توافق بر سر وصایت و جانشینی علی(ع) موضوع مشترک میان همه فرق شیعی است و شاخص تفکر شیعی  انقیاد در برابر ولایت امیرالمؤمنیین علی بن ابی طالب(ع) است.در میان فرقه های شناخته شده شیعه ،اسماعیلیان قرائتی متفاوت از جایگاه امام  علی(ع) در سلسله مراتب ائمه دارند. جایگاه ممتاز و متفاوت امام علی(ع) و گاه منحصر بفرد وی در سلسله مراتب ائمه اسماعیلیه یافت پاسخ این پرسش اساسی را ضروری کرده است که جایگاه علی(ع...

هدف پژوهش حاضر بررسی زمینه‌ها و ریشه‌های اجتماعی شکل‌گیری تئوری ولایت در اندیشه‌ی متصوفه و تشریح مختصات آن در نگاه عارفان عصر ایلخانان (قرن هفت و هشت هجری) است. در این راستا، با روش توصیفی-تحلیلی مختصات صورت اولیه‌ی اندیشه‌ی ولایت از دیدگاه افرادی چون حکیم ترمذی بررسی شده و نیز تلقی متصوفه‌ی عصر ایلخانان از مفهوم ولایت صوفیانه و فرآیند استحاله‌ی ولایت صوفیانه از وجه باطنی به وجه ظاهری و سیاسی م...

ولایت نقطه عطفی است که مشترک میان شریعت و طریقت و حقیقت می باشد. عارف بزرگ ‘ جناب هجویری در کتاب ((کشف المحجوب)) درباره اهمیت ولایت در عرفان فرموده است : (( بدان که قاعده و اساس طریقت تصوف و معرفت جمله بر ولایت و اثبات آن است که جمله مشایخ اندر حکم اثبات آن موافق اند ‘ اما هر کسی به عبارتی دگرگون بیان این ظاهر کرده اند.)) ما در این مقاله برآنیم که براساس دیدگاههای عارف بزرگ شیعی سید حیدر آملی ...

آیۀ پنجاه و پنج سورۀ مائده یا آیۀ ولایت جایگاه بی‌بدیلی در گفتمان اعتقادی شیعه در موضوع ولایت دارد. متکلمان و مفسران شیعه براساس روایات صحیح ذیل این آیه، که در آثار روایی فریقین مأثور است، این آیه را ناظر به امامت امیرمؤمنان علی (ع) دانسته‌اند؛ اما مفسران اهل­سنت با تکیه بر وحدت سیاق و پیوستگی معنایی آیات، این موضوع را انکار کرده و مدعای شیعیان را خلاف ظاهر قرآن قلمداد می‌کنند. خدشه‌ای که پاسخ ...

مفهوم ولایت در نظام و ساختار اندیشۀ صوفیانه، همواره یکی از اصلی ترین بن مایه های فکری این بنای برین بوده است. با اندکی تأمّل در تاریخ تصوّف درمی یابیم که هر چه از سال های نخستین تولّد تصوّف به عنوان یک نظام عقیدتی و فکریْ بیشتر گذشته، بر فربهی و فزونی این معنا افزوده شده است. این گستردگی پس از ابن عربی به جایی رسید که عرصه را بر دیگر مفاهیم محوری در این نظام معنوی تنگ کرد. اندک اندک فزون طلبی نظریّۀ ...

ناحیۀ حصار از مواضع بسیار قدیمی تاجیکستان است که یادگاری‌ دورۀ نئولیت (عصر نوسنگی) شامل اناوی (کشاورزی محض)، کلته مناری (ماهیگیری، شکار و صیادی) و حصاری (آمیخته‌ای از کشاورزی، دامداری و شکار) را دربرمی‌گیرد. در عصرهای بعدی، مخصوصاً در عصرهای میانه تا انقلاب بخارا، حصار مرکز اداری و فرهنگی بخارای شرقی بود و در پیشرفت حیات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این مملکت سهمی سزاوار داشت. هدف این مقاله نشان دا...

ازدواج امر مهمی در اسلام است و کامل کننده دین برای انسان، از این‌رو برای این مهم دختر باید تحت ولایت و اذن افرادی که شرع و قانون مشخص می‌کند ازدواج نماید. ولایت در نکاح از مباحث تابعه ازدواج و در فقه مذاهب اسلامی و حقوق کشورهای اسلامی در خصوص آن بحث شده است. در فقه و قانون ایران اذن پدر یا جد پدری در نکاح دختر باکره لازم است ولی در فقه و حقوق برخی از مذاهب و کشورهای اسلامی اذن برادر نیز مکفی اس...

چکیده این مقاله جستجویی مختصر با ذوق بینش عرفانی و معنوی به مسئلة ولایت از نگاه علاّمه طباطبائی(ره) است که با الهام از «رسالة الولایة» که از آثار گرانبهای ایشان است، نگاشته شده است و اساس آن از لحاظ معرفتی بر این مبتنی است که جوهرة دین، حنیف است و عطر الوهیّت دارد و نیز ازلی و ابدی است و ثبات و جاودانگی دارد؛ به بیان دیگر، برای ظاهر دین، شریعت و برای باطن آن، طریقتی است و نیز صورت حقّة آن را اسرا...

در قرآن و روایات برای صبر جایگاه ویژه ای قرار داده شده و انبیاء و صابرین در قرآن ستایش شده اند یک دسته از کسانی که این ویژگی را به شایستگی داشته اوصیاء انبیاء بوده اند، و در اسلام هم حضرت امیر7 دارای این ویژگی که البته هم امتحانات و هم صبر آن حضرت نسبت به سایر اوصیاء سخت تر و برتر بوده است. بر اساس روایت منقول در کتاب خصال شیخ صدوق که حضرت علی7 در پاسخ به عالم یهودی بیان نموده برای آن حضرت نیز ...

در قرآن و روایات برای صبر جایگاه ویژه ای قرار داده شده و انبیاء و صابرین در قرآن ستایش شده اند یک دسته از کسانی که این ویژگی را به شایستگی داشته اوصیاء انبیاء بوده اند، و در اسلام هم حضرت امیر7 دارای این ویژگی که البته هم امتحانات و هم صبر آن حضرت نسبت به سایر اوصیاء سخت تر و برتر بوده است. بر اساس روایت منقول در کتاب خصال شیخ صدوق که حضرت علی7 در پاسخ به عالم یهودی بیان نموده برای آن حضرت نیز ...