این مقاله به بررسی ساختار و عناصر روایت­های روزبهان در کتاب کشف‌الاسرار می­پردازد. درون­مایۀ اصلی این گزارش­ها شرح مکاشفه­ها و دیدارهای روزبهان با خداست که ساختاری حکایت‌گونه دارند و در الگوی داستان­های فراواقعی روایت می­شوند. در این پژوهش افزون‌بر بررسی سابقۀ موضوع «رؤیت» و «شطح» به خاستگاه ناخودآگاه (کهن الگویی) این روایت­ها و عناصر موجود در روایت­ها که متناسب با خاستگاه آن­هاست پرداخته می­شو...

‏‏در مقالة حاضر، ضمن مقایسه شعر « هنگامی که سخنان ستاره شناس دانشور را شنیدم» از والت ویتمن و آخرین بند شعر «هم سطر، هم سپید» سهراب سپهری، سعی شده است میزان مشابهت دیدگاه های عارفانه و شکل اشعار این دو شاعر نشان داده شود. شباهت جالب توجه بین اشعام ویتمن و سپهری، طریقی است که آ نها برای بیان افکار شان به کار برده اند: و از این رو، شیوه نقد این شعرها در مقالة حاضر، اساس فرمالیستی است.

شاهنامه فردوسی از ارزنده ترین آثار ادبی ایران و جهان است که از دیدگاه های مختلف قابل نقد و بررسی است. این اثر ارزشمند و افتخارآمیز را می توان از جهت زبان و ادبیات، جامعه شناسی، اسطوره شناسی، داستان پردازی و سایر زمینه ها تحلیل کرد. یکی از زمینه های به نسبت جدید که می تواند بستر پژوهش در شاهنامه باشد و آثار و نتایج مفیدی به دست دهد، روان کاوی و روان شناسی است. از روان کاوان و روان شناسان برجسته ...

آرکی‌تایپ (کهن‌الگو) مهم‌ترین اصطلاح مکتب روانکاوی کارل گوستاویونگ، روان‌پزشک سوئیسی، (1875-1961 میلادی)، است و شامل تصاویر کهن و افکار غریزی است که در ناخودآگاه جمعی مشترک انسان‌ها وجود دارد. این صور ازلی به شیوه¬ای نمادین در رویا و اسطوره خود را آشکار می‌کنند. با توجه به اینکه آثار حماسی و عرفانی با ناخودآگاه در ارتباط هستند، پس این آثار جایگاه مناسبی برای تجلی کهن‌الگوها است.از آنجا که مثنوی...

به عنوان کهن ترین قصه مکتوب عامیانه در ایران که به طور شفاهی در طی قرون متمادی شکل گرفته است، سمک عیار منبع ارزشمندی برای شناخت زن و جنسیت در گذشته تاریخی، فرهنگی، و اسطوره ای ملت ایران است. نقش پررنگ و حضور تاثیرگذار شاهدختها و ملکه ها به عنوان نمایندگان زنانگی، حضور شاهان به عنوان مظاهر مردانگی، و تصویر شدن عیاران و آیین جوانمردی به عنوان عناصر فراجنسیتی، این قصه بلند را به سند فرهنگی بی نظیر...

در این پژوهش که به شیوه توصیفی – تحلیلی صورت پذیرفته و جمع آوری اطلاعات در آن به روش کتابخانه ای و میدانی انجام شده است و هدف آن بررسی علمی، نشانه های تصویری ایران از منظر اسطوره شناسی می باشد، در حدود سی نشانه تصویری ایران مورد تحلیل قرار گرفته است و این تحلیل؛ با تأکید بر جنبه های بصری و محوریت اسطوره شناسی بوده است. اسطوره ها دارای زبانی و بیانی نمادین هستند و باید از آنها رمزگشایی کرد و ...

چکیده تجلّی وتأثیراسطوره ازجهات گوناگون درزندگی انسان پس ازعصراساطیری ، امری است اجتناب- ناپذیر. این نکته زمانی آشکارترمی شودکه با آرای اندیشمندان این مقوله آشنا تر شویم . دراین پایان- نامه تلاش شده است تاعلاوه برشناخت اسطوره وآیین های اساطیری وارزش واهمّیّت آن درحیات انسان، به یافتن تجلّی وتأثیرو ردّ پاهای محسوس ونامحسوس این آیین ها درمناسک عملی مندرج دربرگزیده ی نثرعرفانی فارسی تا قرن هفتم هج...

یکی از رویکردهای توسعه جوامع که اینگلهارت و ولزل، آن را تئوریزه کرده اند، تغییر فرهنگی، از ارزش های بقا به ارزش های ابراز وجود است. با تکیه بر نظریه تغییر فرهنگی، می توان جوامع را به دو دسته کشورهای «بهره مند از ارزش های بقا و بهره مند از ارزش های ابراز وجود» تقسیم کرد. نوشتار پیش رو، با توجه به درگیری ها و چالش های نظری و مفهومی درخصوص کنش جمعی و عدم یکسانی نظر در عنوان گذاری برخی رویدادهای مر...

طبق نظر یونگ «کهن الگوها» در ناخودآگاه جمعی از طریق نمادها ظهور می یابند. زمین یکی از نمادهای طبیعی است که با مفهوم مادر زمین، مادر هستی و محبوبه سابقه ای اسطوره ای در ذهن انسان دارد. این مفاهیم به نوعی با مفهوم سیاسی زمین که اغلب مترادف واژه وطن است، مرتبط می گردد؛ به دیگر عبارت مسائل سیاسی در شکل اسطوره و با تکنیک های ویژه آن به تصویر کشیده می شود. پژوهش پیش روی به بررسی این کهن الگو در اشعار...

ورود عرصه ی تکنولوژی در عصر حاضر، موجب تضعیف پیوندهای اجتماعی و دور شدن بشر از ذات واقعی اش شده و امروزه، مسائلی از قبیل بحران هویت خودنمایی می کند؛ به گونه ای که این مسأله موجب آشفتگی انسان معاصر شده است. در این راستا، پژوهش پیش رو در پاسخگویی به بحران های ذکر شده، با بهره گیری از اصول انسان مدارانه ی معیار اجتماعی- فرهنگی توسعه ی پایدار، در پی استخراج شاخص هایی از این معیار بوده تا بتوان از ...