تاریخ گرایی نوین یکی از رویکردهای جدید نقد ادبی است که در دهه ی 1970 و 1980م. شکل گرفت. این رویکرد نظریات مختلف و گوناگونی را در برمی گیرد و برای تفسیر متن از روش های متنوعی بهره می جوید. در این شیوه با برداشتن مرز بین تاریخ و ادبیات، ملاک و معیاری برای نقد ارائه می شود که بر مبنای آن بتوان به انعکاس ارتباط میان متن و زمینه ی تاریخی آن پرداخت. تاریخ گرایان نوین عقیده دارند که متن در نظام فرهنگی...

چکیده در این جستار، سعی بر آن است تا دو رمان بلندیهای بادگیر اثر امیلی جین برونته و خانه ادریسی ها اثر غزاله علیزاده در چارچوب تاریخ گرایی نوین و با استفاده از نظریات میشل فوکو با یکدیگر مقایسه شوند. در این تحقیق، بررسی فاکتورهای متعدد و متفاوت مکیب تاریخ گرایی نوین به مباحث اصلی جنسیت، هویت، زن و مرد (مردانگی و زنانگی)، روابط قدرت، گفتمان رایج، گفتمان فوکویی، نظام، خشونت و زبان محدو...

حدود پنج دهه پیش، یعنی در سال 961 میلادی در فضای جنگ سرد و شرایط دو قطبی حاکم بر جهان، زمینه برای پیدایش جنبش عدم تعهد هموار گردید. در این زمان، کشورهایی که به دنبال استقلال، هویت و حفظ قلمرو ملی، فرهنگی وجغرافیایی خود بودند، در واکنش به بلوک بندی شرق وغرب به فکر همگرایی افتادند که بعدها به غیرمتعهدها معروف شدند. در سال 1961 میلادی اولین اجلاس سران عدم تعهد در بلگراد برگزار گردید. ایران که به د...

یکی از مکانیسم هایی که دولت ها بوسیله ی آن به ارائه ی تصویر از خود ودیگری می پردازند گفتار رهبران آن ها در نهادهای بین المللی معتبر است. سازمان ملل متحد یکی از نهادهایی است که از زمان تشکیل تا کنون مهمترین نقش ها را در عرصه های بین المللی ایفا کرده است. روسای جمهور ایران از جمله افرادی بوده اند که با ارائه ی سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل کوشیده اند مفهوم خود ایرانی و دیگری غربی را تبیین کنند...

انقلاب‌ها علاوه بر بعد ملی و سرزمینی دارای بازتاب‌های فراملی و جهانی هستند. نظریه‌پردازی در  مورد این بعد از انقلاب‌ها به‌طور عام و در مورد انقلاب اسلامی ایران به‌طور خاص کمتر مورد توجه بوده است. این مقاله با استفاده از نظریه تحلیل گفتمان لاکلائو وموف در پی توجه به این بعد بوده و در صدد است به این سؤال پاسخ دهد که از منظر تحلیل گفتمان لاکلائو وموف، قابلیت و نحوه بازتاب یافتن یک گفتمان انقلابی ه...

مفهوم قدرت، طبق تعریفی که میشل فوکو، اندیشمند پساساختارگرای قرن بیستم میلادی به دست می-دهد، متشکّل از مجموعه ی پیچیده و به هم پیوسته ای از گفتمان هاست که نحوه ی نگریستن به جهان را در ما تعیین می کند و در هر دوره ی تاریخی، الگوی معرفتی خاص خود را می سازد. فوکو رویدادهای جامعه را محصول روابط «قدرت» و «حقیقت» را محصور در این روابط دانسته است. تاریخ گرایی نوین که از رویکردهای درخور توجّه در حوزه ی اد...

میشل فوکو، از اندیشمندان بسیار تأثیرگذار معاصر در جهان بود. او نقدهایی جدی به اندیشمندان پیش از خود مطرح کرد و از بسیاری از آن ها نیز تأثیر پذیرفت. این مقاله در پی بررسی مبانی معرفتی دیرینه شناسی او با کنکاش در کلیدواژه های اصلی و مرتبط اندیشۀ او با این موضوع است. برای دستیابی به این هدف، پس از ارائۀ نمایی کلی از فوکوی ساختارگرا و بررسی مفاهیمی همچون دیرینه شناسی، اپیستمه و گفتمان به این پرسش ه...

گفتمان اسلام سیاسی، قرائتی از اسلام است که با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در رقابت با گفتمان‌های رقیب، خاصیت هژمونیک یافته و بر جامعیت و نقش‌آفرینی حداکثری اسلام در اداره زندگی مسلمانان تأکید دارد. این گفتمان مرزهای هویتی خود را با سایر خرده گفتمان‌های رقیب با منبع، مرجع و داور قرار دادن «هویت اسلامی» تعریف و تحدید می‌کند. در این راستا، این گفتمان هویتی در کنار اصل قرار دادن هویت «اسلامی»؛ هویت ...

این مقاله در صدد است با بررسی زمینه تاریخی، مفروضات، چهارچوبه ها و ویژگی های نظریه جهانی شدنی و نظریه های مقابل آن و نیز تحلیل نظریه های قدرت و فرهنگ در سطح ملی و جهانی، از یک سو به ارائه تصویر روشن تری از جهانی شدن و قدرت بپردازد و از سویی دیگر نوع تعاملات و تأثیرات این دو را در سطح ملی جهانی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.

تاریخ معاصر ایران پر است از حوادث تلخ و شیرینی که عبرت های زیادی برای امروز و فردای ما در پی دارد. آشنایی اولیه ایرانی ها با گفتمان هویتی تجدد سرآغاز ورود گفتمان آموزشی مدرن و تخاصم آن با گفتمان آموزشی سنتی است. عباس میرزا و پس از او امیرکبیر، آغازگران انقلاب آموزشی هستند. دارالفنون ، تأسیس مدارس خارجی و خصوصی توسط میسیونرهای مسیحی و اعزام دانشجو ازجمله اقداماتی است که در زمان قاجار انجام شد. ب...