اصولاً هر زبانی برای بیان مفاهیم جدید از امکانات و فرایندهای متعددی استفاده می‌کند تا برای آن مفاهیم، صورت‌های لفظی وضع نماید. این فرایندها شامل مواردی نظیر ترکیب، اشتقاق، تصریف، ابداع و غیره است. فرایند ترکیب، کلمات/ ستاک‌های مرکّب را خلق می‌کند و فرایند‌های اشتقاقی و تصریفی از طریق وندافزایی بر کلمات/ ستاکهای از پیش موجود و یا بالقوه به زایش کلمات جدید می‌پردازند. این ستاک‌ها می‌توانند بسیط و...

پایان نامه ی حاضر انضمام مفعول در زبان فارسی را بر اساس دستور نقش و ارجاع بررسی می کند. پدیده ی انضمام که مورد توجه بسیاری از زبان شناسان قرار دارد، یکی از فرآیندهای واژه سازی است که فعل مرکب می سازد. دستور نقش و ارجاع نظریه ای نقش گراست که افعال را با توجه به ویژگی های نحوی و معنایی به پنج طبقه ی ایستا، کنشی، لحظه ای، پایا و کنشی-پایا تقسیم می کند. افعال ایستا بیانگر کنش خاصی نیستند و تنها حال...

چکیده سابقه و هدف: ویژگی های برجسته آفازی های ناروان شامل تولید نامناسب، خزانه واژگان محدود و بی دستوری می باشد. این بیماران در درک و بیان جملات دارای نقص نحوی بوده و گفتار آن ها به صورت تلگرافی و کوتاه است. در این مطالعه، انواع خطاهای صرفی و نحوی گفتار بیماران آفازی ناروان با افراد سالم مقایسه خواهد شد. مواد و روش ها: مطالعه از نوع مقطعی و مقایسه ای بوده و 8 بیمار آفازی ناروان و 8 فرد آسیب ندی...

موضوع این رساله بررسی صفت و نقش آن در زبان فارسی امروز است که براساس صفات استخراج شده از کتابهای "حاجی آقا" نوشته صادق هدایت و "نسیم" نوشته حجازی بدست آمده است . در این پژوهش بیشتر به جنبه صوری و ساختمانی صفت توجه شده و میزان تشخیص صفت از اسم و قید، ملاک های نحوی و نه صرفی می باشد. طبق این بررسی صفت عنصری است که قبل یا بعد از اسم واقع شده و آنرا مشخص و محدود می سازد. صفت در زبان فارسی از نظر سا...

در این پژوهش قصد داریم محدودیت‌های ناظر برزایایی فعل‌های برگرفته از اسم و فعل‌های برگرفته از صفت در فارسی معیار را بررسی کنیم. همچنین به دنبال بررسی رابطۀ میان شفافیت و زایایی این الگوی ساخت فعل هستیم. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و جمع‌آوری داده‌ها به شیوۀ پیکره‌بنیاد است. بدین منظور، فهرستی مشتمل بر 90 فعل تبدیلی را از یک پیکرۀ نوشتاری خودساختۀ 824000 واژه‌ای و پیکرۀ گفتاری که از ضبط مکالمات روزمر...

تنسیق‌صفات، آوردن صفات متوالی با نظمی خاص برای یک موصوف است. استفاده از تنسیق‌صفات در نثرهای مصنوع، کاری رایج است و نویسندگان این متون به دلایلی چون ایجاز یا اطناب، ایجاد موسیقی، خیال‌انگیز کردن متن و القای مفاهیم تازه، آن را به‌کار می‌برند. استفادۀ فراوان از این آرایه در تاریخ وصاف، آن را به ویژگی سبکی تبدیل کرده‌است. ارزش تنسیق‌صفات در تاریخ وصاف، به ساخت صفات مرکب و بدیعی است که نویسنده با خ...

با گسترش مرزهای دانش، نظام مفهومی ما نیز تغییر می کند. دو شیوه برای این تغییر وجود دارد. یکی مواجهه مستقیم با پدیده ها و تجربه کردن و یادگیری این مفاهیم از طریق اکتساب از محیط پیرامون و دیگری ترکیب مفاهیم موجود و خلق مفاهیم جدید. اسامی مرکب جلوه بروز و کارکرد فرایند ترکیب در هر زبان است.در اسامی مرکب، هسته توسط جزء بعدی که توصیفگر است تعدیل و تحدید می شود. در واقع توصیفگر باعث تمایز اسم هسته از...

پژوهش حاضر با عنوان «بررسی تطبیقی ترکیب های فعلی در سه زبان فارسی، انگلیسی و فرانسه» در قالب رساله کارشناسی ارشد تنظیم شده است. در تحلیل های گوناگونی که از سوی دستور نویسان و زبان شناسان ارائه شده، فرایند ترکیب از جنبه-های متفاوت مورد توجه قرارگرفته است، اما در بیشتر این تحلیل ها اغلب به دسته بندی و ارائه تعریف و مثال پرداخته اند و اشاره چندانی به ویژگی های ساختار نحوی و معنایی آن ها نکرده اند....

در زبان فارسی و در حیطة ترکیب به عنوان یکی از دو حوزة واژه سازی، فرایند بسیار زایایی وجود دارد که طی آن عنصری غیرفعلی (اسم، ضمیر مشترک، صفت، قید) قبل از ستاک حال فعل (مثلاً آموز و بین) قرار می گیرد و ماحصل آن اسم یا صفت جدیدی (دانش آموز، خودبین) است. در مورد این فرایند سه دیدگاه وجود دارد: برخی که عموماً دستور نویسان سنتی هستند، آن را صفتِ فاعلیِ مرکب مرخم می دانند. پاره ای استنباط دستور نویسان سنت...

هدف از این تحقیق بررسی چگونگی تعبیر معنایی کلمات مرکب غیرفعلی فارسی که معانی کلی آنها از معانی اجزای سازنده شان انحراف پیدا کرده اند، توسط زبان آموزان غیرفارسی زبان، می باشد. به منظور انجام این تحقیق، ابتدا کلمات مرکب به سه گروه شفاف ، نیمه شفاف و غیرشفاف تقسیم شده و کلیه کلمات مرکب غیرفعلی واقع در سه گروه سه گروه مزبور از فرهنگ شش جلدی معین استخراج و طبقه بندی گردیده اند. سپس ، یک نوع آزمون چه...