در این مقاله نشان داده می‌شود در تفکّر صدرایی " وجود" هم نقش تبیین چگونگی کثرت در افراد یک ماهیت نوعیه را برعهده دارد و هم اینکه براساس نظریه حرکت جوهری لازم نیست عرض های یک ذات نقش تبیین چگونگی تحقق حرکت در یک ماهیت را به عهده گیرند. به عبارت دیگر در فلسفه ملاصدرا قرار دادن ساحت جوهریت در مقابل اعراض برای یک ماهیت به نحو عینی و ابژکتیو نه لازم است و نه ضروری. از سوی دیگر نیز اقتضاء رابطه اتحّادی...

شرایط امکانی پیدایی «رمان» و «نمایشنامه» به‌عنوان دو قالب ادبی، محدود و موکول به شکل‌گیری سوژه مدرن است و از این‌رو این دو قالب ادبی برای جهان پیشامدرن، یکسره ناآشنا هستند. «تجدد ادبی» موجب شد تا در مضامین، قالب‌ها و کارکرد زبان و ادبیات فارسی تغییر رخ دهد و خصوصاً قالب‌‌های ادبی جدید به اموری آشنا برای مخاطب ایرانی بدل شود. این مقاله به چگونگی استقرار دو قالب ادبی رمان و نمایشنامه در میان مخاطب...

نظریه ترقی مشروطه که به­درستی «آستانه جدید» ایران نام گرفته‌‌است، قصد داشت تا باتحدید دولت درایران، اساس مشروطیت را بنانهد. اما واقعه مشروطه دیری نپائید و ازدل آن«بلیه عظما»، سلطنت رضاشاهی شکل‌گرفت. این‌که چرا آمال بزرگ روشنفکران­ ومشروطه‌خواهان یکسره بر­باد رفت و نیز واقعیت تاریخی که‌ایران را به ­لبه پرتگاه رسانید و همگان‌را متقاعد کرد که برای نجات کشور، دولت مقتدر مرکزی تأسیس شود، که ‌البته چ...

طرفداران مدل‌های انتزاعی تکامل بر این باورند که مدل واحدی در تغییر تکاملی پدیده‌های گوناگون، چه در سطوح مختلف انتخاب در زیست‌شناسی و چه در پدیده‌های تکاملی مطرح در حوزه‌های دیگر، در کار است. اگر چنین مدل‌هایی در عمل بتوانند بر پدیده‌هایی که نوعاً تکاملی دانسته می‌شوند منطبق شوند یا تقریب خوبی از آنها باشند، آن‌گاه توانسته‌اند طیف گوناگونی از پدیده‌ها را تبیین کرده و احتمالاً در پیش‌بینی برخی پدید...

  یکی از مسائلی که همواره مورد نزاع بین متکلمان و فیلسوفان اسلامی و غربی بوده، مساله رابطه ایمان با عمل است. در دین اسلام، هر یک از ایمان و عمل ارزش استقلالی دارد و خود مورد نظر شارع است. کانت، در آثار خویش ایمان را امری معرفی می‌کند که یکسره مربوط به اخلاق و عقل عملی است و برای رسیدن به ایمان معرفت را کنار زده و دست عقل نظری را برای درک مابعدالطبیعه کوتاه می‌داند. در نگاه مطهری</...

حمله مغول به بغداد مرکزیت سیاسی جهان اسلام را فرو پاشید. این رخدادی بود که تا زمان حاضر، بحث و جدل هایی دربارۀ آن هست. اهل تسنّن به نقش علمای شیعه در این باره، حساس هستند. امّا بر پایۀ منابع تاریخی، می توان گفت، نابودی خلافت عباسی، در شمار اولویت های حکومتی مغولان بود. در این پژوهش، با هدف تبیین اوضاع شیعیان اثنی عشری بغداد در دستگاه خلافت عباسی و نقش آن ها در سقوط بغداد (656 ه.ق)، تلاش شده است ک...

آرامگاه کورش یکی از بناهای تقزیباَسالم مانده در محوطه پاسارگاد است که یکسره از سنگ آهک سفید و بدون ملات ساخته شده است. یکی از آسیبهایی که عمدتاَ در کلیه سنگهای آهکی رخ میدهد‏فرسودگی ناشی از تبلور نمکهای محلول است که با ظهور و گسترش تدریجی در سنگ میتواند تا جایی پیش برود که منجر به اضمحلال و تلاشی کامل سنگ گردد. از آنجا که این پدیده بسیار آسیب رسان و غیرقابل برگشت است باید برای درمان و مرمت آن سری...

چکیده در پی اهمیتی که دو عامل سبب نزول و سیاق در فهم آموزه های قرآنی در فرایند تفسیرداشته اند، بسیار مورد اهتمام مفسران قرار گرفته اند. سبب نزول به عنوان عاملی که ارتباط آیات با عواملی که موجب نزول آنها شده است را بیان می کند، در کشف مراد صحیح آیات موثر است، اما زمینه های جعل و تحریف در این روایات، گاه نقش آن ها را یکسره نفی و گاهی نیز این نقش را کم رنگ می نماید، لذا برای دستیابی به اسباب نزول...

این پژوهش، بررسی و تحقیق مقایسه ی سیاسی انقلاب فرانسه و انقلاب روسیه در زمینه های «نظام سیاسی، رهبری، ایدئولوژی و نیروهای اجتماعی» و شناخت شباهت ها و تفاوت های این دو انقلاب در زمینه های مطرح شده می باشد. انقلاب سرنگونی یکسره، ناگهانی وخشونت آمیز نظم موجود و جایگزین ساختن نظم سراسرنوینی با همان روش هاست. انقلاب تغییر و دگرگونی های سریع درحکومت است که هدفش برانداختن نظام موجود وساختن نظام نوین ا...

شاهنامه افزون بر ارزش‌های ادبی و اسطوره‌ای، از مهمترینِ منابع تاریخ ایران باستان به‌ویژه  در تاریخ ساسانیان است. فردوسی با امانت‌داری، روایات دورۀ ساسانی را همراه با جزییات رخدادهای تاریخی به نظم کشیده است. روایت شاهنامه از پادشاهی شیرویه و مرگ خسروپرویز و بیان زمینه‌های فروپاشی، بسیار مهم است و منابع منثورِ عربی ـ فارسی نیز به آن پرداخته‌اند. در این پژوهش داده‌ها و جزییات تاریخیِ این منابع با روا...