«لذت» از اساسی ترین انگیزه های رفتار آدمی است که مورد توجه ویژه فیلسوفان قرار گرفته است. ابن سینا پاسخ به پرسش «چیستی لذت» را از طریق شناخت نفس و قوای ادراکی آن میسر می داند. از نظر او، لذت عبارت از ادراکی حضوری است که از دستیابی مدرِک به آنچه در نظرش کمال و خیر به شمار می رود، حاصل می شود و به واسطۀ ادراک، کمال و خیر ذومراتب و تشکیکی است. فخر رازی نظریۀ متزلزلی دارد؛ گاهلذت را بی نیاز از تعریف ...

اختلاف گسترده در مسئلۀ کاربرد قواعد عقلی در فقه، بیانگر ضرورت ضابطه‏مندی این امر است. قواعد عقلی حاصل تعقل‌اند. احکام فقهی نیز اعتبارهای شارع مقدس‏ هستند. قاعدۀ «استحالۀ اجتماع نقیضین» ریشۀ بسیاری از قواعد عقلی دیگر است، همچون «استحالۀ دور»، «استحالۀ تسلسل»، «استحالۀ توارد علل بر معلول واحد». فقیهان دربارۀ کاربرد این قواعد در مباحث مختلف فقهی هم‌رأی نیستند. این نوشتار با بررسی و تحلیل موارد کار...

ملاصدرا ادراک عقلی را با سه رویکرد تبیین نموده است: رویکرد اول مشاهدۀ صورت های عقلی از دور است. در این رویکرد، آنچه مشاهده می شود مُثُل نوریه و وجودات عقلی می باشد. رویکرد دوم در تبیین ادراک عقلی رویکرد اتحاد با عقل فعال است. در این تبیین، نفس انسانی با عقل فعال متحد شده و در پی این اتحاد، صورت های معقوله برای او حاصل می گردد. در رویکرد سوم، نفس انسانی با اندکاک در ذات الهی و فناء بالله به حقیقت ...

در این مقاله به نقش اساسی نظریه حسن و قبح عقلی در اثبات بسیاری از دعاوی الهیات و کلام از دیدگاه علامه شعرانی می پردازیم. پس از توضیح دلایل شعرانی در قبول نظریه حسن و قبح عقلی به موارد استفاده از آن در آثار ایشان اشاره شده است. چگونگی اثبات ضرورت دین، توضیح انواع نیازهای آدمی به دین و انتظار بشر از دین براساس نظریه حسن و قبح عقلی بیان شده است.

فهم گزاره ها و مسائل هر علمی بر مبانی و قواعد خاصی استوار است که در اصطلاح، «منطق فهم» نامیده می شود. پژوهش حاضر که درصدد بررسی منطق فهم روایات تفسیری در المیزان است، آن را از نظرگاه مفسّر بزرگ، علامه طباطبایی(ره)، در بعد مبانی عقلی به تحقیق کشیده و منطق مذکور را در حوزه عصمت اهل بیت(علیهم السلام) در فهم و تفسیر قرآن، عدم تعارض آن با مسلمات عقلی، زبان عرفی داشتن روایات تفسیری، وحدت منشأ در آیات ...

مسئله امامت با دو رویکرد تنزل یافته و زمینی، از سویی، و متعالی و آسمانی، از دیگر سو، مواجه بوده است. منابع وحیانی از قرآن کریم و روایات ـ که مهم ترین معرفت دینی اند ـ دیدگاهی فراتر از منصب های اعتباری و زمینی به امامت دارند و با نگاهی هستی شناسانه به امامت، ولایت را به عنوان مهم ترین و مترقی ترین شاخص امامت معرفی می کنند. فیلسوفان و عارفان مسلمان با مراجعه و الهام از سخن وحی کوشیده اند از منظر ...

این پایان نامه به تحلیل گفتمان انتقادی انتخابات دهم ریاست جمهوری اختصاص یافته است. محورهای اصلی در این پژوهش، رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی و انتخابات به عنوان فرایند مبارزه برای کسب قدرت سیاسی است؛ از بین نظریات مختلف در رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی، نظریه فرکلاف که به تبیین رابطه میان زبان، قدرت و ایدئولوژی می پردازد انتخاب شد تا تغییرات گفتمان های اصلی کشور از ورای تحلیل زبان کاندیداهای انتخابا...

در این پژوهش پس از بررسی برخوردهای روانشناسان رفتارگرای بریتانیایی نظریات چامسکی از دیدگاه روانشناسی بررسی شده است . بنابر عقیده اکثر زبانشناسان بریتانیایی بجز لاینز، مکتب چامسکی و همکارانش علیرغم ادعایی که به تجربه گرایی دارند، و در واقع چیزی جزو مکتب عقلیون نیست . بدین معنی که چامسکی و پیروانش افکار و عوالم مخصوص را بدون درنظر گرفتن کلیه وجوه حاکم بر آن عالم که عموما جنبه روانشناسی دارد، برمب...