کمال الدین مسعود خجندی معروف به «کمال خجندی» و متخلص به «کمال» شاعر و عارف بزرگ قرن هشتم و از معاصران حافظ شیرازی است. کمال خجندی در شیوه غزال سرایی از شاگردان سعدی به شمار می رود. تأثیرپذیری های کمال خجندی از غزل سعدی در حوزه های گوناگون؛ مضامین و محتوا، ساختار کلام، ترکیب ها و عبارات، موسیقی کلام، وزن، قافیه و ردیف و نیز به کارگیری اسلوب معادله و تمثیل چشمگیر است. در متون بلاغی جدید، تمثیل یک...

تناسب و هماهنگی میان کلمات از اصول زیبایی کلام است و به کارگیری این شیوه در قسم های قرآن در اوج خود است. از یک سو بین مقسم به هایی که در پی هم آمده اند تناسب و هماهنگی می بینیم و از سویی دیگر بین مقسم به ها و جواب قسم ارتباط و هماهنگی وجود دارد و از جهتی دیگر بین محتوای سوره و سوگند موجود در آن سوره، تناسب و هماهنگی وجود دارد که توجه به این ارتباط در درک مقصود از مقسم به ها و در تعیین جواب برای...

هدف روش جدید متداول در ترجمه ارائه متنی است که معنی قابل فهم و سبک معمولی داشته باشد. بسیاری از نظریه پردازان ترجمه بر این عقیده اند که مترجم باید تلاش کند ترجمه ای ارائه دهد که از نظر معنی واضح و قابل فهم ، از نظر سبک معمولی، و از نظر زبان طبیعی باشد. برای رسیدن به این هدف، مترجم مجاز و گاهی مجبور است طبق معیارهای زبان مقصد تعدیل هایی مانند اطناب و ایجاز در ترجمه انجام دهد. اما باید دانست که د...

در این مقاله به سبک‌شناسی چند رسالۀ برگزیده از خواجه‌عبدالله انصاری پرداخته شده است. توجه به ویژگی‌های  سبک‌شناختی در سده اخیر در میان ادیبان و سخنوران اهمیت فراوانی دارد؛ چراکه سبک ادبی هر نویسنده نمایانگر طریق به تصویر کشیدن اندیشه سخنور و کلید گشایش اسلوب بیان او در افاده معنا به ذهن مخاطب است. نوع الفاظ و ترکیب‌ها و جمله‌بندی‌ها و طرز تعبیر معانی از مؤلفه‌های اساسی سبک ادبی است. خواجه‌عبدال...

قرآن کریم به عنوان رهاورد نبوت پیامبر اسلام (ص)، متنی و حیانی است که در قالب ادبیات بشری تجلی یافته است. این متن بر اساس مبانی کلامی، معجزه­ی قولی و برخوردار از دو ویژگیِ "حکمت" و "بلاغت" است. ویژگی نخست ناظر بر محتوی و ویژگی دوم حاکم بر قالب است. هریک از دو ویژگی یاد شده شرایط و مقتضیات خاص خود را دارد از جمله به اقتضاء بلاغت مستلزم اسلوبی شکوهمند و متنی سرشار از عناصر زیبایی شناختی است از این ...

لطیفه روایت طیبت آمیز داستان وار کوتاهی است که بر پیوند حلقه های واقعی و تصادفی استوار است و پایان بندی آن توأم با اوج، کمال و غافل گیری است که درک آن نیاز به هوشمندی و دقت دارد. لطیفه پردازی یک نوع شیوه بیان ادبی جهت ابلاغ مطالب انتقادی همراه با خنده و شوخی است. یکی از کتاب های ارزشمندی که مشحون از لطایف و طرایف طبقات مختلف جامعه است، لطایف الطّوایف اثر گرانسنگ فخرالدّین علی صفی است که در آن، مج...

درباره­ی جوانب مختلف نهج البلاغه، پژوهش های شایسته ای صورت گرفته، ولی در مورد یکی از ابعاد مهمّ بلاغی آن، یعنی«اسلوب قصر»، تاکنون مقاله­ ای نگارش نیافته است. این درحالی است که عرب برای بیان اهمیّت مضمون جمله­ای، از روشهای تاکیدی گوناگونی بهره می گیرد که مهمترین و مؤکَّدترین آنها، «اسلوب قصر» است. «قصر» یعنی«تخصیص چیزی به چیزی و نفی ماسوای آن به روشی مخصوص». وجه تاکید قصر، آن است که دو جمله در یک عب...

أمثال و حِکَم از قدیمی ترین انواع میراث فرهنگی بشر هستند و پیشینه آن ها بیشتر از شعر و خط است . أمثال در حُکم آیینه زندگی بشر دیروز و امروز می باشد و از این حیث منبعی موثق برای مطالعه زندگی مادی و معنوی او به شمار می آید. شاعران با توجه به ویژگی های امثال و حکم یعنی ایجاز، وضوح و بیان معنای عمیق و رسا همواره برای بیان منظور خود از این نوع ساختار ادبی استفاده کرده اند و حتی برخی بیت ها، خود مَثَل ش...