم، در اعصار مختلف میان فقها این موضوعات مطرح بوده و اختلاف نظرهایی در مفاهیم این سه فرقه و کافر بودن یا نبودن آن ها و احکام ایشان در...

 تفسیر مجمع‌البیان که در دوره گذار از روش تفسیر نقلى به تحلیلى، سامان یافته، نقطه پیوند اسلوب قدیم و جدید و در شمار اندک تفسیرهایى است که داراى اسلوب، سیاق عالمانه و مکانت علمى همه زمانى مى‌باشد. پژوهنده، در آغاز، تفسیر نامبرده را بلند آوازه‌ترین تفسیر از میان تفسیرهاى سه‌گانه شیخ طبرسى مى‌شمارد که اگر چه از تفسیرهاى معاصر و پیش از خود چون »الکشاف« و به ویژه »التبیان« شیخ طوسى الهام گرفته اما ب...