احمد غزالی عارفی است متفاوت از بسیاری از عرفای پیشین. وجه تمایز وی به سبب محوریت عشق در عرفان بوده است؛ عشق در عرفان به مانند بذری است که ابتدا توسط صوفیان خراسان از قبیل بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی و... کاشته و بعدها در کتب احمد غزالی شکوفا شد. اگر بخواهیم تصوف احمد غزالی را به عنوان مهمترین شاخص آن بگوییم باید آن را مظهر عشق بخوانیم.به عقیده ی او، حقیقت عشق از جمله اموری است که فقط از طریق...

سفرنامه ها را می توان بازتاب دهنده ی اوضاع اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع دانست.در میان سفرنامه های فارسی در سفرنامه ی ناصر خسرو و سفرنامه و تک نگاری های آل احمد وجوه مختلف حیات اجتماعی سرزمین ها از جمله اقتصاد، دین و مذهب، سیاست و فرهنگ و غیره بازتاب یافته است. در این تحقیق کوشش می شود تا به تفکیک از طریق معماری ساختمان ها، بازار-ها، امکانات عمومی، محصولات متنوع، مشاغل و امنیت و آسایش،...

جلال آل احمد نویسنده ای مطرح و تاثیر گذار در ادبیات معاصر ایران است و به دلیل ویژگی های فردی و شرایط اجتماعی عصر، او از افرادی است که بحث ها و جدل های فراوانی را در مورد خود باعث شده است. از ویژگی های مهم آثار جلال این است که بیشتر از آنکه ویژگی های ادبی و داستانی داشته باشند، ویژگی تاریخی و مستند بودن دارند و به همین دلیل تاریخ و فرهنگ دوران جلال را می توان در آثار او خواند و دریافت. در مقاله ...

نوشت? منتشر نشده ای که از مرحوم هوشنگ اعلم به زبان فرانسه بر جای مانده و خانم نگار نادری آن را به فارسی برگردانده است. تصویر دست نوشت? به جا مانده از هوشنگ اعلم در پایان این مقاله پیوست شده است. تمام آنچه در باب این مؤلف، شعیا بن فریغون می دانیم، این است که شاگرد ابوزید احمد بن سهل بلخی، دانشمند و جغرافی دان ایرانیِ در گذشته به سال 322ق/934م، بوده است، که در نتیجه رونقش در نیم? نخست سد? چهارم ه...

رمان همسایه‏ها نوشته احمد محمود، داستان‏نویس مشهور معاصر است و از آن نظر که به درون‏کاوی شخصیت‏ها و طبقات مختلف جامعه پرداخته در رده رمان‏های اجتماعی به حساب می‏آید. این رمان، بیشتر حول زندگی شخصیت‏های فقیر، سیاسی و حزبی سال‏های دهه سی می‏گردد که دغدغه اصلی آنان ملی شدن صنعت نفت بود، در این رمان به طور هنرمندانه‏ای از توصیف، گفتگو، عمل، نام و نماد در پرداخت شخصیت‏ها استفاده شده است. به نظر می‏ر...

یکی از بنیان گذاران جریان روشنگرایی تاجیک در سدۀ نوزدهم میلادی که در شناخت درست جامعه و احکام اسلامی به هم وطنان و معاصران خود خدمات شایسته ای کرد، احمد مخدوم دانش است. در این مقاله مهم ترین اثر احمد دانش، نوادرالوقایع، مورد بررسی قرار گرفته و مسائل و موضوعات مندرج در آن تبیین و تحلیل شده است. دانش در نوادرالوقایع هنگام بیان اندیشه بیشتر واقع نگر است. او به عنوان یک محقق خود را محصور محیط نکرده...

عباس ایزدپناه[1] اصغر آقایی[2] این تحقیق  در تلاش است تا با بررسی اجمالی موضوعات مختلف کلامی و فلسفی که با علیت رابطه‏ای مستقیم دارند، دایره بسیار گسترده این بحث را روشن کند  تا در پرتو آن به اهمیت شگرف  بحث علیت برسیم. روشن است که از یک سو میان مسأله علیت با مسائل کلامی...

چکیده نقش­ و حضور زنان در جامعۀ بشری از ابتدای تاریخ تا کنون، امری ملموس و غیر قابل انکار بوده و آنان در جوامع مختلف، پا به پای مردان در کنار نقش برجستۀ زن در تربیت نسل­های آینده در عرصه­های اجتماعی نیز حضوری فعّال و پویا داشته­اند. در این مجال، برآنیم که با بررسی تطبیقی دو رمان معاصر یعنی سیره شجاع اثر علی احمد باکثیر نویسندۀ معاصر و بزرگ یمنی و زمین سوخته اثر احمد محمود، نویسندۀ معاصر و مشهور ...

عوامل شکل گیری جنبش معارف پروری در آغاز سدۀ بیستم و وقایع مرتبط با آن، با مباحثه ها و مناظره های متعددی در میان محققان، مورخان و تئوریسین های انقلابی همراه است. استاد عینی و ف. خواجه اف ازجمله محققان تجددخواهی هستند که دربارۀ نحوۀ شکل گیری این جنبش و مسائل مرتبط با آن اظهارنظر کرده اند. بررسی محققان در این زمینه نشان دهنده تأثیر احمد کلّه (پدر ادبیات نوی تاجیک)، احمد دانش و دیگر معارف پروران تاج...

احمد دانش در تاریخ ادبیات و افکار اجتماعی و سیاسی بخارای قرن نوزدهم میلادی یکی از افراد برجسته و نامدار به شمار می رود. اندیشه های پیش گامانۀ آثار ادبی و فلسفی احمد دانش در بیداری فکری و ملی بسیاری از روشن فکران آن دوره نقشی بارز داشته است. در این مقاله پس از بیان شرح حال مختصر این متفکر اصلاح گرا، نقش او در بیداری فکری مردم بخارا بررسی شده است. دانش در سال ۱۸۲۶م در بخارا دیده به جهان گشود. پس ...