این مقاله می‌کوشد ابتدا به پیشینة فرهنگ عامه، تعریف، منابع، تاریخچه و تأثیر آن در اشعار محمدعلی بهمنی و حسین منزوی (اعتقادها و باورها، ادبیات عامیانه، کنایه‌ها، گیاهان، جانوران، رسوم، علوم، افسانه‌ها و بازی‌ها) بپردازد و به این وسیله گامی در مسیر شناخت بیشترِ شعرِ این دو شاعر و فرهنگِ عامه، بردارد و در پایان از نوشته‌ها نتیجه‌گیری نماید.

هدف. انگیزۀ اصلی پژوهشگران از نوشتن این مقاله بیان وجود نوعی آشفتگی در کاربرد کلمه "افسانۀ عامیانه" در کتاب‌ها و مقالات مربوط به ادبیات و متون ادبی مربوط به ایران و ارائۀ تعریفی برای افسانۀ عامیانه است. ضرورت بحث درباره علل آشفتگی در کاربرد و بیان معانی مختلف واژة "افسانه" به این دلیل است که پژوهشگرانی که منابع ادبی را مورد بررسی قرار می­دهند با این مغالطه آشنا شوند و در پژوهشهای خویش، معنای وا...

در این پژوهش در پی بررسی رابطه متقابل فرهنگ عامیانه و تصاویر چاپ سنگی در ایجاد نگاه نو به زن در عهد ناصری هستیم. پیدایش تصاویر برهنه یا نیمه برهنه از زنان در عهد ناصری، گواه بر شکل گیری نگاهی نو به زن است. پیش از این در نگارگری ایرانی همواره نگاهی محجوبانه از ورای عالم محسوس به زن وجود داشته است که او را در موقعیتی فرا زمینی و غیر جنسی قرار می داد، لیکن همزمان با رواج چاپ سنگی مصور در عهد ناصری...

لالایی­های ایرانی بخشی از ترانه­های عامیانه و ماندگار و کهن ایرانی است که ریشه در گذشته­های دور دارد. سراینده‌ی نخستین لالایی­ها بر ما معلوم نیست؛ اما سادگی زبان و نیز کاربردی بودن آن‌ها در میان مردم دوره­های مختلف، یکی از رازهای ماندگاری این ابیات زیبا است. لالایی­ها افزون بر آن‌که نوای آرام‌بخشی برای خواب کودک بوده­اند، راهی برای بیان دردها و رنج­های مادران نیز بوده‌اند و این خود پیوندی میان ...

فرهنگ عامیانه (فولکلور) به مجموعه ای از باورها، رفتارها، آداب و رسوم و سنّت های هر قومی گفته می شود که در بین مردم سینه به سینه نقل شده است. بررسی فرهنگ عامیانه در آثاری که در بطن مردم شکل گرفته اند، قابل اهمیّت و بررسی است زیرا با استخراج نکات عامیانه می توان به آداب و رسوم و وضعیت اجتماعی مردم روزگاری که کتاب در آن شکل گرفته دست یافت. در واقع با پژوهش در فرهنگ عامیانه می توان از نابودی سنّت های ...

قائم مقام فراهانی نویسندۀ بزرگ ادبیات کلاسیک و یکی از نقاط عطف تاریخِ نثر فارسی است که نثرش سبب تحول در ادبیات مشروطه شده است. کار عمدۀ وی رهاساختن نثر از پیچ و خم عبارت پردازی های رایج در عهد صفوی و تیموری، و پیرایش نهال انحراف از شیو ۀ متداول نثر مصنوع و کم محتوای آن زمان بوده است. نثر این اثر از نظر شاخصه ها و شگردهای ساده نویسی عناصر زبان عامیانه بسیار ارزشمند است. نوشتار حاضر سبک منشآت قائم...

این رساله با محوریت این مساله آغاز می شود که نظریه عام کلیشه ها چیست ؟چه جایگاهی در نقد ادبی دارد ؟و چگونه می توان از این نظریه برای تحلیل مواد فولکلوریک هر زبانی بهره جست؟ در نقد ادبی و در مورد ادبیات عامیانه، نظریات فراوانی وجود دارد که از نظر اهمیت و جایگاه شان متفاوت هستند، گاهی چندان اهمیتی پیدا نمی کنند که معرفی یا ترجمه شوند. و گاهی تا معرفی و ترجمه نشوند، مورد استفاده قرار نمی گیرند. ن...

فرهنگ و ادبیّات عامیانه یا فولکلور شامل آداب و رسوم، افسانه ها و قصّه ها، اشعار و ترانه های محلّی، لالایی ها، بازی ها و سرگرمی ها، چیستان ها و ضرب المثل ها، اعتقادات و باورها، آیین ها و .... است که همه ی جنبه های زندگی مردم یک منطقه را دربر می گیرد. فرهنگ و ادبیّات عامیانه بازتاب زندگی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، اخلاق و رفتار، اعتقادات و بینش، و مذهب و احساس یک ملّت است که واقعیّت ها را بیان می کند. ...

 ادبیات عامیانه هر قوم و ملّتی بخش عظیمی از فرهنگ معنوی آن ملت است که سینه به سینه از نسل‌های قدیم تا به امروز نقل شده و در گذر زمان حافظ هویت فرهنگی ملّت‌ها بوده است؛ این نوع ادبی شامل عادات، سنن، افسانه‌ها، قصه‌ها، باورها، آیین‌ها، ترانه‌ها، آداب و رسوم و ... می‌شود. بخش قابل توجهی از اصطلاحات عامیانه ایران، ضرب‌المثل‌هایی است که بر زبان عوام جاری است؛ این کاربردها در نثر فارسی و به خصوص در نوع...

با رواج داستان‌نویسی نوین و تغییر زبان و سبک نوشتار و ورود درون­مایه­های جدید به عرصة ادبیات داستانی، داستان و رمان نیز پذیرای فرهنگ عامه شد. این مسائل در کنار یکدیگر باعث توجه پژوهشگران و نویسندگان به فرهنگ تودة مردم گشت. یکی از این رویکردها بررسی تأثیر فرهنگ بومی و عامه شامل گویش، آداب و رسوم محلی، اصطلاحات و ضرب‌المثل­های بومی و.... است. ادبیات داستانی امروز به دلیل الهام گرفتن از زندگی مردم...