بسیاری از صاحب‏نظران پولی و مالی اسلامی شاخصه عملکرد اسلامی بانک را استفاده گسترده آن از عقدهای مشارکتی و به اصطلاح مشارکت در سود و زیان مراجعین خود می‏دانند و باور دارند که هر چه سهم عقدهای مشارکتی، سرمایه‏گذاری مستقیم و قرض الحسنه بیش‏تر باشد، به حقیقت بانکداری اسلامی نزدیک‏تر می‏شویم و برعکس هر چه سهم آن‏ها کم‏تر شود، نظام بانکی به سمت ربوی بودن سوق یافته است. در عقود مشارکتی عوامل تولید (ک...

صنعت بانکداری با تجهیز پس اندازها و هدایت آنها به سمت فعالیت های مولد اقتصادی، نقش مهمی در اقتصاد جوامع ایجاد می کند، گذشت سی سال از تصویب و اجرای قانون عملیات بانکداری بدون ربا فرصت مناسبی برای ارزیابی نظام بانکی است. بررسی ابعاد نظری و کارکردی نظام جدید نشان می دهد خلاها و اشکالات فراوانی وجود دارد که می توان با اصلاح و تکمیل آن، گام های مؤ ثری در کارآمد کردن نظام بانکداری برداشت. باید توجه د...

سأله ربا و تورم از موضوعات چالش برانگیز در اقتصاد اسلامی است؛ و همچنین، در نگاه خرد تر می توان اهمیت موضوع را در بانکداری اسلامی ملاحظه کرد. بررسی این مسأله آن جا قوت می گیرد که ما به عنوان مسلمان مدعی هستیم که بانکداری بدون ربا را می توان جایگزین شیوه های متداول کرد تا از آسیب های اجتماعی کاسته شود. در این تحقیق در پی آن هستیم تا با نگاه دیگری به این مسئله توجه کنیم، یعنی نگاهی فقهی- اقتصادی؛ ...

یکی از مباحث مهم اقتصاد اسلامی که در معاملات کاربرد فراوانی دارد"جعاله " نام دارد. مطابق ماده 561 قانون مدنی ایران " جعاله عبارتست از التزام شخصی با اداء اجرت معلوم در مقابل عملی اعم از اینکه طرف معین باشد غیرمعین. " با توجه به پیروزی انقلاب اسلامی و مطابق اصل چهارم قانون اساسی در خصوص ضرورت تطبیق تمام قوانین و مقررات جاری کشور با موازین شرعی قانون عملیات بانکداری بدون ربا" بهره" در سال 1362 به...

سیاستهای پولی تغییر در عرضه پول است توسط بانک مرکزی و به منظور رسیدن به اهداف نهایی اقتصاد. بانکهای مرکزی جهت رسیدن به اهداف سیاستهای پولی از ابزارهای گوناگونی بهره می برند از جمله: عملیات بازار باز، نسبت سپرده قانونی و کنترل کمی و کیفی اعتبارات که به علت استفاده زیاد از آنها در کشورهای مختلف، رفته رفته به ابزارهای متعارف سیاستهای پولی بدل گشته اند. بعد از انقلاب اسلامی در ایران و هماهنگ با تغی...

یکی از مسائلی که امروزه در حوزه بانک ها مطرح گردیده است، ایجاد حساب های قرض الحسنه توسط اشخاص با هدف کمک به نیازمندان واقعی و بدون تعلق گرفتن سودی به آنها است؛ اما بانک ها برای جذب افراد بیشتر، جوایزی را درنظر گرفته اند که به قید قرعه به افرادی که به افتتاح این حساب ها اقدام می کنند، تعلّق می گیرد. این عامل، سبب گردیده تا برخی با هدف شرکت در قرعه کشی و به دست آوردن جایزه، اقدام به افتتاح حساب کن...

ریسک های نقدینگی،اعتباری و ریسک نرخ بهره از مهمترین ریسک های بانکداری هستند که در اثر افزایش تسهیلات موجود در ترازنامه، عدم تطابق سررسیدها و کاهش اعتباری تسهیلات رخ می دهند. یکی از روش های کاهش ریسک های مذکور در بانکداری متعارف، انتقال وام به دیگر نهادها و سرمایه گذاران است.به طور کلی سه روش برای انتقال وام در بانکداری متعارف شناسایی گردید؛ روش فروش وام به نهادهای حقوقی و یا حقیقی، تبدیل به اور...

ریسک های نقدینگی،اعتباری و ریسک نرخ بهره از مهمترین ریسک های بانکداری هستند که در اثر افزایش تسهیلات موجود در ترازنامه، عدم تطابق سررسیدها و کاهش اعتباری تسهیلات رخ می دهند. یکی از روش های کاهش ریسک های مذکور در بانکداری متعارف، انتقال وام به دیگر نهادها و سرمایه-گذاران است.به طور کلی سه روش برای انتقال وام در بانکداری متعارف شناسایی گردید؛ روش فروش وام به نهادهای حقوقی و یا حقیقی، تبدیل به اور...

ارزیابی ماده یک قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب 1362 که «استقرار نظام پولی و اعتباری بر مبنای حق و عدل با (ضوابط اسلامی)به منظور تنظیم گردش صحیح پول و اعتبار در جهت سلامت و رشد اقتصاد کشور» را از هدف‌های  نظام بانکی مقرر کرده، به معیارها و ضوابطی نیاز دارد که به نظر می‌‌‌رسد با آنها می‌‌‌توان کامیابی این نظام را در رسیدن به هدف‌های تعریف‌شده سنج...