از زندگی ابوالمعالی نصراالله منشی و آثارش اطّلاع زیادی به دست ما نرسیده و یگانه اثر شناخته شده اش ترجمۀ کلیله و دمنه است. امّا وی علاوه بر این کتاب، شعر نیز می سروده و در لباب الالباب سه رباعی از او آمده است. همچنین در ترجمۀ کلیله و دمنه، دو بیت از قصیدۀ عربیِ وی که در مدح بهرامشاه بوده، دیده می شود که مدرک دیگری بر سعی او در شاعری است؛ ولی در منابع دیگر، تا کنون شعری از نصراالله منشی گزارش نشده ا...

کلیله و دمنه اثری ادبی- تمثیلی است به زبان حیوانات که اصل آن به زبان سانسکریت- زبان هند باستان- نوشته شده است. جهان بینی حاکم بر این کتاب مبتنی بر خردورزی، دوراندیشی، دادپیشگی و چاره اندیشی است. این کتاب در قرن دوّم هجری به قلم عبدالله بن مقفّع ادیب فرزانه ی ایرانی، با هدف اصلاح اوضاع اجتماعی و سیاسی عصر خود، از زبان پهلوی به زبان عربی ترجمه گردید. وی در ترجمه ی خود، بی آنکه در ورطه تکلّف و صنعت پ...

روز و شب، سفید و سیاه، تاریک و روشن، ما در جهانی زندگی م یکنیم که بر پای هی این تضادها استوار است! نیک و بد، زشت وزیبا...! در آیین های ایران باستان این تضاد معانی گسترده و عمیقی یافته، تا آ نجاکه در آیین زرتشت )سپنتا مینو و انگره مینو( 1 به صورت عنصری واحد، آفرینش را بنا نهاد هاند. جدال شیروگاو یکی از قدیمی ترین نقوش بکار رفته در هنر ایران می باشد.نگارندگان با انتخاب دو اثر کشتن گاو در تخت جمشی...

ازجمله کتاب های مهم و تأثیر گذار در فرهنگ و هنر ایرانی کلیله ودمنه است. این کتاب که شامل حکایت هایی از زبان حیوانات است، سرشار از پند و اندرز و درس های اخلاقی بوده و همواره مورد استقبال قرار گرفته است و طبعاً در نسخه برداری های متعدد، تصویر گران در قرن های متمادی سعی بر تصویرگری این کتاب نفیس داشته اند. یکی از مهم ترین نسخه های مصوّر به جای مانده از قرن هشتم هجری قمری، نسخ? کلیله و دمن? شمار? 14...

در این مقاله اندیشه های ایرانشهری نظیر شاهی آرمانی، فرّه ایزدی، توأمان بودن دین و مُلک، عدالت، راستی و مانند آن در کلیله و دمنه بررسی شده است. در کلیله و دمنه، پادشاهی عطیه الهی است که شاه در مرکز ثقل امور مملکتی قرار دارد، پس باید مُهر ن‍ژادگی بر جبین وی نقش بندد، چه اگر جز این باشد، موجودی اهریمنی است که سبب دگرگونی نظم حاکم بر کائنات می گردد. وی باید در جولانگاه حکومت از پشتیبانی فرازمینی بهره ...

چکیده آثار معتبر ادبی کهن، بیانگر ارزش های انسانی، فرهنگی، اخلاقی ایرانیان در دوران گذشته هستند. با توجه به این که این آثار بر پایه ویژگی های سبکی و زبانی دوران کهن به نگارش در آمده اند مطالعه و دریافت بسیاری از مفاهیم آن ها برای مخاطبان معاصر به ویژه کودکان دشوار به نظر می رسد. امروزه ضرورت استفاده از این ذخایر عظیم ادب فارسی مورد توجه نویسندگان بسیاری قرار گرفته است. از جمله شیوه هایی که زم...

یکی از شگردهای ایجاد اطناب در کلام، استفاده از ساخت­های همپایه با  سازه­های متوالی است. از آنجا که هر یک از سازه­های تشکیل دهندة       ساخت­های همپایه، حامل یک پیام و مفهوم هستند، مناسب­ترین ابزار برای توضیح یا توصیف امور و پدیده­ها به شمار می­روند؛ به همین دلیل، نویسندة قابوس­نامه هر جا در صدد است مطلبی را با توضیحات مفصل­تر به مخاطب ارائه دهد، به فراوانی از ساخت­های همپایه بهره می­برد. نصرالل...

  آفرینش طنز و مطایبه در کلیله و دمنه*   دکتر نجمه حسینی سروری 1 استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان دکتر یحیی طالبی استاد دانشگاه علامه طباطبایی چکیده کلیله و دمنه از قدیم‌ترین نمونه‌های افسانه تمثیلی (فابل) است. فابل‌ها قصّه‌هایی کوتاه با شخصیّت‌های جانوری هستند که مانند انسان حرف می‌زنند و رفتار می‌کنند. فابل‌ها همچنین با نشان‌دادن برتری‌ها یا ضعف‌های اخلاقی انسان‌ها و مناسبات میان آنها،...

کلیله و دمنه از نمونه های برجستۀ نثر فنی فارسی است . کاربرد صنایع لفظی و معنوی و صور خیال از جمله تشبیه ، استعاره، مجاز و کنایه از ویژگی های سبکی این کتاب است . در این بین تشبیه به عنوان موثرترین ابزار تخیل نقش عمده ای در تصویر سازی های این کتاب دارد . در این مقاله تشبیه با انواع گوناگون آن در کلیله و دمنه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است . تشبیه در این کتاب به صورت فشرده و گسترده به کار رفته ...