تردیدی نیست که امروزه در جهان، ادیان گوناگونی یافت می شوند که گاه تفاوتشان با یکدیگر چنان است که به دشواری می توان همه ی آن ها را تحت یک نام (دین) گرد آورد. کثرت ادیان به این معنا انکار ناشدنی است، اما پرسشی که به ویژه در سال های اخیر بسیاری را به خود مشغول داشته، آن است که آیا می توان این کثرت را به رسمیت شناخت و همه ی ادیان – و یا دست کم گروه بر گزیده ای از آن ها را- حق یا بهره مند از حقیقت د...

سنّت گرایی مکتبی است، که در اواخر قرن گذشته و در واکنش به مدرنیته پا به عرصه ی وجود نهاده و با نگاهی دیندارانه، مدرنیته و مبانی آن را مورد انتقاد قرار می دهد و تنها راه رهایی بشر از معضلات و مشکلات دنیای متجدد را بازگشت به سنّت می داند. البته سنّت در سنّت گرایی، نه به معنای رسوم و عادات و منسوخ یا احیاناً خرافی بلکه مقصود، سنّت الهی و ازلی و ابدی است، که در تمامی مراتب وجود ساری و جاری است و تبلور، ک...

چکیده نصر حامد ابو زید، متفکّر مصری، در کتاب هایی که در زمان اقامتش در مصر نوشت، کوشید با اتّکا به نظریة خیال در صوفیه، تبیینی طبیعی و غیرمتافیزیکی از وحی ارائه کند؛ چه آن­که او از تبیین های فراطبیعی نسبت به امور دینی پرهیز داشت. بدین منظور، او از مقایسة نبوّت و کهانت بهره برد، تا آن را از جهت فرهنگی مقبول و آشنا معرفی نماید. چنین نگرشی به ماهیت وحی، با اشکالاتی مواجه است. نخست آن­که از جهت فرهنگی...

بحران جوامع انسانی و معماری ( بحران انرژی، بحران فردگرائی، بحران هویت و .... ) از طرف محققین مختلف مطرح شده و برای آن نیز راه حل هایی ارائه گردیده است. محققینی چون نصر و بوکهارت نظریه بحران معنویت در دنیای معاصر را مطرح می کنند. دکتر نصر در کتاب خود به نام « انسان و طبیعت» به دقت و تفصیل به موضوع بحران معنوی می پردازد. چنین بحرانی نه تنها در عرصه هنر بلکه در عرصه ارتباط انسان و طبیعت مطرح شده ا...

  سنت ­ گرایی که به عنوان جریانی معاصر در مقابل مدرنیسم قرار می‌ گیرد ، به وجود یک سنت زنده، پویا و ازلی معتقد است که هرگز از بین نمی‌رود، واحد است و در قالب ‌ها ی گوناگون متجلی می­شود. این معنای از سنت با سنت به معنای متعارف ؛ یعنی آداب، رسوم و عادت بسیار متفاوت است. در این دیدگاه سنت وسیله­ رسیدن انسان به خدا و شامل مبانی مابعدالطبیعه یا وجودشناسی، انسان شناسی، اخلاق و خداشناسی است. در قلب تم...

این مقاله ناظر بر کتاب «فی مصادر التراث السیاسی الاسلامی» اثر نصر محمد عارف است، به عبارت دیگر نقدی است بر «نقد روش شناختی مطالعات سیاسی معاصر» (بخش اول کتاب) و تکمله ای است بر کتابشناسی میراث سیاسی در اسلام (بخش دوم کتاب). امید است که تمامی سه هزار فیشی که در این موضوع جمع آوری شده است در قالب کتابی عرضه گردد تا در حد امکان انتظارات را بر آورده گرداند.

هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین رابطه علم و دین، تعیین وجوه اتفاق و اختلاف نظر بین دو فیلسوف معاصر علامه محمد حسین طباطبایی (ره) و دکتر حسین نصر است. شیوه¬ی پژوهش توصیفی-تحلیلی است و چهار نظریه¬ی: تعارض، استقلال، گفت¬وگو و یکپارچگی را مبنا قرار داده است. نتایج حاصله حاکی از آن است که علامه (ره) برای دین تعریفی ماهوی قائل نیست و تعارض واقعی بین علم و دین را نمی¬پذیرد بلکه معتقد است، تعارض ظاهری بین ع...

موضوع مورد پژوهش،بررسی کنش کلامی و دگردیسی در یکی از آثار ارزشمند قرن شش یعنی کلیله و دمنه و انوار سهیلی است که در قرن نهم بر اساس کار نصر الله منشی توسط واعظ کاشفی نوشته شده است. نثر انوار سهیلی، وجود تلاش در ساده تر کردن کلیله و دمنه، با اطناب و زیاده گویی همراه است که یکی از اصلی ترین عوامل تمایزش با کلیله و دمنه محسوب می شود. در ضمن پژوهش حاضر سه نکته اساسی مطرح می شود: 1. علاوه بر دگردی...

یکی از مفاهیم نیازمند بررسی در تاریخ اسلام و ایران، به ویژه در دوره صفوی، مفهوم سیادت است. گرچه این مفهوم از آغاز تا دوره صفویه مسیری انقباضی (هاشمی، طالبی، علوی، و فاطمی) طی کرد، درباره انتساب سیادت (پدری یا مادری) دیدگاه های تازه ای نیز پدید آمد. نگارندگان این مقاله موفق شدند دو رساله به نام های الاشراف علی سیاده الاشراف تألیف سیدحسین بن مجتهد کرکی (د 1001ق) و رساله فی اولاد البنات یا اثبات س...