شاهنامة حکیم ابوالقاسم فردوسی، با توجه به زمان و مکان نامحدودی که دارد حوادث متنوعی را ترسیم کرده است. در قبال این تنوّع حوادث، افراد زیادی با کنش و واکنش‌های انسانی متفاوت در این اثر، ایفای نقش می‌کنند؛ بنابراین شاهنامه، بستر مناسبی برای پژوهش محققانیست که علاقه‌مند تحقیقات بین ‌رشته‌ای از جمله ادبیّات و علم روان­شناسی شخصیّت­­ها هستند. فردوسی، در توصیف شخصیّت­های مهم شاهنامه، به‌گونه‌ای نشانه‌گذا...

ردیف را می‌‌‌توان ابزار ایجاد موسیقی و تکمیل یا تأکید معنا دانست و آن را در دو حوزه معنایی و موسیقایی بررسی کرد. در حوزه نخست، از آنجا که معنای ردیف پیوندی پنهانی با روحیه شاعر دارد، می‌تواند نشان دهنده روحیات و دغدغه‌های درونی او باشد. از سوی دیگر ردیف عنصر مکرر شعری است و معنای آن در رعایت سنتهای ادبی و محتوایی غزل نقش مهمی دارد. هنگامی که کلمه یا کلماتی در جایگاه ردیف قرار می‌گیرند، نقش موسی...

آیا طلب همانند عین می تواند متصف به وصف اشاعه باشد؟ آری و نه؛ این است پاسخ فقیهان. در واقع آنان از یک سو به این پرسش پاسخ مثبت داده اند و از سوی دیگر آثار اشاعه را جز به طور محدود، در مورد طلب، قابل اجرا نمی دانند. چرا؟ مقاله حاضر ابتدا با بررسی مفهوم و آثار طلب مشاع از دیدگاه فقیهان، به اثبات این امر می پردازد که پاسخ فقیهان به این پرسش در ظاهر مثبت و درواقع منفی است. آنگاه (در بخش مربوط به مب...

در این مقاله با استفاده از روش کیفی و تکنیک تحلیل رتوریکی، یکی از مستندهای ساخته شده درباره بحران زیست‌محیطی دریاچه ارومیه را مورد مطالعه قرار داده‌ایم. برای دستیابی به این هدف، نویسندگان پنج مقوله محوری در تحلیل رتوریکی مستندهای زیست‌محیطی درباره بحران پیشنهاد کرده‌اند که می‌تواند راهگشای دیگر پژوهشگران نیز واقع شود. این مقوله‌ها عبارتند از: کاراکترها، رتوریک خطای انسانی و تعیین مقصر، جاذبه‌ها...

   در لایة پنهانی اسطورة زال و رودابه، مانند اساطیر هم­سان مصری و ایرانی آن، بیانی نمادین نهفته است. زال و سیمرغ، معادل خورشیدند و نماد خدا- قهرمان غول­آسا. رودابه مظهر ایزدان مرتبط با آب و ماه و نماد ناخودآگاهی و بی­تمایزی اولیه است. هر سه شخصیت، مانند نمونه­های ازلی­شان جاودانه می­شوند. اسطورة زال و رودابه سرشار از دوگانگی­هایی است که میل به اتحاد و تعالی دارند و برای نمونه، می­توان از استحال...

پیچیده‌تر شدن روشهای جمع‌آوری، سازماندهی و تحلیل اطلاعات در علوم رفتاری بر وسعت پژوهشها افزوده و چنین گسترشی به آگاهی و نگرانی بیشتر نسبت به موضوع اخلاق پژوهش انجامیده و کنکاش در مسائل اخلاقی در این حیطه را الزامی ساخته است. در علوم رفتاری، تخطّی و تجاوز از اصول اخلاقی عمدتاً شامل دستکاری شرکت‌کنندگان در مطالعه یا وجود برخی از تهدیدهای پنهان و فقدان  مصونیت در برابر آن و نیز بررسیهای پنهانی امور ...

مذهب اسماعیلیه یکی از شاخه های تشیع بوده که فعالیت خود را بصورت رسمی از اواخر قرن دوم هجری شروع کرد . دلایل متعددی در شکل گیری عقاید اسماعیلیه و گسترش سریع تفکر آنان دخیل بوده اما عملکرد سوءدولت های وقت مخصوصا برخورد ظالمانه بنی عباس نسبت به شیعیان بی تردید بیش از همه تاثیر گذار بوده است .قراین و شواهد تاریخی نشان می دهد که سلمیه در شام نخستین پایگاه فعالیت های سیاسی و نظامی اسماعیلیان بوده است...

شرایط اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی دو دهه اخیر در ایران رفتار باروری را به میزان بالایی با محدودیت ‏مواجه ساخته و مطلوبیت تعداد محدود فرزندان را افزایش داده است. همچنین آگاهی عمومی از روش ‏های پیشگیری و نیز کارآمدی قطعی آن با اختلال مواجه است. نتیجه آن آمار بالای بارداری های ‏ناخواسته است. از طرف دیگر محدودیت های فقهی و ممنوعیت های قانونی موجود و عدم ارائه ‏سرویس های بهداشتی، منجر به انجام آن به صو...

مایکل ریفاتر، دو شیوۀ خوانش اکتشافی و پس نگر را در نشانه شناسی شعر مطرح کرده است. در خوانش اول به بررسی مفهوم و معنا و در خوانش دوم به دلالت های زبانی توجه می شود. در خوانش دوم، پس از بررسی عناصر غیردستوری، ارتباط پنهانی و درونی عناصر متن درقالب انباشت و منظومه های توصیفی تبیین می شود، سپس خواننده به دریافت هیپوگرام ها روی می آورد، و درنهایت این مباحث به دریافت و کشف ماتریس ساختاری شعر می انجام...

مقاله حاضر قسمت دوم فصل دهم کتاب غرب و خلیج [فارس] است. در قسمت نخست این مقاله، که در شماره 3 فصلنامه نگین ایران به چاپ رسید، زمینه های مداخله غرب در خلیج فارس، حملات ایران در فاو و شرق بصره، فروش پنهانی سلاح به ایران از سوی امریکا، تلاشهای ایران در تقویت توان دریایی خود و اقدامات عراق در تشدید جنگ نفتکشها مورد بررسی قرار گرفت. در این شماره، سیاست دو وجهی امریکا در اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ا...