الهی نامه اثر منظوم عطار نیشابوری است که شامل یک داستان اصلی و جامع است که در درون آن 246 حکایت برای توضیح مطالبی که در داستان اصلی آمده به مناسبت گنجانده شده است. در این پایان نامه ساختار داستان اصلی الهی نامه و حکایاتی که طبق تعریف پراپ در قالب قصه جای می گیرند، بر پایه ی نظریات این منتقد ساختارگرا، بررسی شده اند. نظریات پراپ که حاصل تجزیه و تحلیل یک صد قصه ی پریان روسی است، دربردارنده ی این ...

در سال 1920ویلادیمیر پراپ با عرضه ی نظریه ی ریخت شناسی باب جدیدی را به روی قصه پژوهان سراسر جهان گشود. نگاه او به ساختار قصه ها امکان مطالعه ی آن ها را به شیوه ای علمی و کاربردی به پژوهشگران می داد. در این شیوه پژوهشگر با مطالعه ی ساختار قصه به الگوهای مشخصی دست می یابد که در همه ی قصه ها یکسان است. این الگوها وجود نظامی سازمانی را نشان می دهد. این نظام از اجزای مشخصی تشکیل می شود که شامل شخصیت...

در این پژوهش، داستان هفت خوان رستم از منظر ساختارگرایان، تحلیل و بررسی شده است. در بررسی ساختار روایت و داستان، ضمن پژوهشِ روابط حاکم میان اجزای روایت، به شناخت سازه‌های داستانی و دریافت الگوی مشترک و محدود می توان دست یافت. در این مقاله، داستان هفت خوان رستم از منظر سه تن از روایت شناسان ساختارگرا؛ یعنی پراپ، گرماس و تودوروف بررسی شده است. در روش پراپ جستجوی خویشکاری‌ها و حوزه‌های عمل اشخاص برج...

هفت پیکر نظامی از دل انگیزترین منظومه های ادبیات غنایی فارسی است که از منظر ساختارگرایی شباهت های بسیاری به قصه های پریان دارد. نگارندگان تحلیل شباهت ها و اختلاف های ساختاری قصه شاه سیاه پوشان با ساختار قصه های پریان را بر اساس خویش کاری ها، تقابل و دوگانگی آن ها، شخصیت های ثابت یا متغیر و توالی و نظم منطقی ساختار روایت انجام داده اند. با بررسی نتایج حاصل به اثبات می رسد که این اثر افسانه ای با...

در مقاله محوریت قهرمانان زن در قصه های عامیانه که در شماره یازدهم و دوازدهم فصلنامه نقد ادبی منتشر شده است، نکته هایی به اشتباه درباره کتاب طبقه بندی قصه های ایرانی نوشته آقای اولریش مارزلف آمده است. در این نقد تلاش شده که محققان و قصه شناسان به تفاوت دسته بندی های رایج قصه توجه کنند. چنانکه دو نوع اصلی برای طبقه بندی قصه ها در جهان وجود دارد، یکی بر اساس موضوع و درونمایه های قصه ها که بر مبنای...

پراپ در پژوهشی روی صد قصّۀ فولکلورِ روس، خویش‌کاریِ شخصیّت‌ها را کوچک‌تر‌ین واحدِ ساختارینِ روایت دانست و با تجزیه‌و‌تحلیلِ آن‌ها، ساختارِ پیرنگِ قصّه و نظامِ کنش‌های روایی را صورت‌بندی‌نموده، حُکم‌هایی در‌موردِ ساختارِ بنیادینِ قصّه‌های پریان و رده‌بندیِ آن‌ها صادر‌کرد. پژوهشِ حاضر، با تکیه بر نظریّۀ پراپ، نخست درپیِ سنجشِ کار‌آمدیِ الگوی او در تبیینِ ساختاریِ روایتِ نبرد‌های مربوط به پاد‌شاهیِ بدیادران (Vidyadhara) در...

یکی از رویکردها ونگره هایی که در چند دهه ی اخیر مورد توجه جامعه ی علمی،به خصوص جامعه بزرگ ادبیات قرار گرفته است، تحلیل ریخت شناسانه ی قصه هاوحکایت-هاست. این نگاه در بررسی های خود در وهله ی اول به شناخت و کشف کوچکترین عناصر سازنده قصه و حکایت می پردازد؛ سپس شناسایی روابط بین این عناصر و خط سیر قصه در ظاهر آن مطمح نظر این نگره می باشد. این نوع بررسی و تحلیل می تواند بر هر یک از قصه های موجود در...

به دلیل گستردگی مباحث ساختارگرایان و نیاز به تطبیق نظریات مدرن با آثار کلاسیک ایران و برای هر چه پویاتر شدن این گنجینه ی عظیم، لازم بود تا پایان نامه ای در این حوزه تدوین شود. این پایان نامه در چهار فصل تنظیم شده است، که هر فصل شامل بخش های متعددی است. در فصل اول به شرح حال چند تن از محققان و نظریه پردازان ساختگرا از جمله ولادیمیر پراپ، فولکلور شناس روس پرداخته می شود؛ سپس به بیان آراء و عقاید ...

قصه جادویی یا قصه پریان، داستانی است که درجهانی غیر واقعی رخ می دهدولی این وقایع غیرواقعی برای قهرمان قصه کاملا واقعی و معمولی به شمار می روند.ولادیمیر پراپ ، محقق روس، درنظامی ابداعی به بررسی ریخت شناسانه قصه های پریان روسی پرداخت.بنابر تعریف وی ، ریخت شناسی، یعنی توصیف قصه ها برپایه اجزای سازنده آنها و همبستگی و ارتباط این سازه ها با یکدیگر و یاکل قصه.در این مقاله قصه های جادویی ایرانی و شیوه...