از دورۀ هخامنشی آثار و مدارک باستان‌شناختی فراوانی به دست نیامده است؛ ولی روزبه‌روز بر دامنۀ کشفیات مربوط به این دوره افزوده می‌شود. از نمونۀ این مدارک می‌توان به گنجینه‌ها و آثار به‌دست‌آمده در مناطق مختلف شاهنشاهی ازجمله تراکیه در حوزۀ شبه‌جزیرۀ بالکان اشاره کرد. این منطقه ازنظر داشتن منابع غنی زیرزمینی و به‌عنوان منطقه‌ای واسط در مقابله با سکاها، برای شاهنشاهی هخامنشی اهمیت بسیاری داشته است....

پادشاهان هخامنشی بر بزرگ‌ترین امپراطوری عصر باستان حکمرانی می‌کردند و برای برقراری امنیت داخلی و هم‌چنین حفظ مرزها و ثغور آن نیاز به امرا و والیانی داشتند تا آنان را در این امر مهم یاری دهند. به‌طور معمول این امرا و حاکمان از میان طایفه یا خاندان هخامنشی انتخاب می‌شدند. ازجمله این مقامات‌، بسوس بود که از طرف شاه هخامنشی به مرزداری و والی‌گری باختر منصوب شد. با حمل? اسکندر به شرق، شهربان باختر، ...

خط به‌عنوان اصلی‌ترین عنصر بصری، نقش کاربردی بسزایی در شکل‌گیری و تعالی فرهنگ و تمدن­ داشته است. خط و نوشتار یک‌راه حل کاربردی برای اعتلای فرهنگ و توسعه دادوستد بوده است. در تاریخ خط‌نگاری ایران، آثار خط میخی دوران هخامنشی از چند جهت اهمیت دارد. ریشه‌های تصویری خط میخی ایران باستان، از خط میخی اکدی گرفته‌شده و خط میخی در دوره هخامنشیان تکامل‌یافته است. تا به امروز مطالعات زیادی در حیطه خوانش ز...

سرزمین هیرکانی در گوشه ی جنوب شرقی دریای کاسپین، ازجمله ایالت های مهم در دوران باستان بوده است که از همان ابتدا دستیابی به آن برای قدرت های بزرگ ایرانی حیاتی بود و برای تثبیت قدرت و حفظ قلمرو از تهاجمات بیگانه ضروری قلمداد می شد. اهمیت استراتژیک ورکانا (هیرکانیا) و به ویژه استقلال نظامی و اهمیت سازمان ارتش این سرزمین برای هخامنشیان به گونه ای بود که آن را می توانیم دروازه ی دفاعی مقابل یورش اقو...

این مقاله با در نظر گرفتن چه­گونگی آب و هوای فلات ایران و نیز با بررسی کتیبه­های دوران هخامنشی و آبان یشت اوستا و همچنین با استناد به نوشته­های مورخان یونانی، سعی دارد تا خشک­سالی را که محتملاً در زمان اردشیر دوم هخامنشی رخ داده و باعث شده تا ایزد اَناهیتا در آن مقطع از زمان برجسته شود مورد بررسی قرار دهد.

تحقیقات و مطالعات منطقة تاریخی طبیعی پاسارگاد که در شمار آثار میراث جهانی است، بیشتر در رابطه با کاوش های باستان شناسی و کشف آثار به جا مانده است. ازآنجایی که موقعیت دقیق مکانی دریاچة باستانی پاسارگاد و مسیر بستر باستانی رودخانة پلوار – سیوند معیارهای ارزشمندی در تعریف منظر طبیعی پاسارگاد، و نحوه سازماندهی و ترکیب عناصر این مجموعه اند، می توانند در تعیین حریم حفاظتی این مجموعه با ارزش نیز کمک ک...

قلعه قوناق قیران چکیده:ازمعدود محوطه های مربوط به دوره هخامنشی دراردبیل می باشد. این قلعه بزرگترین استقراردارای ظروف منقوش مثلثی مربوط به دوره هخامنشی دردشت اردبیل است که قبلا مورد بررسی وکاوش قرارنگرفته بود.برای بررسی قلعه قوناق قیران شیوه روشمند انتخاب شد ودر سه مرحله مشخص شامل: نقشه برداری، نمونه برداری ومستند سازی یافته ها(شستشوی نمونه ها ی سفالی، پشت نویسی نمونه ها، ثبت اطلاعات نمونه ها، گ...

براساس متون تاریخی، در دوران هخامنشی در سیستان که آن زمان «درنگیانا» یا «زرنکه» نامیده می­شد، اقوامی توانمند و ثروتمند می­زیستند که­ در زمان لشکرکشی کوروش هخامنشی به شرق، با فرستادن مقدار زیادی آذوقه، به وی یاری رساندند و از آن پس به قوم «اورگانا» (اورگت) به معنی نیکوکار و یاری­رسان شهرت یافتند. با شروع مطالعات باستان­شناسی در سیستان و کشف چند محل هخامنشی (دهانة غلامان و سرخ داغ)، یکی از مهم­تر...

دولت مفهومی جدال برانگیز، دالی واحد با مدلول‌های متنوع و متکثر، و نیز پدیده‌ای مناقشه برانگیز با مشکلات بیشمار در معنا، مفهوم و کاربرد است. درحالیکه، برخی دولت را پدیده‌ای متأخر می‌دانند که پیشینه آن به قرن شانزدهم میلادی بازمی‌گردد، برخی دیگر دولت را گونهای ویژه از حکومت میدانند که هر نظم اجتماعی نیازمند آن است. در ایران باستان، مفهوم دولت و حکمرانی تنها با مفهوم نهاد شهریاری معنا و مفهوم می‌ی...

باغ ایرانی یکی از دستاوردهای مهم و منحصر به فرد فرهنگ ایرانیاست که نه تنها در محدودۀ جغرافیایی ایران بلکه در سراسر فلات ایران گسترده وشناخته شده است. آنچه هویت این دستاورد را ارزشی یگانه میبخشد، حضور آندر درازای تاریخ تمدن ایران زمین است. نکته مهم این است که تعریف پردیسنه تنها چراغی بر تمدن زاینده ایران زمین می افکند، بلکه بنابر ضرورت، عنصریحیاتی برای تداوم زندگی باغ ایرانی محسوب م یشود. تردیده...