کلیله و دمنه گرایش های مختلف ادبیات اخلاقی و تعلیمی ما را در خود جلوه گر ساخته است. این کتاب گذشته از آموزه های سیاسی دربردارنده‌ آموزه های اخلاقی نیز هست و برای این منظور از تأثیر القایی داستان بهره می گیرد که در قالب حکایت متجلی می‌شود. از آنجا که در رویکرد سنتی برای آموزش و به ویژه آموزش اخلاق، گفتمان اندرزی گفتمان غالب دانسته می شود، این پژوهش درصدد است تا با بررسی این بُعد از ادب تعلیمی، بد...

در این رساله به بررسی اشعار مدح شاعران خراسانی از خلال کتاب دمیه القصر باخرزی می پردازیم و مهم ترین مضامینی را که شاعران خراسانی در مدح سروده اند را ذکر می کنیم. برای نیل به این مقصود در بخش اول این تحقیق به بیان تعریفی اجمالی از سرزمین خراسان، حدود جغرافیایی، تاریخ سیاسی و اوضاع اجتماعی و فرهنگی آن پرداخته، در بخش دوم به کنکاشی پیرامون واژه مدح در لغت و اصطلاح ادبی پرداخته و با مضامین مدح در ا...

مباحث مربوط به «اخلاق» و «تربیت»در طول تاریخ مورد توجه ادیان و مذاهب گوناگون بوده است . شاعران و نویسندگان ما همواره به این مضامین توجه داشته اند . در پایان نامه حاضر کوشش شده است ، مضامین اخلاقی و تربیتی در شعر پنج تن از شاعران سر آمد و برجسته ی دوره ی مشروطه (محمد تقی بهار، فرخی یزدی ، ایرج میرزا ، سید اشرف الدین گیلانی«نسیم شمال» و عارف قزوینی) مورد بررسی قرار گیرد .از آنجایی که دوره مشروطه ...

در این پژوهش نگارنده با توجه به اهمیت و جایگاه برجسته مقاومت اشعار برجسته ادبیات مقاومت شاعران کرمانشاهی را از لحاظ محتوایی و ساختاری مورد بررسی قرار داده از آنجا که قبل از آن پژوهش مدون و بسامانی در این راستا انجام نشده است لذا با علاقه به موضوع، ضمن تحقیق به دو روش کتابخانه ای و میدانی بدین مهم پرداختم و حاصل آن را در 6 فصل تنظیم نمودم که بعد از کلیاتی در مورد ادبیات پایداری به معرفی 4 شاعر ا...

در آیینۀ شعر ملک­الشعرای بهار، نمایه­های مجسم شخصیتی فرمان­روایان به­خوبی هویداست. او به ­عنوان بزرگ­ترین شاعر معاصر و صدای مردم، توانست انتظار این مردم را از فرمان­روایان بیان کند و از زاویۀ دید آنها به نقد و داوری ملوک بنشیند. بهار در مواجهه با فرمان­روایان عصر خوشبین است و به امید بهبودی اوضاع، تلخی پند را با شیرینی مدح درهم می­آمیزد، هشدار و پند می­دهد اما اگر کارگر نیفتاد، مردانه نقاب از چ...

سعدی از شاعرانی است که برای موعظه و ارشاد مردم جایگاه ویژه‌ای قائل شده‌است و از میان آثارش، سراسر بوستان را به پند و اندرز در موضوعات مختلفِ حکمی و اخلاقی اختصاص داده‌اسـت؛ یقیناً وی در سرودن این اثر و بیان نکات اخلاقی آن، مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر برخی منابع پیش از خود قرار گرفته‌است واحیاناًاز مطالب آن‌ها استفاده‌هایی نیز کرده‌است. هدف اصلی این گفتار آن است که به بررسی زمینه و منشأ اندرزهای ...

داستان یوسف و زلیخا از جذاب ترین قصه های قرآنی است که ذوق و اندیشه پویای شاعران و راویان را بر آن داشته که به طبع آزمایی در مورد این قصه بپردازند. خاوری نیز از آن گروه شاعرانی است که توانایی خود را در سرودن این قصه به کمال نشان داده است. از طرفی برای نشان دادن چهره واقعی این شخصیت الهی و فرزند صدیق یعیوب، باید قرآن را منبع اساسی بیان زندگی او قرار داد. در بررسی تطبیقی این کتاب با قرآن کریم و تف...

قرآن کریم به‌عنوان یکی از منابع الهام‌گیری شاعران و هنرمندان مسلمان، از دیرباز موردتوجه ایشان بوده است. یکی از جلوه‌های تأثیرگذاری این کتاب آسمانی بر آثار ایشان، داستان‌های قرآنی و درون‌مایه‌ای آن‌هاست. شاهنامه از جملة آثاری است که فردوسی در داستان‌های آن از قرآن کریم الگو گرفته است. یکی از این داستان‌ها، داستان فریدون و ضحاک است که به تأثیر از داستان موسی و فرعون پرداخته‌شده است. در مقایسة این...

ادیم شغنانی یکی از شاعران خوش‌ذوق تاجیکی است که براثر تعقیبات سال‌های سی ناگزیر به افغانستان مهاجرت کرد. اگرچه این دوری از وطن سبب شد که شاعر برای هم‌وطنان خود تاحدودی ناشناخته باشد، درپی نشر اثر دوجلدی‌اش باعنوان اشک حسرت که در سال ۲۰۰۰م در پاکستان به زیور طبع آراسته شد، زمینه‌های این آشنایی فراهم شد. این مقاله با اساس قرار دادن مقدمۀ کتاب مذکور، مطالب مختصری درخصوص زندگی شاع...

میرزا عظیما معروف به اکسیر اصفهانی (متوفّی 1169ه.ق) از شاعران توانا، نا‌شناخته و نازک‌خیال شبه قارة هند است که متأسّفانه نه تنها دیوان و دیگر آثار وی تصحیح نشده، حتّی در تذکره‌ها و تاریخ‌ها نیز مطلب چندانی از او نیامده است. مهم‌ترین اثر وی، دیوان به طور دقیق 9326 بیت در بر دارد که بخش اعظم آن را غزلیات تشکیل داده است. غزلیات اکسیر اصفهانی گنجینه‌ای سرشار از مضامین و بن‌مایه‌های غنایی است. فضای کلّی...