یکی از اسلوب‌های ادبی مختص قرآن در میان نصوص دینی، «ما أَدراک‏» است. توجه به این قدمت، اهمیت بازخوانی معنای این اسلوب بیانی را با توجه به اختلاف مفسران در ساختار ادبی آن، روشن می‌کند. یکی از راه‌های برون‌رفت از اختلافات تفسیری در مورد مفاهیم اسلوب‌های قرآنی، استفاده از دانش معناشناسی تاریخی است. در این مقاله با استفاده از روش‌های زبان‌شناسی تاریخی مانند ریشه‌شناسی و مطالعات زبان‌های سامی، به دنب...

سدۀ چهارم هجری مصادف با دورۀ فرمانروایی خانوادة بلخی‌الاصل سامانی در خراسان و ماورأالنهر است. زبان فارسی دری در سدۀ چهارم و پنجم بر اثرآمیزش بیشتر با زبان عربی و قبول تعدادی از اصطلاحات جدید علمی، ادبی، دینی، سیاسی و به کار بردن آنها برای مضامین و مفاهیم مختلف شعری، نسبت به سدۀ سوم، تکامل و توسعۀ بیشتری یافت. اگر زبان شاعران و نویسند‌گان این عهد را با ادوار ادبی بعد بسنجیم، تعداد واژ‌گان عربی ر...

تحقیق حاضر تلاشی است برای مقایسه راهکارهای ادب درکنش گفتار درخواست که میان دو گروه فارسی زبان و انگلیسی زبان انجام گرفته است. بررسی تاثیرات جنسیت بر بکارگیری راهکارهای ادب متفاوت، از اهداف دیگر این تحقیق می باشد. شرکت کنندگان در این تحقیق 87 دانشجو بودند که به دو گروه فارسی زبان و انگلیسی زبان تقسیم شدند. علاوه بر این، هر کدام از این گروها شامل دو زیر گروه مونث و مذکر بودند. برای جمع آوری د...

فرهنگ و ادبیات آیینی ایران ریشه در اعتقادات دینی و پیوند عمیق عاطفی با معصومین، به خصوص امام رضا (ع)، دارد و از این آبشخور های ارزشمند و متعالی بهره مند شده است. تحلیل و تبیین آیین های نمادین و ادبیات آیینی رضوی عامه، علاوه بر تبیین پیوندهای آن با فرهنگ رضوی و شخصیت امام رضا (ع)، معتقدات و باورهای ما را نیز غنا و گسترش می دهد. آیین های نمادین و ادبیات عامۀ رضوی و کارکرد و برآیند آن، مانند توسل ...

بیش از هزار سال است که سمرقند و بخارا قوه مرکزیت بخش مدنیت تاجیکان را تشکیل داده اند. در طول قرن ها، این دو شهر خصوصاً بخارا، مرکز سیاسی، اقتصادی و مدنی تاجیکان بوده است.  نمایان ترین فرزندان خلق، نویسندگان، عالمان، طبیبان، هنرمندان و پیشه وران زبردست، از هر گوشه و کنار آسیای میانه و اطراف آن در اینجا تجمع می کردند و مدنیت تاجیکان را رونق می دادند. این است که زبان ادبی فارسی تاجیکی در قرن های نه...

فارسی نو بازمانده فارسی دری، فارسی دری بازمانده فارسی میانه زرتشتی است و از جهت آوایی و واژگانی و صرف و نحو شباهت بسیاری به آن دارد. در واقع می توانیم انعکاس این زبان را درزبان فارسی نو مشاهده کنیم. اهمیت فارسی میانه زرتشتی در تنوع زیاد آثار باقی مانده است؛ از دیرباز متون پهلوی همواره به عنوان منابع بسیار مهم و ارزنده برجای مانده ایرانی مورد توجه زبانشناسان و تاریخ نویسان و محققان در زمینه ادبی...

در ادب روایی، عناصر برجسته ای دیده می شوند که مایه برتری متن های این نوع از ادب از سایر متون به شمار می روند و بررسی آن ها پژوهش مستقلی می طلبند و عنصر «گفتگو» از این مقوله است. این مقوله در زبان قرآن نیز بسیار پر بسامد و شایان توجه بوده و حکایت از آن دارد که قرآن کریم توجه ویژه ای به ابعاد نهفته این عنصر دارد، چه بخش عمده دعوت انبیای الهی به وسیله اسلوب گفتگو طرح و برخی از دستورات الهی نیز در ...

این پایان نامه به بررسی و پژوهش 124 مقاله از 14 شماره پژوهشنامه ادب غنایی چاپ دانشگاه سیستان و بلوچستان پرداخته است.

پسوند نام­آواساز /-ast/ از پسوندهای کهنی است که در متون دری حوزة خراسان به کار رفته است. جلال متینی، علی رواقی، نجیب مایل هروی و دیگران، با استناد به شواهد گویشی خراسانی، این پسوند را پسوندی خراسانی دانسته­اند. پس از ایشان، حسن حاتمی به وجود صورت دیگری از این پسوند در گویش کازرونی اشاره کرده است؛ بی آنکه به پیشینه یا ریشة آن بپردازد. در مقالة حاضر، نگارندگان کوشیده­اند ضمن ارائة شواهدی از کاربر...

مهدی زرقانی از محققان خوش فکر، پر تلاش و نوجویِ نسلی است که نضج تفکراتشان در دو دهۀ اخیر، قوام یافته است که بدلیل حضور در وضعیت گذار و شکل گیری گفتمان های رقیب و موازی- نه فقط مسلط و محکوم- هم از سنت ها و روش های میراثی- ابداعیِ استادان نسل های پیشین (چون شفیعی و پورنامداریان و... ) و تجربه های آنان بهره گرفته اند و هم اقتضائات و دغدغه های جامعه و جهان خود را می شناسند و هم به مخاطب عصری و «ابژه ...