با وجود این که شاه نامه فردوسی سراسر رزم و بزم و جوشش است، اما اشارات تعلیمی فراوانی، پیرامون عبرت گرفتن از دنیا در آن وجود دارد. این شاه کار سترگ، در قالب توصیف زندگانی شهریاران و پهلوانان، زیباترین و آموزنده ترین وصف ها را دربارۀ مرگ و زندگانی بیان نموده است. این کتاب، از سر تا به بُن، نفس گرم حکیمی را با خود دارد که با هنرمندی تمام، خردورزی ایرانیان را با باورهای اسلامی پیوند زده، ترکیبی متوا...

ابن سینا آثار فراوانی در منطق دارد. بررسی مقایسه­ای این آثار­، دو گونه تحول در اندیشه منطقی او را نشان می دهد: تحول در مسئله آفرینی، مفهوم سازی، نظریه پردازی و تحول در ساختار منطق­نگاری. بررسی گونه اخیر، مسئله تحقیق حاضر است. ابن سینا توانست مجموعه منطقیات به میراث رسیده از یونانیان را از رساله های کنار هم نهاده شده به صورت نظام معرفتی منسجم و با ترتیب منطقی، سامان دهد. این تحول ساختاری به تدری...

مولانا جلال الدین محمدبلخی مشهور به مولوی، یکی از بزرگترین شاعران قرن هفتم هجری است که در مثنوی شریف خود، امور اجتماعی متعددی را مطرح کرده است. از جمله مهمترین آنها ، بحث ازدواج و مقدمات جشن عروسی است. مقدماتی نظیر تعیین کابین و تهیه جهاز و رسومی نظیر حنابندان، آذین بندی، دف زدن و ولیمه دادن. علاوه بر این، آیین خاکسپاری میت و عزاداری و رسوم و تشریفات مرسوم به آنها نیز در این کتاب ارزشمند ذکر شد...

پیامدهای کلامی و اخلاقی تحوّلات ساختار ژنتیک به بررسی نسبت میان ژنتیک و الهیات و آموزه های دینی پرداخته که خود از مصادیق مهم علم و دین محسوب می شود. پیامدهای کلامی ناشی از اصلاحات ژنتیک به نسبت میان دستاوردهای فنّاوری ژنتیک انسانی با خالقیّت، جبر، شکل گیری خیر و شر و هدایت انسانی می پردازد. از بررسی نسبت ژنتیک و خالقیت روشن می گردد که انسان به عنوان مظهر خلّاقیت الهی می تواند به اذن خداوند در مقام ...

هنر در فرهنگ های سنتی و دینی و آیینی، بستر مناسبی برای تجلی مضامین عرفانی، معنوی و روایی است، لذا می توان از طریق پژوهش در این قبیل آثار هنری، علاوه بر کشف معانی نمادین به دریافت محتوای رمزی اشاره ای آنها نیز نایل شد. بیان نمادین در رقص های آیینی یکی از مهم ترین شاخه های هنری است که می تواند، به مثابة مطالعاتی جامعه شناختی، دینی، عرفانی و اعتقادی و به طور کلی تحت عنوان مطالعات فرهنگی، خصوصیات ز...

هنر در فرهنگ‌های سنتی و دینی و آیینی، بستر مناسبی برای تجلی مضامین عرفانی، معنوی و روایی است، لذا می‌توان از طریق پژوهش در این قبیل آثار هنری، علاوه بر کشف معانی نمادین به دریافت محتوای رمزی اشاره‌ای آنها نیز نایل شد. بیان نمادین در رقص‌های آیینی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های هنری است که می‌تواند، به مثابة مطالعاتی جامعه‌شناختی، دینی، عرفانی و اعتقادی و به طور کلی تحت عنوان مطالعات فرهنگی، خصوصیات ز...

سعدی در گلستان اشاره کرده که تحت تربیت « ابن جوزی » قرار گرفته است. برخی گفته اند ابن جوزی مذکور، ابن جوزی اول ( متوفای 597 ) نیست، بلکه نوه ی اوست که همان نام را داشته و در سال 656 کشته شده است. برای اثبات این رأی دلیل خاصی ارائه نشده بلکه صرفاً یک حدس و اظهار نظر است. ولی قرائنی در حکایت گلستان وجود دارد که نشان می دهد ابن جوزی مذکور همان ابن جوزی اول ( متوفای 597 ) است. این قرائن و شواهد ـ در...

یکی از زمینه‌های پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در حوزة فرهنگ، مطالعات مربوط به نسبت دین و هنر است. به‌واقع می‌توان دوره‌هایی در تاریخ هنر مشاهده کرد که نقطه امتزاج مذهب و هنر هستند. هرچند این درهم‌آمیختگی هنر و مذهب همیشه در یک سطح نبود، اما بی‌شک مذهب یکی از بسترهای مهم خلق اثر هنری محسوب می‌شد. در دوران مدرن و پست‌مدرن اوضاع تغییر کرد­و­ مذهب ­و­ هنر دیگر همسو نبودند. دراین‌بین هنرمندانی بودند که نش...

کاری که در نمط چهارم اشارات و تنبیهات[1] انجام می­شود، در اصل، تلاش برای اثبات موجودی خاص، یعنی واجب­الوجود، و نیز ترسیم نقش محوری او در هستی، یعنی آفرینشِ همه‌ى دیگر هستان و نگهداری آنان در هستی، و نیز بیان صفات او از این منظر است. از این دیگر هستان اگر بحث می­شود در این چهارچوب است؛ یعنی در حول و حاشیه‌ى وجود آن موجودِ واجب و بیان و اثباتِ وجودبخشی­ او و فیض­اش. ابن­سینا، واجب­الوجود را هم هست­ک...