در فقه کیفری اسلام تقسیم جرایم به حد و تعزیر اغلب قاعدهای مسلّم قلمداد م یشود. این تقسیمبندی همچنین مبنایی برای شماری دیگر از احکام و حتی قواعد جزای ی ب هشمار آمده است. با این حال، این که تقسیمبندی حد - تعزیر دارای بنیادی عقلانی-عرفی است؛ یا آن که صرفا از ادله نقلی برداشت شده، ک متر مورد مطالعه قرار گرفته است. این مقاله با واکاوی بنیادهای عقلانی-عرفی قابل تصور برای این تقسیمبندی نت یج ه م یگیرد ...

اسلام به عنوان یک مکتب جامع الاطراف، در عموم زمینه های پنداری و رفتاری، دارای معارف و احکامی است که بعضا مطلق و بعضا نسبی هستند. مطلق های اسلامی آنهایی می باشند که محدود به شرایط زمان و مکان نیستند و برعکس، امور نسبی آن دسته از اموری هستند که اگر چه احکام آنها ثابت است ولی مصادیق شان بسته به تحولات زمانی و تغییرات مکانی متفاوت گردیده، لذا نیازمند اجتهاد اهل نظر هستند. بنابراین اجتهاد، که ضرورت ...

قرآن کریم کمال و جاودانگی دین اسلام را گزارش کرده است؛ اما توسعه تمدن بشری و گسترش فرهنگ و ارتباطات اجتماعی در گذر زمان، مسائل و موضوع های نوینی را پدید آورده که پاسخگویی به آن ها پرسش های فراوانی را فراروی مسلمانان قرار داده است. سوال اساسی که موضوع بحث و بررسی این رساله می باشد، عبارت است از این که: دین برای رویارویی با پدیده های نو و احکام مسائل جدید دنیای مدرن چه راهکاری دارد؟ ابتدا با تعری...

خاتمیت دین اسلام و توقف وحی از یک سو و نیز جریان تغییر و دگرگونی در زندگی بشر، از جانب دیگر، باعث بروز شبهاتی در مورد توانمندی فقه، در ادار? جامعه گشته است. از این رو بحث از ثبوت و تغییر احکام در جهت اثبات توانایی دین بر پاسخگویی به نیازهای انسان در تمامی ادوار، بسیار ضروری است. نگارنده در این رساله با دقت در علل و عوامل روند کند قانونگذاری پس از پیروزی انقلاب اسلامی که منجر به تشکیل مجمع تشخیص...

آموزه های دین مبین اسلام که مشتمل بر بایدها و نبایدها در زمینه عمل و فعل فردی و اجتماعی انسان است، اصطلاحاً به احکام تعبیر می شوند. خمس و سایر پرداخت های واجب شرعی، در زمره احکام دین اسلام قرار می گیرند. در نظام اقتصادی اسلام، منابع و امکانات بسیاری تشریع گردیده است که پرداخت های شرعی و مذهبی از قبیل خمس، زکات، خراج، جزیه، انفال، صدقات، هبه، وقف و ... در چارچوب آموزه های اسلامی، از آن شمارند. خم...

مدخل «جنسیت» نوشته یکی از مستشرقان به نام مارگوت بدران است که در دائره المعارف قرآن لیدن به چاپ رسیده است. این نوشتار به نقد و ارزیابی مدخل یادشده پرداخته است با این انگیزه که بررسی آثار مستشرقان درباره آموزه های دینی به ویژه مباحث قرآنی، فضای فکری اندیشمندان غیر مسلمان را تا حدودی پیش دید مسلمانان قرار دهد. نقد و ارزیابی آثار یادشده نیز زمینه آشنایی افکار عمومی با اسلام ناب را فراهم می کند. د...

آموزه‌های دین مبین اسلام که مشتمل بر بایدها و نبایدها در زمینه عمل و فعل فردی و اجتماعی انسان است، اصطلاحاً به احکام تعبیر می‌شوند. خمس و سایر پرداخت‌های واجب شرعی، در زمره احکام دین اسلام قرار می‌گیرند. در نظام اقتصادی اسلام، منابع و امکانات بسیاری تشریع گردیده است که پرداخت‌های شرعی و مذهبی از قبیل خمس، زکات، خراج، جزیه، انفال، صدقات، هبه، وقف و ... در چارچوب آموزه‌های اسلامی، از آن شمارند. خم...

نقش‌های محول و نقش‌های محقق دو گونه نقش قابل بررسی در حیات اجتماعی بشرند. در جامعۀ اسلامی، بخشی از این نقش‌ها بر‌اساس آیات و روایات به زنان واگذار شده است که جامعه‌شناختی نقش‌های محوّل زنان در جامعة اسلامی نام گرفته‌اند. این نقش‌ها تابع شرایط اجتماعی با مقتضیات دین مبین اسلام و متکی بر زمینه‌ها و عواملی در اجتماع اسلامی اجرا و تقویت شده‌اند، برخی از این عوامل احکام امضایی رسول‌الله(ص) بوده‌اند و...

در پاسخ به این پرسش که آیا رابطه نمایندگی حق است یا حکم، بایدگفت به نظر می رسد نمایندگی قراردادی از زمره حقوق و نمایندگی قانونی و قضایی از زمره احکام تلقی می شود، زیرا معیار اصلی تمایز بین حق و حکم، قابلیت نقل و انتقال و اسقاط می باشد و این ویژگی در نمایندگی قراردادی وجود دارد؟ بنابراین نمایندگی قراردادی حق تلقی می شود. اما در نمایندگی قانونی و قضایی به دلیل نبود این ویژگی ها، رابطه نمایند...

توزیع مناسب درآمد یکی از اهداف نظام اقتصادی اسلام است؛ به‌طوری‌که مکتب اسلام ریشه اصلی بسیاری از مشکلات اقتصادی را توزیع ناعادلانه درآمدها می‌داند و با وضع احکام مناسب به دنبال رفع این معضل اجتماعی−اقتصادی است. زکات یکی از این احکام و از مهم‌ترین مالیات‌های اسلامی است که می‌تواند نقش مؤثری در دستیابی به توزیع عادلانه درآمد داشته باشد. لذا هدف این مقاله بررسی تأثیر زکات بر توزیع درآمد در ایران ط...