ساختار نوین نظام بین‌الملل، چالش‌ها و تهدیدهای گسترده و مشترکی را برای ناتو و روسیه به دنبال داشته است. بر این اساس پیمان آتلانتیک شمالی مفهوم استراتژیک خود را در لیسبون پرتغال در سال 2010 به فعالیت‌های موثری در سه زمینه دفاع دسته‌جمعی، مدیریت بحران و همکاری امنیتی متمرکز ساخته و تاکید دارد که تهدیدهای هزاره سوم موجب فراهم شدن زمینه‌های لازم برای ایفای نقش بیشتر ناتو در دوسوی آتلانتیک و کل ...

با پایان جنگ سرد بسیاری بر این گمان بودند که عمر ناتو نیز به‌سر آمده است و با از بین رفتن تهدید شوروی دیگر دلیلی برای تداوم فعالیت ناتو وجود ندارد. در مقابل، برخی دیگر از تحلیل‌گران بین­المللی با اشاره به تغییر شکل نظام بین­الملل (براساس نظریۀ واقع‌گرایی ساختاری) به‌واسطۀ فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تغییر شکل تهدیدهای بین‌المللی (در نتیجۀ آن) معتقد بودند که در دنیای پسا جنگ سردی، پیمان آتلانتی...

حادثه یازده سپتامبر یکی از اثر گذارترین وقایع بین المللی در سیاست بین الملل به شمار می رود. این رویداد فصلی جدید را در مناسبات بین المللی آغاز و از ابعاد مختلف بر سیاست های قدرت های بزرگ و همچنین نهادهای بین المللی اثر گذاشت. ناتو، نهاد اصلی تامین کننده امنیت غرب نیز از این رویداد متاثر شد و تغییراتی در راهبرد و روند برخورد آن با عوامل تهدید کننده امنیت غرب و فرایند گسترش آن پدید آمد. در این مق...

یکی از مهمترین مسائل پیش روی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در دوران پس از فروپاشی اتحاد شوروی، تداوم حیات این سازمان و تطبیق اهداف و برنامه های آن بر اساس شرایط نوین جهانی بوده است. در این زمینه، ناتو طی دو دهه گذشته تلاش های فراوانی انجام داده و با ایجاد نوعی تحول هویتی در کارکردها و ماموریت های خود، نه تنها همچنون رقیب دیرین خود، پیمان ورشو، از هم نگسیخت، بلکه موفق به جذب اعضای جدیدی در ...

تحولات اوستیای جنوبی در تابستان گذشته، فصل جدیدی را در چالش های اتحادیه اروپا و ناتو بعد از خاتمه جنگ سرد گشود. ضد حمله گسترده روسیه در پاسخ به عملیات نظامی گرجستان در این منطقۀ جدایی طلب، این دو سازمان را در مقابله مستقیم با کرملین قرار داد، بطوری که نگرانی های عمیقی را برای ناظرین سیاسی جهان بخصوص ناظران غربی بوجود آورد. حضور کشتی های جنگی آمریکا در دریای سیاه برای کمک رسانی و در واقع جهت ایج...

خروج نیروهای شوروی از افغانستان، مسئله افغان را در ذهن دولت‌مردان روس تا سال‌ها بعد ـ زمانی که ریشه جنبش‌های جدایی‌طلبانه درون قلمرو خود را در افغانستانِ تحت سلطه طالبان یافتندـ به حاشیه راند. حادثه 11 سپتامبر 2001، ابعاد جدیدی از تروریسم و تهدیدهای بالقوه و بالفعل بنیادگرایان حاکم در افغانستان را آشکار کرد و تهاجم آمریکا جهت سرنگونی رژیم طالبان، فرصت ایفای نقش فعال‌تر در مناسبات بین‌المللی ...

به دنبال فروپاشی اتّحاد جماهیر شوروی، کشور روسیه به دلیل مشکلات داخلی برای مدت کوتاهی از توجه جدی به مسایل آسیای مرکزی و قفقاز بازماند. این امر که سبب خلاء ژئوپولتیکی در این منطقه شد، فعالیت گسترده بازیگران منطقه‌ای مانند ایران، ترکیه، پاکستان و اسرائیل و نیز بازیگران جهانی مانند ناتو را به دنبال داشت. اما تعریف رهبران روسیه از آسیای مرکزی و قفقاز به عنوان «خارج نزدیک» و نیز پیوندهای سیاسی، اقتص...

به دنبال فروپاشی اتّحاد جماهیر شوروی، کشور روسیه به دلیل مشکلات داخلی برای مدت کوتاهی از توجه جدی به مسایل آسیای مرکزی و قفقاز بازماند. این امر که سبب خلاء ژئوپولتیکی در این منطقه شد، فعالیت گسترده بازیگران منطقه ای مانند ایران، ترکیه، پاکستان و اسرائیل و نیز بازیگران جهانی مانند ناتو را به دنبال داشت. اما تعریف رهبران روسیه از آسیای مرکزی و قفقاز به عنوان «خارج نزدیک» و نیز پیوندهای سیاسی، اقتص...

پس از فروپاشی شوروی و انحلال پیمان ورشو، دلیلی برای تداوم حیات پیمان نظامی امنیتی ناتو به نظر نمی رسید اما نیاز به تداوم حیات این پیمان با هدف توسعه هژمونی ایالات متحده و تقسیم هزینه آن سبب گسترش ناتو به سمت شرق شد. در مسیر تسخیر مهمترین صحنه رقابت میان قدرت ها، آسیای مرکزی و تامین امنیت مسیر انتقال انرژی است. با توجه به اینکه ایران در موقعیت ژئوپولیتیکی بسیار حساسی واقع شده است و ربط دهنده دری...

وقوع حملات غافلگیرانه تروریستی 11 سپتامبرموجب شد ایالات متحده آمریکا به منظور مقابله با تهدیدهای نامتقارن،به تدوین و توسعه مبانی نظری و عملی سیاستگذاری دفاعی و امنیت ملی بپردازد. پس از شکل گیری استراتژی ضربات پیشدستانه و پیشگیرانه در بستر سیاست های امنیت ملی آمریکا علیه تهدید های نامتقارن،جنگ های افغانستان و عراق به وقوع پیوستند.حملات هوایی و موشکی،عملیات تعقیب و انهدام نیروهای مخصوص شامل تکاور...