چکیده وجود نام های مشترک و روایت های همانند در اوستا و حماسه های هند نشان از قدمت داستان های اساطیری و حماسی ایران - حدّاقّل از زمان همراهی و همزیستی اقوام هند و ایرانی، یعنی بیش از دو هزار سال پیش از میلاد مسیح - دارد. برخی نشانه ها از نوع جانوران شگفت، پرندگان خارق العاده و روایت های مختلف از اسطورة دموزی واینانا، نماینده مشترکاتی با اقوام هند و اروپایی و ساکنان بین النهرین است. اشاره های هرود...

آیا داستانهای حماسی- پهلوانی منثور در تاریخ ادبیّات فارسی، جریان ادبی مستقل و توانمندی بوده است؟ آیا همه آثار این حوزه دارای الگوی مشترکی از بن مایه ها هستند که قرن ها مورد تقلید راویان و کاتبان بوده است؟ آیا شاهنامه فردوسی در سیر تاریخی و تکوین این گونه ادبی تأثیرگذار بوده است؟ نگارندگان در پی پاسخ بدین پرسش ها مراحل ذیل را پیموده اند: الف) نخست، به بازخوانی چندباره چهار نمونه اثر از این جریان ...

 این مقاله به‌قصد دریافت و تشریح جهان‌نگری گروه‌های سهیم در خلق چند نگاره پهلوانی، به بررسی ساختاری نگاره‌هایی از ایران، هند، بخارا و عثمانی می‌پردازد. منظور از جهان‌نگری، آگاهی آرمانی گروهی از مردمان جامعه دانسته شده که به‌واسطهٔ آن، گروه در یکی از رسته‌های مشخص ِ اجتماعی قرار می‌گیرد. نوشتار، جهان‌نگری پنهان در نگاره‌ها را به همراه متنی از فتوّتنامهٔ سلطانی و حکایت گلستان (به‌عنوان مأخذ مصورسازی ...

شهریارنامه یکی از منظومه­های پهلوانی نسبتاً مفصل پس از شاهنامه­ فردوسی است که آغاز و انجام آن افتاده است. این منظومه تنها منظومه­ پهلوانی پس از شاهنامه است که به یکباره و بدون هیچ مقدمه­ای آغاز می­شود و بی­فرجام به پایان می­رسد و چندان توفیقی در میان عامه­ مردم نداشته است. به نظر می­رسد دشواری ابیات، گسستگی پیوند معنایی میان بخش­های مختلف داستان، افتادگی­های روایت به ویژه در آغاز و پایان داستان ...

چکیده ندارد.

پژوهش حاضر به بررسی «زن و زیبایی در بخش پهلوانی شاهنامه» می پردازد، هدف اصلی در پرداختن به این پایان نامه، آشنایی خواننده با زن، کارکردها و توانایی های او در تمامی دوران از باستان تا دوره ی مورد بحث ما در شاهنامه فردوسی است. زنان بنابر بر شرایط در زمان های گوناگون، فعالیت ها و مسئولیت های مختلفی برعهده داشتند که این امر، کمک بزرگی برای مردان به شمار می آمده است.براساس بررسی شواهد مختلف درشاهنام...

نوشتار حاضر به بررسی ساخت داستان عامیانة حسین کرد شبستری باتوجه به عناصر داستانی آن، می پردازد. این داستان دربارة اعمال پهلوانی و عیّاریِ قهرمانی به همین نام در دورة صفویه است. در این پژوهش ابتدا عوامل داستانی، درون مایه، پیرنگ، شخصیت، حادثه، توصیف، گفت وگو، زاویة دید و سبک داستان، بررسی و سپس در نتیجه گیری، چگونگی شکل گیری داستان با توجه به این عوامل، توصیف شده است. به نظر می رسد که «تکرار»، عنص...

نوشتار حاضر به بررسی ساخت داستان عامیانة حسین کرد شبستری باتوجه به عناصر داستانی آن، می‌پردازد. این داستان دربارة اعمال پهلوانی و عیّاریِ قهرمانی به همین نام در دورة صفویه است. در این پژوهش ابتدا عوامل داستانی، درون‌مایه، پیرنگ، شخصیت، حادثه، توصیف، گفت‌وگو، زاویة دید و سبک داستان، بررسی و سپس در نتیجه‌گیری، چگونگی شکل‌گیری داستان با توجه به این عوامل، توصیف شده است. به نظر می‌رسد که «تکرار»، عنص...

اخلاق» و «قدرت» دو مقوله ی برجسته و مهم در مناسبات اجتماعی است؛ دو مقوله ای که با رشته ای محکم به هم ربط یافته اند و هم چنان ربط می یابند. این دو مفهوم در عرصه های گوناگون اجتماعی و فرهنگی، خود را نشان می دهند.در این میان شاهنامه ی فردوسی است به زیبایی این دو مقوله را در خود گنجانده است. در تحلیل ساختاری انجام شده بر شاهنامه ، به تقابل و تضاد هایی بر می خوریم که داستان را تحت الشعاع خود قرار دا...