یعنی همزمان با قوّت گرفتن مفاهیمی همچون استحقاق، عدالت و انصاف، عده ای توجّه به شخصیت مجرم را عامل تبعیض میان مرتکبان جرائم مشابه می دانند. بدین معنا که قدرت حاکمه اقدام به واکنشی موردی و تفریدی در برابر مجرمین می نماید. این مفاهیم و اهداف در قالب اصل فردی کردن واکنش اجتماعی قابل تحقق و دستیابی است. اصلی که ناشی از مطالعات جرم شناختی و در راستای عدالت و دارای ارتباطی تنگاتنگ با جرم شناسی بالینی ا...

چکیده دادرسی منصفانه ، ضرورت حکمرانی خوب و حکومت قانون در جوامع امروزی می باشد . رعایت اصول دادرسی منصفانه در دادرسی اداری اهمیت بسزائی دارد . در کشور ما دیوان عدالت اداری از صلاحیت عام برای رسیدگی به دعاوی اداری برخوردار می باشد . در قانون دیوان عدالت اداری و رویه عملی دیوان نارسائی هایی جهت تحقق این اصول به چشم می خورند . برای مثال در دیوان ، اصل بر غیرحضوری بودن رسیدگی هاست و حق تجدید نظرخ...

یکی از مسایل مورد بحث نزد فقهای امامیه، نقش حسن ظاهر در کشف عدالت انسان است برخی بر آنند که حسن ظاهر برای اثبات عدالت کافی است و نیازی به جستجو و تحقیق از حالات باطنی فرد نمی‌باشد و برخی حسن ظاهر را کشف کنندۀ عدالت نمی‌دانند. در این نوشتار ضمن بازخوانی کلمات فقها و بررسی دلایل، اثبات شده که دلایل کاشفیت حسن ظاهر از عدالت که مشتمل بر چند روایت صحیح است، هم از نظر سند و هم از نظر دلالت تمام و هما...

اصل تساوی طلبکاران، یکی از جلوه‌های اجرای عدالت در معنای ماهوی‌اش در نظام حقوقی ماست. عدالتی که در عین حال که به تقسیم دارایی بدهکار میان طلبکاران به نسبت مطالبات آن‌ها پایبند است، با توجه به ماهیت برخی از مطالبات، ترجیح برخی از آن‌ها بر برخی دیگر را روا می‌شمارد. این اصل که با استقراء در متون قانونی قابل برداشت است، در زمان اجرای تصفیه جمعی، منتج به انتخاب مرجع تصفیه بی‌طرف و نیز برقراری تساوی...

مردم، از نظر مفهومی و وابستگی به ارزشها و نظام ارزشی، برداشتهای مختلفی از عدالت دارند. بـر ایـن اسـاس، بـرایآنکه نظریۀ عدالت بتواند سرمشق و راهنمای نظام سیاسی قرار گیرد و در عمل با توفیق همراه شود، علاوه بر راهبردهایاساسی اعتقادی و تدوین آنها در قالب نظریۀ راهبردی، نیازمند توافق ذهنی مردم یا همراهی بدنـۀ اجتمـاع در درک ازعدالت نیز هست. بنابراین، برای فراهم آوردن نظریهای دربارة...

این مقاله برآن است تا این نقد ساندل را بررسی نماید که این مقدمه اصل تفاوت راولز در توزیع دارایی ها، که هیچ کسی مستحق و مالک حقیقی داشته هایش نیست و بنابراین دارایی های هر فرد، باید بعنوان دارایی های عمومی تلقی گردد که همه در سودهای آن سهیم باشند، مستلزم برداشتی جماعت گرایانه از “خود”،( self) به عنوان مالکی که گسترده تر از مالک فردی است و می توان آن را“خود” جماعتی خواند، می باشد، که این تلقی از ...

فیلسوفان اسلامی با رهیافت اجتماعی به اثبات ضرورت وحی پرداخته اند. علامه طباطبایی نیز در این زمینه، با تأثیر پذیری از فیلسوفان پیش از خود با نوآوری و افزون مقدماتی به تبیین نوینی از برهان بر «ضرورت نیاز به وحی» پرداخته است. ایشان در برخی از مقدمات برهان (اصل ضرورت اجتماع، بروز اختلاف و ضرروت قانون) پیرو فیلسوفان پیش از خود بوده است با این تفاوت که وی اساس قانون را ایمان و اخلاق فاضله دانسته و رع...

روابط زوجین، به دلیل اهمیت حفظ بنیان خانواده که با روند مدرن شدن جوامع، تغییر شکل خانواده ها و افزایش آمار طلاق رو به سستی گراییده، از موضوعات مهم پژوهش های فقهی، جامعه شناسی و حقوقی می باشد؛ در این میان تعالیم اسلام به دلیل جامعیت، اصول فراجنسیتی آن، انسجام، سهل-مداری و عدالت محوری می تواند به عنوان منبع غنی از تعالیم، نظام منسجمی از حقوق و تکالیف را با ابتنای بر اصل عدالت شکل دهد. هدف از پژوه...

هدف مقاله حاضر، واکاوی اندیشه های اجتماعی و سیاسی حضرت علی†، به ویژه درباره عدالت است. این مقاله سعی دارد مفهوم عدالت و ابعاد آن را از دیدگاه ایشان بررسی کند. در این مطالعه، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی از متن کتاب نهج البلاغه، به مثابه متن اصلی، مقوله های مرتبط با عدالت استخراج گردید. یافته های تحلیل محتوا نشان می دهد مفهوم عدالت ، کلیدی ترین و باارزش ترین مفهوم در نظام فکری، و مبنایی ت...

حسادت و سیاست؛ نوزیک در برابر رالز   سیدرضا موسوی*   (تاریخ دریافت:27/3/93 –  تاریخ پذیرش:   5/8/93 )   چکیده رالز برای ایجاد وضعیتی منصفانه و بی­طرفانه در وضع نخستین جهت تدوین اصول عدالت، با فرض اصل عدم نفع متقابل در وضع مذکور، ویژگی­ های روان­شناختی نمایندگان همچون نوع­دوستی و حسادت که قابلیت تأثیرگذاری بر تدوین اصول عدالت را دارند، از وضع مذکور حذف می­کند. اما برخی از رقبای فکری وی همچون روب...