نظامی در نعت اول مخزن الاسرار، ضمن به کارگیری قابلیت های ذاتی زبان در تأثیرگذاری بر مخاطب، واقعه ای تاریخی را به شیوۀ آشنایی زدایی، بازآفرینی کرده است. چینش کلمات به نظامی در نعت اول مخزن الاسرار، ضمن به کارگیری قابلیت های ذاتی زبان در تأثیرگذاری بر مخاطب، واقعه ای تاریخی را به شیوه آشنایی زدایی، بازآفرینی کرده است. چینش کلمات به گونه­ای است که واژه به واژه ابیات در محور افقی و عمودی، با یکدیگر...

بررسی شعرهای نیما یوشیج نشان می دهد که صوَر خیال در این اشعار وجوه اشتراک فراوانی با صوَر خیال در شعرهای شاعران کهن ایران دارد. این اشتراکات در شعرهای سنتی و نیمه سنتی نیما به وفور دیده می شود، که با توجه به رویکرد سنت گرایانة وی در این شعرها تا حدود بسیار زیادی طبیعی است. مرور شعرهای آزاد نیما نیز نشان دهندة آن است که بخشی از تصاویر موجود در شعرهای سنتی و نیمه سنتی، به دلیل تداول و پیشینة کاربرد...

بررسی تطبیقی کلمات اختصاری در فارسی، انگلیسی، عربی و ترکی   علی رضا قلی فامیان[1]   مریم سخنور[2]     تاریخ دریافت: 27/6/91 تاریخ تصویب: 28/7/93     چکیده یکی از فرایندهای عمده در واژه‌سازی، اختصارسازی است که در آن یک حرف یا مجموعه‌ای از حروف جایگزین یک کلمه یا عبارتی طولانی‌ می‌شود. انگیزة اصلی اختصارسازی را می‌توان اصل کم‌کوشی معرفی کرد که بر اساس آن انسان می‌کوشد با صرف کمترین انر...

در دانش تصحیح متون، هرچه اقدم نسخ به زمان زندگی مؤلف نزدیک‌‌تر باشد، به شرط رعایت قواعد تصحیح علمی، استواری متن تصحیحی بیش‌تر است. متأسفانه از بسیاری از متون ارزش‌مند زبان فارسی نسخه‌‌ای کهن باقی نمانده ‌‌است. در چنین حالی، متون واسطه‌‌ای (تذکره‌‌ها، جنگ‌‌ها، مجموعه‌‌ها، و سایر متون نظم و نثر)، که بخشی از متن مورد نظر را تضمین کرده باشند، نقش مهمی در یافتن صورت درست ضبط کلمات ایفا می‌‌کنند. در ...

سابقه و هدف: رایحه درمانی از رایج‌ترین درمان‌ها در طب سنتی و طب نوین است. اساس رایحه درمانی روغن‌های اسانسی می‌باشند. در مورد رایحه درمانی، تحقیقات مختلفی در طب سنتی و طب مدرن انجام شده است. اما چون در این مورد یک مطالعه تطبیقی انجام نگرفته بود لذا این مقاله ارائه می­گردد. مواد و روش‌ها: روش تحقیق به صورت مرور مطالعات و توصیفی بود. منابع مختلف چاپی و الکترونیک به زبان فارسی و انگلیسی در ارتبا...

امروزه مسئله هویت های قومی به مسئله ای جهانی در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه تبدیل شده است. هویت قومی تنها یکی از هویت های چندگانه انسان است که با سایر هویت های او، از جمله هویت جنسیتی به عنوان یکی از حلقه های ثابت هویتی کنشگران در کنش و واکنش است و برآیند این تعاملات است که در تعریف و بازتعریف هویت های چندگانه اثر دارد. این مقاله با کاربرد نظریه کهن گرایان و نوگرایان به بررسی هویت قومی شهرون...

واژۀ عربی «وادی» که برای عرب‏زبانان بیابان­نشین معنای روشنی داشت، در متون کهن فارسی به کار نرفته بود. آغاز کاربرد این واژه در آثار فارسی، به ترجمه­های کهن فارسی قرآن کریم در اواخر سدة سوم هجری برمی­گردد؛ هنگامی که مترجمان ناچار شدند برای ده کاربرد قرآنی آن، برابرنهادی بجویند. این پژوهش درصدد است دریابد در هر دوره، چه برابرنهادهایی در ترجمه و تفسیرهای فارسی قرآن به کار رفته است. مسئلۀ دیگر این م...

ظرافتو حساسیت فهمِ متون مقدس بویژه در عصری که با زمان پیداییِ آنها فاصله زیادی وجوددارد، بر همگان روشن ‏است. از آنجایی که معنای کلمات به نسبت نوع حضور آنها در متنرقم می‌خورد، توجه دقیق به معانی کاربردی واژه‌ها در ‏زمان تولید متن، ضروری استتا احیاناً معانی رایج در عصر خواننده، به متن کهن تحمیل نگردد. این امر دربارهمتن و ‏واژه‌های قرآن نیز صادق است. با توجه به فاصله زمانی حداقل صد و پنجاه سالهاولین ...

ادبیات کودک رویکرد جدیدی است که در سالهای اخیر بسیاری از نویسندگان و شاعران کشورهای جهان به آن پرداخته اند، اینان معتقدند که کودکان به عنوان قشر بنیادی و مهم جامعه، نقش حیاتی در سرنوشت جوامع ایفا میکنند. از این رو، بسیاری از ادیبان این گونه ی ادبی را، ابزاری برای آماده ساختن کودکان و اجتماعی نمودن آنها برای بر عهده گرفتن نقش های اجتماعی در آینده می دانند و معتقد هستند که آگاه سازی و تربیت درست ...

مقاله حاضر محصول مطالعه­ای همزمانی-درزمانی پیرامون رخدادی واج­­واژی، پیدایش پسوند -گری در فارسی با نگاهی به داده­هایی از (ترکی)آذربایجانی (ایران) ­است. در این مقاله، به­خلاف پژوهش­های پیشین، کلمات مختوم به -گری به سه گروه تقسیم می­شوند، پایگانی­ها نظیر زرگری، ناپایگانی­های بازتحلیل­شده همچون قاضیگری و ناپایگانی­های اشتقاقی مانند مذهب­گری و مربی­گری. بخش نخست مقاله به مقدمه و بخش دوم به مرور و ن...