از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی، تعریف انسان عبارت است از: حیّ متأله. این مقاله درصدد است با روش تحلیل منطقی، نظریه‌ی «حیّ متألّه» در تعریف انسان را موردبررسی و نقد قرار داده و نظریه‌ای ارائه نماید که سازگاری بیشتری با آیات و روایات دارد. از جهت روشی، اولاً روش قرآن در معرفی مهم‌ترین ویژگی‌های ذاتی انسان، با مسیر پیموده‌شده در این نظریه یکسان نیست و ثانیاً حتی در حد استشهاد بر این نظریه، مراجعه‌ای به ...

زندگی انسان زمانی معنا و ارزش می‌یابد که هدف و غایت آفرینش او تحقق یابد. بررسی نقش فطرت، به‌ معنای آفرینش ویژه‌ای که به ‌انسان اختصاص یافته است، با معناداری زندگی او مرتبط است. در این پژوهش، ابتدا با روش توصیفی- تحلیلی، فطرت اولیه و ثانویه از دیدگاه صدرا تبیین شده است. سپس دیدگاه‌های او درباره فطرت و بررسی نقش آن در معناداری زندگی انسان بیان گردیده و روشن شده است که دیدگاه وی درباره فطر...

ائمه اطهار(علیهم السلام)با توجه به حدیث ثقلین از رسول اکرم (ص) به همراه قرآن ، دو ثقلی هستند که به فرموده ایشان ، از یکدیگر جدا نشده ومتمسک به خود را از گمراهی باز می دارند . فلذا از آنجا که لازمه تمسک ، شناخت صحیح می باشد، پس می بایست با زوایای مختلف زندگانی این بزرگواران در حد توان ، آشنا شده و با استعانت از ثقل دیگر(قرآن)جهت آشنایی هرچه بهتر این بزرگواران ، زمینه را برای هدایت خود و دیگر از ...

فراموش شدن وظیفه های تربیتی پدران و کمرنگ شدن نقش تربیتی آنان ‘ به ویژه در دوران حاضر‘ آثار و عواقب ناگواری را در شخصیت کودکان ‘ محیط خانواده و فضای جامعه درپی داشته است. مقاله حاضر‘جایگاه و نقش ویژه پدر در امر تربیت کودک را از دیدگاه اسلام مورد بررسی قرار میدهد. در اسلام‘وظیفه های تربیتی پدر در ابعاد گسترده ودر مراحل مختلف زندگی کودک‘در یک سیستم تربیتی تبیین شده است که با مراجعه به آیات ‘ رو...

به اعتقاد ژرار ژنت، هرگاه متنی متن دیگر را نقد و تفسیر کند، نسبت به متن اول فرامتن محسوب می‌شود. رابطۀ فرامتنی در تشریح، انکار یا تأیید متن اول عمل می‌کند. پژوهش حاضر در پی آن است تا اجزای روایت ولادت و عروج مسیح(ع) را بر مبنای مقایسۀ روایات موجود در میان اناجیل اربعه، قرآن کریم، متون برگزیدۀ تفسیری اسلامی (تفاسیر طبری، عتیق نیشابوری و ابوالفتوح رازی از سده‌های سوم تا ششم)، قصص‌الانبیاء‌های نیش...

مولوی با بهره گیری کامل از قران و تفاسیر آن ‘ سعی در ترسیم سیمای الهی و بشری از موسی (‘ع) دارد. موسی (ع) در مثنوی گاه چون مریدی است که از ولادت تا وفات با عنایت الهی رشد ونمو یافته‘ درمسیر شریعت ربانی گام نهاده‘ طریقت معنوی را آزموده و به منزل حقیقت خلیفة الهی واصل گردیده است. وگاه چون شیخ کاملی برای قوم بنی اسرائیل به مدد الهی معجزات نه گانه خویش را آشکار ساخته ‘ و وادیهای خطرناک رهایی از فرعو...

در این مقاله، می کوشیم ابتدا دیدگاه شیخ مفید (ره) را در خصوص علم امام، منشأ این علم، علم امام به غیب، و اقسام این علم تبیین کنیم. سپس قلمرو علم امام و مصادیق آن را طرح خواهیم کرد و نشان می دهیم که علم امام به تمام صنایع، زبان ها و لغات، دانش فرشتگان و انبیاء، تمام کتب آسمانی، آگاهی از درون افراد، علم، علم الکتاب و... تعلق می گیرد.

افسانه های عامه بخشی از گنجینه ارزشمند فرهنگ هر ملت هستند. در آذربایجان ایران افسانه ها با نام «عاشیق» پیوندی ناگسستنی دارند؛ زیرا عاشیق­ ها پردازنده تمامی داستان های آذربایجان اعم از رزمی و بزمی و یا حماسی و عشقی بوده اند. یکی از این داستان ها، داستان اصلی و کرم است که قهرمان داستان به ققنوس مانند شده است، سراسر داستان با نغمه های قهرمان جان می گیرد، اما سرانجامِ او، همانند ققنوس سوختن است و خا...

یکی از مباحثی که در بخش مکاسب محرمه­ی فقه شیعه، محل اختلاف شدید آراء فقیهان شیعه می­باشد، مسأله­ی أخذ أجرت بر واجبات است اینکه، آنچه امروز، در ادبیات فقه شیعه، قاعده­ی أخذ أجرت بر واجبات، خوانده می­شود، دارای چه پیشینه­ی تاریخی است؛ چگونه در گذر زمان ولادت یافت، رشد نمود و به قاعده­ای فربه بدل گردید؛ کدام دانشیان فقه شیعه، در این روند، سهیم بودند و تأثیر نهادند و با توجه به جایگاه ویژه­ی صاحب ع...