اندیشه عبارت است از مرتب ساختن امور معلوم برای کشف مجهول و در معنای خاص، اندیشه دارای ویژگی هایی مانند انسجام و حد و حدود منطقی و قابلیت استدلال است. هرگونه تفکر یا تلاش ذهنی را که به لحاظ منطقی منسجم و دارای مبنا و چارچوب بوده و موجه و مهم باشد، اندیشه می نامیم. اندیشه سیاسی که سرآغاز مباحث اصلی این پایان نامه بوده است، مجموعه ای از آرا و عقاید را در بر می گیرد که به شیوه ای عقلانی، منطقی و م...

آیین گنوسی را کیشی عرفانی دانسته اند که دارای عقایدی تلفیقی است و فرقه های گوناگونی دارد، از جمله: مانویت، صابئین مَندایی، شمعونیان، و مرقیونیان. دوران شکل گیری و ظهور و بروز این آیین را از قرن دوم پیش از میلاد تا قرن سوم میلادی دانسته اند. به عقیده گنوسیان، روح انسان در این دنیا اسیر است و راه نجات و رهایی او دست یابی به گنوسیس یا همان معرفت نجات بخش است، که فرستادگان الاهی و منجیان آسمانی برای...

دیونوسیوس یکی از مهم ترین چهره های عرفان مسیحی است که بخش های مهمی از افکارش هنوز هم در عرفان، الهیات و فلسفه مسیحی جریان دارد. عقاید مسیحی و افکار نوافلاطونی به منزله دو منبع اصلی آراء وی بشمار می رود که البته در برخی موارد به جانب یکی و در برخی دیگر به جانب دیگری متمایل شده است. ازجمله موارد گرایش او به عقاید نوافلاطونی، می توان به آراء وی درباره تثلیث، خلقت و فرشته شناسی اشاره کرد. مهم ترین ...

اوپانیشاد، شامل متون متعدّد عرفان هندی است و گفتارشان در خصوص وحدت، آزادی، صلح و آرامش روح است و بر حفظ ارزش‌های متعالی‌تر زندگی بشری از طریق اتّصال و ارتباط با یک حقیقت تأکید دارد. بیدل دهلوی در عصری که اندیشه‌های فلسفی ـ عرفانی اوپانیشاد در همه جا انعکاس داشت، به سرودن روی آورد و به آمیزه‌ای از عرفان و فلسفة هندی دست یافت که از منابع اصلی سروده‌های این شاعر است. از آنجا که شالوده و اساس تفکّر عر...

با­توجه به اینکه در اسلام بر ازدواج تأکید خاص شده، اختلاف‌نظر صوفیان دربارۀ این مسئله قابل تامل است. بحث تجرد و تأهل نزد عارفان مسلمان ازجهات گوناگونی قابل مطالعه است، ازجمله دربارۀ تأثیرپذیری تصوف از رهبانیت مسیحی. در این مقاله سعی شده تا با بررسی مختصر این تأثیرپذیری، با واکاوی آثار بزرگان صوفیه دیدگاه‌های آنان دربارۀ تأثیر ازدواج در طی مراتب سیر و سلوک عرفانی مطرح و بررسی شود. درمیان این بزر...

بی تردید اندیشه‌های وجودشناختی شیخ اکبر، محیی الدین بن عربی و شنکره از بزرگترین ره‌آوردهای حوزة ه تحقیقات نظری و کشف و شهودهای عرفانی در گستر ه عالم اسلام و خطة پهناور هند، بلکه سرتاسر پهنه خاک به شمار می‌رود. اندیشهای عرفانی که در تنگنای حصار «وجود بما هو موجود» محدود و محصور نمی‌ماند، بلکه فراتر از همه شناخت آن را روزنه‌ای به روی خورشید و راهی به سوی رهایی می‌داند و مکتب رفیعی را بر شالوده آن...