در فرهنگ برهان قاطع در کنار تعاریف و معانی لغات فارسی اشارات صریحی نیز به مواد و خواص و کاربرد آنها شده است که از نظر آشنایی با فناوری آن دوره از کشور اهمیت فراوانی دارد. در این مجموعه لغاتی گردآوری شده است که در آنها به فلزات ، مواد و کاربردی آنها اشاره شده است. لغات در سه سر فصل معانی، کاربرد و روش های تولید و کاربرد آنها طبقه بندی شده است و برای جلوگیری از تکرار در موارد مشترک فقط در یکی از ...

هدف پژوهش حاضر، مقایسه‌ی افسانه‌های ایرانی، کتاب‌های داستانی- تصویریایرانی و کتاب‌های داستانی- تصویری خارجی بر مبنای مؤلفه‌های تفکر فلسفی بوده است. داستان‌های  بررسی شده در این پژوهش 10 افسانه‌ی ایرانی، 10 کتاب داستانی- تصویری ایرانی و 10 کتاب داستانی- تصویری خارجی بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی و بر اساس مؤلفه‌های تفکر فلسفی تحلیل شدند. نتایج پژوه...

نظریه های روان شناختی دربارة اخلاق عمدتاً حول این سؤالات شکل گرفته اند: چگونه، در چه سنّی و با چه سازوکاری قوای اخلاقی کودک شکل می گیرند و توانایی های اخلاقی او تثبیت می شوند. بخش اول این نوشته به مرور مختصر آراء پاره ای از مکاتب مهم روان شناسی دربارة اخلاق می پردازد. از آنجا که هدف اصلی بحث، پیوند اخلاق و ادبیات داستانی است، خواهیم کوشید تا از دل نظریه های مطرح شده سؤالاتی را برای سنجش و ارزیابی...

شخصیت به هم راه پیرنگ محوری ترین و مهم ترین عناصر داستانی بشمار می آید. عنصر شخصیت در ادبیات داستانی قدیم و جدید عنصری ثابت و با اهمیت بوده، و سنگ بنای اثر ادبی را تشکیل می دهد. در بیان اهمیت شخصیت داستانی همین بس که اگر در داستان، شخصیت وجود نداشته باشد، ماجرایی اتفّاق نخواهد افتاد. شخصیت ها در متون داستانی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم پردازش می شوند. شاهنامۀ فردوسی را نیز می توان اثری داستانی...

ابن سینا آثار فراوانی در منطق دارد. بررسی مقایسه­ای این آثار­، دو گونه تحول در اندیشه منطقی او را نشان می دهد: تحول در مسئله آفرینی، مفهوم سازی، نظریه پردازی و تحول در ساختار منطق­نگاری. بررسی گونه اخیر، مسئله تحقیق حاضر است. ابن سینا توانست مجموعه منطقیات به میراث رسیده از یونانیان را از رساله های کنار هم نهاده شده به صورت نظام معرفتی منسجم و با ترتیب منطقی، سامان دهد. این تحول ساختاری به تدری...

ادبیّات داستانی الجزایر از رویکردی تاریخی به دو دوره تقسیم می‎شود: پیش از استقلال این کشور و پس از آن. نویسندگان و مترجمانی چند، پیش از استقلال الجزایر با ترجمه، تقلید و سپس تصنیفِ گونه های نوپدید روایی که نتیجه ارتباط مستقیم الجزایر با اروپا بود، زمینه نگارش داستان نویسی جدید را در این کشور فراهم آوردند. از این میان، احمدرضا حوحو، از نخستین نویسندگانی بود که به گونه های روایی جدید توجّه کرد و روا...

چکیده هر داستانی در بر دارنده‏ی عناصری است که به شکل قاعده درآمده‏اند.هدف اصلی ما در این مقاله بررسی و تحلیل عناصر داستانی رمان «آتش زیر خاکستر» نوشته‏ی «مسعود دیه‏جی» نویسنده‏ی ترکمن است. رمان «آتش زیر خاکستر» روایتی است تاریخ‏گونه که موضوع اصلی آن حول حضور نیروهای روسیه در ایران شکل می‏گیرد و ماجرا در فضایی واقعی، در دل طبیعت ترکمن صحرا، به وقوع می‏پیوندد. این رمان معروف‏ترین اثر نویسنده‏ی مع...

مولانا جلال الدین محمدبلخی مشهور به مولوی، یکی از بزرگترین شاعران قرن هفتم هجری است که در مثنوی شریف خود، امور اجتماعی متعددی را مطرح کرده است. از جمله مهمترین آنها ، بحث ازدواج و مقدمات جشن عروسی است. مقدماتی نظیر تعیین کابین و تهیه جهاز و رسومی نظیر حنابندان، آذین بندی، دف زدن و ولیمه دادن. علاوه بر این، آیین خاکسپاری میت و عزاداری و رسوم و تشریفات مرسوم به آنها نیز در این کتاب ارزشمند ذکر شد...

از روزگاران کهن تاکنون، داستان در زندگی انسان ایرانی جایگاه ویژه ای داشته است، اما رمان و داستان به شکل امروزی آن، پس از مشروطه مورد توجه واقع گردید و به بخش مهمی از ادبیات فارسی تبدیل شد که در سیر تاریخی خود و در هر دوره، عرصه ی ظهور جریان تازه ای بوده است. تحولات سیاسی و اجتماعی و همچنین جریان های فکری مسلط هر دوره، تأثیر ویژه ای در محتوا و حتی فرم داستان های آن دوره داشته اند و سبب خلق آثار ...