یکی از اسلوب‌های ادبی مختص قرآن در میان نصوص دینی، «ما أَدراک‏» است. توجه به این قدمت، اهمیت بازخوانی معنای این اسلوب بیانی را با توجه به اختلاف مفسران در ساختار ادبی آن، روشن می‌کند. یکی از راه‌های برون‌رفت از اختلافات تفسیری در مورد مفاهیم اسلوب‌های قرآنی، استفاده از دانش معناشناسی تاریخی است. در این مقاله با استفاده از روش‌های زبان‌شناسی تاریخی مانند ریشه‌شناسی و مطالعات زبان‌های سامی، به دنب...

بحث جبر و اختیار از بحث‌های غامض و جنجال‌برانگیز در طول تاریخ تفکر است. نظریه وحدت وجود، اعیان ثابته و سرّالقدر از اهم مباحثی است که موجب شده است برخی ابن‌عربیرا جبری و بلکه افراطی‌تر از جبرگرایان بدانند. سرّ سرّالقدر و عنایت به مبانی انسان‌شناسی ابن‌عربی در رسیدن به رأی مختار وی راه‌گشا است. او از تعبیر «هو لا هو» برای اشاره به موقعیت وجو...

چکیده یکی از مسائلی که فلاسفه در مورد آن اختلاف نظر داشته اند، علم خداوند به ذات خود و به ممکنات است. علم الهی به ماسوا در مرتبه ی ذات از سوی برخی مستلزم جبر در افعال انسان و منافی با اختیار او دانسته شده است. ملاصدرا با تکیه بر اصالت و تشکیک وجود و نیز قاعده ی «بسیط الحقیقه» اثبات می کند که خداوند به عنوان وجود کامل، دربردارنده ی جمیع حقایق هستی بوده و فاقد هیچ کمالی نیست، از طرفی چون به ذات...

یکی از مسائل مهم در اخلاق پزشکی چگونگی بیان خبر بد به بیمار ازسوی پزشک است. سئوال این است که معیار صدق و کذب در ارتباط پزشک و بیمار چیست؟ علمای اخلاق، معیار کذب را یکی از این چهار گزینه دانسته‌اند: 1) خبر غیر مطابق با واقع 2) خبر غیر مطابق با واقع همراه با علم و آگاهی به آن و نه سهواً 3) خبر غیر مطابق با باور گوینده 4) خبر غیر مطابق با باور گوینده که موجب فریب شود. از امیرالمومنین (ع) روایت شده ...

علم الهی به اشیاءْ قبل از ایجاد، یکی از مباحث الهیات بالمعنی الاخص است که معرکه ی آرای مختلف قرار گرفته است. برخی از عهده ی تبیین این مسأله برنیامده و عده­ای نیز نتوانسته­اند تبیین دقیقی از علم تفصیلی در این مقام را ارائه دهند. در میان اقوال گوناگون که در این خصوص وجود دارد نظریه ی مشائین و ابن سینا معروف است؛ آن ها نظریه ی صور مرتسمه را مطرح نموده، بر این باورند که علم تفصیلیِ قبل­الایجاد واجب ت...

در این پژوهش به بررسی مقایسه ای ساخت مجهول در زبانهای فارسی و ایتالیایی پرداخته شده است. در حقیقت هدف پژوهش این است که وجوه اشتراک و افتراق ساخت مجهول در این دو زبان مشخص گردد تا با آگاهی از نحو? به کارگیری مناسب این ساختار، جملات هر دو زبان به راحتی قابل تحلیل، درک و ترجمه باشد. در این تحقیق دو پرسش اصلی مطرح است: آیا نحو? شکل گیری جملات مجهول در زبان فارسی و ایتالیایی مشابه یکدیگر است؟ انواع ...

مسئله اراده الهی و ارتباط آن با افعال انسان از دیرباز در تاریخ تفکر اسلامی مورد بحث و نزاع بوده است و شاید از موضوعاتی است که در شکل­ گیری نحله­ های کلامی اولیه نقش مهمی ایفا کرده است. این مسئله در علوم مختلفی از جمله فلسفه، کلام و حتی عرفان مطرح بوده است. غزالی بر همه­ رشته­ های معارف اسلامی از جمله فقه، کلام، عرفان و منطق، یگانه عصر خود بوده وآثار ارزشمندی در این زمینه­ ها از خود به جای گذاشت...

در مکاتب اخلاقی مختلف برای تحقق فعل اخلاقی، معیارهای متفاوتی را طرح کرده اند که از فاعل آن فعل اخلاقی انتظار عمل به آن قوانین را دارند. یکی ازمباحث مهم دراخلاق که به به آن پرداخته شده است مسأله ی «نیت» است در حالی که در مکتب اخلاقی اسلام یکی از موضوعاتی که به عنوان اساس ارزش درافعال اخلاقی مطرح می شود نیت کار و انگیزه ای است که انسان را وادار به انجام فعل می کند و این نیت برخاسته از اختیار انسا...