این پایان نامه شامل بررسی جنبه های معنوی صناعات ادبی در دیوان ناصرخسرو است. هدف از این پژوهش، پرداختن به گوشه ای از وجوه زیباشناختی اشعار ناصرخسرو است که در پرتو شخصیّت سیاسی و مذهبی اش، بدان توجه نشده است. در این پایان نامه، ابتدا مقدّمه ای کوتاه درباره ناصرخسرو آمده؛ که شامل بررسی شخصیت او و تلقی اش از هنر شاعری و جایگاه وی در ادبیات فارسی است. سپس به بررسی آرایه های به کاررفته در دیوان او پرد...

زبان آینه تمام نمای اندیشه و معرف هویت فرهنگی ملتها است، در نتیجه بررسی یک زبان در حقیقت بررسی فرهنگ ملتی است که با آن زبان سخن می گوید. از طرفی برای فهم محتوای یک اثر زبانی، ناگزیر باید تک تک واژه های آن را ازحیث ویژگی های لغوی، صرفی و نحوی و معنایی به خوبی مورد بررسی قرار داد که این امر در حیطه ی دانش زبان شناسی است. زبان شناسی دانشی است که به بررسی توصیفی ویژگی های زبان درقلمرو ریشه شناسی...

پژوهش حاضر در دو بخش به بررسی تشبیه مضمر در ادبیات فارسی می پردازد. در بخش اول چگونگی نگرش عالمان بلاغت به مقوله ی تشبیه مضمر و جایگاه آن در تقسیم بندی انواع تشبیه پرداخته شده است. در این بخش سعی بر آن است که علاوه بر کتب بلاغی فارسی، چگونگی نگرش عالمان بلاغت در آثار عربی نیز به این نوع تشبیه بررسی شود که در پایان این بخش نتایج زیر حاصل شد: بلاغت شناسان فارسی نسبت به اعراب توجه بیشتری به مقو...

از آن جا که قرآن کریم با زبانی ادبی بر پیامبر رحمت نازل گشته است، ادبیات قرآن مورد توجه علماء بلاغت بوده است تا از این رهگذر بتوانند نکات ظریفی که برای جامعه بشری به ارمغان آورده شده است بیان دارند. یکی از نکات ظریف بلاغی که در قرآن کریم دیده می شود اسلوب های قرآنی است اسلوب هایی که به قوت بیان و دقت معانی ممتاز است از جمله اسالیبی که در قرآن کریم دیده می شود اسلوب ندا است. در این مقاله سعی شده...

آنچه در ترجمه متون اهمیت فراوان دارد، شناخت تفاوتهای ادبی و بلاغی و فرهنگی میان زبا نها و ادبیات آنها و معیارهای بلاغی و فصاحت و وجود ضرب المثللها و استعارات آن است. وجود دشوار یها در زبان عربی و متون قرآن و روایات، به خصوص نهج البلاغه باعث شده است که کار ترجمه ی آنها بسیار دشوار به نظر رسد. با این حال ترجمه های زیادی از نهج البلاغه از گذشته تا عصر معاصر انجام گرفته است. در این مقاله گزیده هایی...

 بخش عمده‌ای از میراث حدیثی شیعه را «ادعیه مأثوره» و زیارات تشکیل می‌دهند. ‌‌از دوره‌های نخستین تدوین حدیث، این نکته مورد توجه محدّثان بوده و کتبی ‌را به این موضوع اختصاص داده‌اند.‌ از میان این کتب، مصباح المتهجد شیخ طوسی‌ از اعتبار و اهمیّت بیشتری برخوردار است. در میان ادعیه مأثور، ادعیه ماه رجب از نظر کثرت و مضمون با چهارده دعا جلب توجه می‌کند. تحلیل مضامین ادعیه ماه رجب بر اساس مصباح، محور این...

ابیات سؤالی در دیوان ناصرِخسرو، در مقایسه با دیگر شاعران تعلیمی، بسامد زیادی دارد. ما در این مقاله در پی پاسخگویی به این سؤالات خواهیم بود که دلیل اتکای شاعر بر استفاده از سؤال در تعلیم چیست؟ و آیا می‌توان این نکته را از ویژگی‌های سبک فردی ناصرِخسرو تلقی کرد؟ در این مقاله کوشش شده است ضمن پاسخگویی به این سؤالات مسئله با رویکردهای متفاوت تحلیل و بررسی شود. این پژوهش به شیوة توصیفی ـ تحلیلی و با رو...

شاعران، اعلام جغرافیایی را دست‌مایه مضمون‌سازی و آرایه-پردازی نموده‌اند و همواره به شیوه‌های گوناگون در شعر خود دست به خلق تصاویر زیبای شعری زده‌اند و یا اینکه با روش-های مختلف شگردهای بلاغی گوناگون آفریده‌اند.یکی از این روش‌ها خلق تصاویر شعری با استفاده از شگردهای بلاغی و بهره‌گیری از اعلام جغرافیایی است. سنایی و بدر چاچی از جمله شاعرانی هستند که در قصاید خود از این شیوه‌ها بهره برده‌اند. در ا...

با بررسی آنچه در دانش ارتباطات به دو دسته بندی کلان کلامی و ناکلامی بخش می-گردد، در کنارشرح آرایه های ادبی و صنایع بلاغی در اثر، نمایاندن شمار بکارگیری نمادهای ارتباطی درشاهنامه، در دستورکار این پژوهش بوده است. به بیانی دیگر، نگاهی میان رشته ای به انجام نقد بلاغی یک نوشتاردر کنار بررسیدن آن از دیدگاه دانش ارتباطات.