یکی از مهم ترین وجوه اعجاز قرآن کریم، فصاحت و بلاغت این کتاب آسمانی است که از زمان نزول آیات الهی تا کنون به شیوه های مختلف مورد بحث قرار گرفته است.    یکی از ابعاد بلاغت قرآنی، وسعت و تنوع کاربرد کلمات و اصطلاحات، متناسب با مقتضای حال است. حرف «لَو» یکی از حروف پر کاربرد قرآن کریم است که در ساختارها و قالب های گوناگون، معانی عمیق و متعددی را در بر دارد. حرف «لَو»در قرآن کریم در بیش از ده ساختار...

ظرافت­های بلاغی آیات قرآن کریم که از جنبه­های اعجاز این کتاب جاودانه به شمار می­آید، از دیرباز مورد بررسی دانشمندان علوم قرآنی بوده است. یکی از مباحث بلاغی قرآن کریم، سبک شناسی (stylistics) است که به عنوان یک حوزۀ نوین، ضمن بهره­گیری از دست آوردهای علم بلاغت، با معیارهای جدید به بررسی جلوه­های سبکی قرآن می­پردازد. مقاله حاضر با روش توصیفی­ ـ ­تحلیلی و بر اساس معیارهای سبک شناسی، به بررسی زیبایی...

حافظ به گواهی دیوانش، در انتخاب واژگان وسواس ویژه‌ای دارد. نکتۀ قابل توجه در ابیات خواجه، ارتباط واژگان است؛ که هر بیت را با زنجیره‌ای از تناسبات معنایی و لفظی درهم‌ تنیده‌است. یکی از روابطی که میان مفاهیم و واژگان وجود دارد، رابطۀ جانشینی است؛ که اصطلاحاً آن را بدل بلاغی می‌نامیم. به این معنی که مفهومی که در پارۀ نخست بیت آمده، در پارۀ دیگر تکرار می‌شود. اما به‌جای این‌که لفظ تکرار شود، همان مع...

برخی عبارات و اشعار گلستان و بوستان سعدی، علیرغم ظاهری ساده، انواعی از درهم‌تنیدگی های معنائی دارند که با نگاه اول و تکیه بر بلاغت مألوف نمی‌‌توان به عمق معنائی آنها پی برد. سعدی گاهی ژرف ساخت‌های معنائی را با ایجاد شبکه ارتباطی پیچیده ای از کلمات که در مواردی با صنایع ادبی هم تقویت می‌شود ایجاد می‌کند. تسلط سعدی بر زبان فارسی، باریک اندیشی، آگاهی از علوم مختلف،‌ تجربه‌های زیادی که در سفر داشته...

برخی عبارات و اشعار گلستان و بوستان سعدی، علیرغم ظاهری ساده، انواعی از درهم‌تنیدگی های معنائی دارند که با نگاه اول و تکیه بر بلاغت مألوف نمی‌‌توان به عمق معنائی آنها پی برد. سعدی گاهی ژرف ساخت‌های معنائی را با ایجاد شبکه ارتباطی پیچیده ای از کلمات که در مواردی با صنایع ادبی هم تقویت می‌شود ایجاد می‌کند. تسلط سعدی بر زبان فارسی، باریک اندیشی، آگاهی از علوم مختلف،‌ تجربه‌های زیادی که در سفر داشته...