بر اساس دیدگاه ساختاری ولادیمیر پراپ هر چند قصه‏ها به شکل‏های مختلف و با عملکرد اشخاص متعدد ارائه شده اند، اما از الگوی بنیادینی تبعیت می‏کنند که ساختار همه آن‏ها را شکل می‏دهد. این ساختار با تأکید بر کنش‏های روایت، اشخاص آن را مشخص می‏سازد. تلخون بی تردید یکی از آثار برجسته روایی صمد بهرنگی، برجسته‏ترین نویسنده ادبیات کودک است. در این مقاله با شیوه‏ای تحلیلی، بر اساس نظریه پراپ ساختار روایی تل...

در این نوشتار روایات رجعت _ که در کتاب بحار الانوار جمع‌آوری شده است _ برحسب دلالت به چند گروه تقسیم شده‌اند و از میان 160 روایتی که مرحوم مجلسی نقل کرده است، بیش از پنجاه روایت با حذف مضمون‌های تکراری انتخاب شده است و با توجه به این که بیشتر آنها از کتاب مختصر بصائر الدّرجات نقل شده‌اند _ که نگاشته قرن نهم هجری است و با اصل کتاب البصائر چند قرن فاصله دارد _ سند آنها بررسی شده است. نتیجه بررسی ن...

تمثیل از مباحث علم بیان و حکایت و روایتی است که به عنوان مشبهٌ­به برای مطلبی در کلام  می­آورند و هرچند که معنای ظاهری دارد امّا مراد گوینده، معنای کلّی­تر دیگری است. در تمثیل معمولاً سمبل هم به کار می­رود. این مقاله در پی پاسخ­گویی به سوالاتی از این قبیل بوده است که کاربرد صنعت ادبی تمثیل در غزل حافظ چیست؟ حافظ چگونه از این شیوه در حصول اهداف خود استفاده کرده است؟ چه رابطه­ای بین تمثیل و نمادهای حا...

مقاله‌ای که بوریس هسن در 1931 منتشر کرد، توجه مورخین علم را به عوامل اجتماعی و ایدئولوژیک در شکل‌دهی تاریخ علم جلب کرد. این مقاله نوع جدیدی از تاریخ‌نگاری علم را ایجاد نمود که تاریخ‌نگاری برون‌گرا نامیده می‌شود. مدتی بعد یک ریاضی‌دان مارکسیست دیگر به نام هنریک گروسمان بی‌خبر از مقالة هسن، دو مقاله با دیدگاهی مشابه و مکمل دیدگاه وی ارائه داد. مقالة هسن دربارة عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر در پژوه...

هم چنین نشان دادن بسترهای فرهنگی و خرده فرهنگی که تحت تأثیر موسیقی پدید آمده است و نقش مهم و بدعت گذار آن ها در بوجود آمدن جنبش ها و سینماهای آلترناتیو و متفاوت. مسأله و هدف اصلی این تحقیق در حقیقت نشان دادن شیوه هایی به کل متفاوت برای استفاده از موسیقی در سینما جهت رسیدن به مدل های بیانی متفاوت و منسجم است و این که می توان برای استفاده از موسیقی در فیلم ها ایده هایی به کل نو و به غایت تأثیرگذ...

عکس‌ها چونان اسنادی تاریخی منبعی برای دستیابی به واقعیت‌های گذشته هستند و بخشی از آگاهی تاریخی جمعی را شکل می‌دهند. اما عکس، همچون دیگر رسانه‌ها، تصویری کامل از تاریخ نیست؛ بلکه گزینش شده و برجسته‌سازی شده است. در واقع، عکس‌های تاریخی روایتی جهت‌داده شده و رسمی از گذشته دارند. از سوی دیگر، این هنرمندان هستند که با درام عکاسانه ساختار خطی روایت رسمی از تاریخ را بر هم می‌زنند و دوگانۀ حافظه و فرا...

از آن‌جا که تواتر روایات یکی از راه‌های اطمینان به صدور آن‌هاست، عالمان دانش درایه، پژوهش های دراز دامنی درباره آن انجام داده‌اند اما در باره یکی از گونه های نوپیدای آن با عنوان «تواتر اجمالی» تعریف جامع و مانعی ارائه نشده است. از عبارات آنان ، سه تعریف برای تواتر اجمالی قابل استفاده است: الف) روایات متعددی که نه در مدلول مطابقی بلکه در مدلول تضمنی یا التزامی با هم مطابقت دارند. ب) علم اجمالی ب...