ناسیونالیسم از مفاهیمی است که بر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران اثر گذاشته‌است. در تاریخ معاصر ایران، از مشروطه به بعد، شاهد ظهور آن در قالب‌های اندیشه و عمل هستیم. یکی از روش‌های بررسی و مطالعة رخدادهای سیاسی‌ـ اجتماعی، روش «تحلیل گفتمان» است. این پژوهش بر مبنای نظریة تحلیل گفتمانی لاکلا و موفه به دنبال یافتن پاسخ این پرسش است: مفصل‌بندی، مفاهیم، فرایند هویت‌یابی و سوژة «گفتمان ناسیونالیسم» از پ...

پژوهش حاضر به تحلیل انتقادی گفتمان ضرب المثل های زنان و مقایسه آن ها در دو فرهنگ کوچه و امثال و حکم می پردازد. پیکرۀ بررسی شده شامل همه ضرب المثل های زنان در دو فرهنگ است. چهارچوب نظری رویکرد فرکلاف و در مواردی، رویکرد هلیدی ـ متیسن، به ویژه فراکارکرد متنی است. روش پژوهش شامل مؤلفه های کیفی و کمی است. مؤلفه های کیفی ابزارهای تحلیل گفتمان انتقادی و رویکرد کمی محاسبۀ پایایی پرسش نامه ها بر اساس آ...

امروزه اهمیت و تأثیر سیاست خارجی در حیات سیاسی کشورها بیش از هر زمان دیگری بیشتر شده است. با توجه به پیچیدگی عرصه سیاسی، سیاست خارجی جدا و منفک از سیاست داخلی نیست و سیاست داخلی و گفتمان های حاکم در کشورها بر سیاست خارجی کشورها تأثیر بارزی بر جای می گذارد. هر یک از این گفتمان ها بر اساس نظام صدقی حاکم بر جامعه برکانون ها، دقایق و عناصر خاصی ابتناء یافته و مفاهیم محوری و مرکزی سیاست خارجی را در ...

در این پژوهش شرایط تولید و دریافت معنا در«لقاءٌ فی لحظه رحیل»، از نسرین ادریس، نویسنده معاصر لبنانی را بررسی می کنیم. این داستان به دلیل منطق روایی حاکم بر آن، قابلیت مطالعه از دیدگاه نشانه- ­معناشناسی نوین را دارد و شامل دو گفتمان کنشی عکاس و مبارزان است. کنشگر گفتمان عکاس، حمزه، تابع برنامه است و توانش مهارتی او در هنر عکاسی، موتور اصلی کنش او را به وجود می­آورد. البته فرمانده، به عنوان شَوِش­گز...

هدف از انجام این پژوهش ، شناخت و معرفی گوشه ای مبهم و کاوش نشده از داستان انقلاب اسلامی ایران یعنی تبیین فرآیند روی آوردن زنان به مبارزات ضد استبدادی علیه رژیم حاکم می باشد. چرایی و چگونگی جذب عده کثیری از زنان در حوزه مخاطبین گفتمان انقلاب اسلامی و جداشدن آنها از قلمرو دو گفتمان دیگر سوال اصلی پژوهش است.

شعر و شاعری در عهد صفوی دستخوش دگرگونی‌هایی شد. شاهان صفوی با شعر، آن‌گونه که در پیشینۀ ادبی ایران، تا سدۀ نهم شکل‌گرفته بود، سر مخالفت برداشتند. آنان به‌طور ویژه، با مدح پادشاه یا حاکم و وزیر، که بخش زیادی از پیشینۀ شعر فارسی را به خود اختصاص داده بود، مخالف بودند. در این مقاله با استناد به نمونه‌هایی از مخالفت آنان با شعر، چرایی این مخالفت با کمک نظریات تحلیل گفتمان بررسی و تحلیل خواهد شد. در...

با وجود گستردگی طیف معانی گفتمان در نظریه‌های مختلف ادبی و فرهنگی، منظور مورد نظر این مقاله، گفتمان از منظر میشل فوکو است که به مجموعه‌ قواعد و ارزش‌های حاکم بر هر عصر که طی فرایند طرد و حذف حاکمیت یافته و حقیقی تلقی می‌شود، اطلاق می‌گردد. گفتمان در این مفهوم دربردارنده‌ی حذف‌ها و خشونت‌هایی است که از سوی ساختارهای قدرت اعمال شده و آن را مرزبندی می‌کنند. سینما به عنوان یکی از ابزراهای قدرت در ا...

پیش از این، تحول های دینی عصر صفویه و اهمیت مهاجرت فقیهان عاملی از جنبه هایی بررسی شده است، هرچند اختلاف نظرهای جدی دربارۀ اهمیت و تأثیر مهاجرت فقیهان عاملی به ایران در عصر صفویه وجود دارد. در این نوشتار اهمیت و تأثیر مهاجرت فقیهان عاملی از زاویۀ نقش آنها در تحول در گفتمان های دینی عصر صفویه، با تکیه بر آرای محقق کرکی و شهید ثانی بار دیگر ارزیابی شده است. همچنین ادعا شده که عالمان عاملی نقش مهم...

در انتظار گودو اثر ساموئل بکت عموما" در بافت ادبیات اگزیستانسیالیستی و "تئاتر معنا باختگی" تفسیر شده است. تحقیق حاضر سعی دارد تا نشان دهد چگونه ایدئولوژی اگزیستانسیالیسم و "گفتمان معناباختگی" در نمایشنامه ی در انتظار گودو نمود پیدا کرده است. این پایان نامه کارکردهای ایدئولوژی را در نمایشنامه ی بکت با تاکید بر عناصر زبان شناختی و اجتماعی که وجود، استفاده و ارائه ی ایدوئولوژی را کنترل می کنند، مو...

پژوهش پیش رو به بررسی ادبیات داستانی فمینیستی زنان سیاه پوست آمریکا از دوره ی تجدید حیات ادبی هارلم (40-1920) تا کنون می پردازد. این ادبیات همواره بر آن بوده است تا گونه های مختلف استثمار از قبیل نژادی، جنسیتی و طبقاتی در فرهنگ غرب را به تصویر کشیده و سپس با تکیه بر دگرشالوده سازی، راه را برای غلبه بر آنها هموار سازد. محورهای اصلی بحث در این پژوهش هویّت و گفتمان هستند. عناصر تشکیل دهنده ی هویّت ـ...