الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت و موضوع و هدف): تعاریفی که پیرامون اصل ادب ارائه می شود گوناگون است. برخی آن را رفتاری می دانند که در جامعه قابل قبول باشد و برخی دیگر ادب را با احترام گذاشتن به افرادی که از نظر جایگاه اجتماعی، شغلی، اقتصادی، تحصیلی و سن بالاتر باشند مرتبط می دانند. علاوه بر تعاریف مختلف از ادب، افراد مودبانه یا غیرمودبانه بودن رفتار دیگران را به طور متفاوتی ارزیابی می کنند و مبن...

در این جستار، شیوه سخنوری دو مشاعر بزرگ ایرانی و فرانسوی: سعدی و لا فونتن سنجیده و بر رسیده آمده است؛  برپایه یکی از افسانه های لا فونتن که برگرفته از حکایتی است در گلستان سعدی و نشان داده شده است که حکایت سعدی چگونه پخته تر و استوارتر و هنری تر از فسانه لا فونتن است.

برای برخی از تاریخ نویسان و سیره نویسان مسلم است که امام حسین (ع) حج خود را به عمره مفرده تبدیل کرده و مکه را به سوی عراق ترک کردند و این نظریه به عنوان نظریه ای مشهور میان آنان متداول شده است. در این جستار، برای بررسی این مسأله، به روایات وارده در جوامع روایی پرداخته شده است؛ از تتبع در نقل های تاریخی و از استناد به روایات صحیح این نتیجه حاصل می آید که امام حسین (ع) با عمره مفرده وارد مکه شده ...

برای درک مفهوم انسان و جهان در دوره ای معیّن، مشاهده ی نگرش و رویکرد نمایندگان آن دوره به «کودک» کاملاً سودمند خواهد بود، زیرا این نگرش، دیدگاه کلّی درباره ی بسیاری از مسایل بنیادین روابط انسانی را منعکس می سازد. بی شک نقش دوران کودکی در ساختار و زوایای شخصیّت و اندیشه های دوران بزرگسالی انکارناپذیر است. نگاهی گذرا به مسیر حیات اندیشمندان و سلسله جنبانان اندیشه های بشری تا کاشفان و سیاستمداران بزرگ...

1- نقد زیباشناختی آرایه های ادبی: قدیما علم بدیع را علمی دانسته اند که از وجوه تحسین کلام بحث می کند؛ البته بحث از محسنات باید بعد از رعایت کلام با مقتضای حال و وضوح دلالت باشد؛ اما در باب اینکه وجوه تحسین کلام و اسباب زییایی کدامند و چه تأثیری در تخییل سخن دارند، بحث دقیق و روشنی نشده است و همین امر باعث شده است دانش بدیع بیشتر از علم معانی و بیان همواره دستخوش بازی و اصطلاح سازی قرار بگیرد و ...

هدف این مقاله نشان دادن تأثیر حکمت های خسروانی و اندیشه های ایرانشهری در ادب عربی است. با آنکه این سخن جدید نمی نماید، موضوع از زاویه جدیدی مطالعه شده که تا به حال به آن پرداخته نشده است. این مقاله مدعی است علاوه بر حضور گسترده حکمت های ایرانی در ادب عربی، بخش اعظم بیش از هزار مثل مُوَلََّدی (غیر عربی) که در منابع عربی وجود دارد، ایرانی است. لذا پس از ترسیم زمینه های تاریخی برای انتقال این اندرزها ب...

داستان نویسی به شیوه¬ی نوین در ایران سابقه ای کوتاه دارد و نقطه¬ی آغاز آن به ابتدای دوره¬ی مشروطه باز می-گردد. داستان های امروزی بر خلاف نمونه های کلاسیک خود نه تنها برای طبقه¬ی اشراف ارزش قائل است بلکه به مردم عادی و دیگر اقشار جامعه نیز اهمیت می¬دهد. داستان نویسان معاصر مشکلات و مسائل طبقات محروم جامعه را در قالب داستان های خود می¬گنجانند وبه این قشر اجازه¬ی حضور در ادب معاصر را می¬دهند. با و...

مقاله ی حاضر به دنبال آن است که منابع تعزیه نویسان میناب از آن بهره برده اند معرفی نماید. یکی از مهمترین منابع تعزیه نویسان میناب که در واقع مادر نُسَخ تعزیه ی حال حاضرمیناب محسوب می شود کتاب عمده المجالس من کلام قضایی است تعزیه ی میناب و به طور کلی اساس تعزیه ی هرمزگان به شمار می رود.نیزآنچه تعزیه سرایان و به خصوص مرحوم قضایی درسرودن اشعار تعزیه استفاده نموده، معرفی شده است. نگارنده در این پژوهش...

گرامی­داشت­ِدم، یکی از بنیادهای اندیشه­ای و باورشناختی در ادبیات شادخوارانه و نیز ادب نهان­گرایانه(صوفیانه) پارسی­است که به شیوه­های گوناگون پیرامون آن در این دو سامانه ادبی سخن رفته است. خیام به عنوان نمونه برترین در ادبیات شادخوارنه که این مضمون را به گونه های مختلف در رباعیاتش پرورده است و ازسوی دیگر مولانا به عنوان سمبل ادبیات عرفان ایرانی که به نوعی خود را  (ابن الوقت) می خواند در اشعارش، ا...

ادب با ریشه ای نامعلوم، در زبان عربی، نخست در شعر مخضرم و به ویژه در احادیث نبوی، به کار گرفته شد و به سرعت بر مفاهیمی بسیار گوناگون اطلاق گردید. آن بخش از ادب که اینک صوفیانه می خوانیم، از آغاز اسلام تا میانه های قرن دوم قمری، بیشتر ادب دینی بود، تا آنکه حسن بصری، ابراهیم ادهم و همنشینان او پایه های تصوف را در جهان اسلام استوار کردند و از سدۀ سوم قمری، ادب صوفیانه اندک اندک در آثار برخی مدون ش...