تطور مفهوم امامت یکی از چالش برانگیزترین مباحث کلامی میان متکلمان، فقها و علمای شیعی است. در این پژوهش برآنیم ضمن بهره گیری از اسناد تاریخی و دوری از اختلافات پرتنش و توام با تعصب کلامی، با رویکردی تاریخی و روشمند تغییرات مفهوم امامت را در قرون دوم و سوم ه.ق به صورت تحلیلی بررسی کنیم. با دقت در سیر تاریخی نحوه تشکیل و تکمیل نظام امامت در میان شیعیان زیدی، شیعیان امامی و غلات پرسش های فراوانی به...

مسئلة خلافت (جانشینی پیامبر صلی الله علیه و آله) بعد از ارتحال رسول الله مورد اختلاف صحابه قرار گرفت. جمعی از آنان، یعنی اهل سنّت،  امامت را تابع انتخاب دانسته و آن را  امری  فقهی می دانند که به خود مسلمانان واگذار شده است و جمعی دیگر، یعنی شیعیان ، قائل به نص و انتصاب امامت شده  و آن را از مسائل کلامی دانسته اند. مؤلف در این مقاله سعی کرده با دلایل عقلی و نقلی، کلامی بودن آن را اثبات کند و این ...

شاید یکی از مهم‏ترین مسائل حکومت دینی، نحوه تعامل ولی فقیه با مجموعه سازمان روحانیت، به‏ویژه نهاد مرجعیت است که می‏تواند بخشی از تزاحم‏ها یا همسویی‏های جامعه دینی را با رهبری سیاسی تحت تأثیر قرار دهد. از یک‎‏سو، دیدگاه‏هایی که مرجعیت دینی درباره نحوه تعامل خود با رهبری سیاسی دارد و از سوی دیگر، مرجع بودن یا نبودن شخص ولی فقیه می‏تواند به ابعاد این رابطه پیچیدگی‏های خاصی بخشد و رابطۀ این دو نهاد...

به طور کلی تمام مطالب این رساله در ضمن چهار فصل بیان شده است به این ترتیب که در فصل اول ضرورت بحث از امامت مورد بحث واقع شده و با ادله و نظرات بزرگان شیعه این موضوع هم به اثبات رسیده و نظریه متقابل آن مورد نقد واقع و رد شده است. در فصل دوم معنی و مفهوم امامت از نظر لغت و اصطلاح مورد بحث واقع شده است و ثابت شده که امامت از نظر شیعه عبارت است از ولایت و سرپرستی و استمرار وظایف نبوت.در فصل سوم این...

در میان دیدگاه‌ها درباره خلافت و امامت به‌عنوان یکی از چالشی‌ترین مسائل اسلام، آرای شاه ولی‌الله دهلوی، یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان مسلمان اهل تسنن شبه قاره هند، به‌دلیل نوآوری‌های خاصی که دارد، از جایگاه خاصی برخوردار است. دهلوی در زمینه خلافت و امامت با ارائه تعریفی جدید آن‌را واجب کفایی دانسته‌ و سپس همسو با امامیه، البته با دلایلی دیگر، خلافت و امامت را جزو اصول دین بر‌می‌شمارد. با این حا...

این پژوهش عهده دار تبیین چیستی خلیفة اللهی در قرآن و بررسی نحوه پیوند آن با امامت است. گسترده­ترین آیه در زمینه استخلاف آیه 30 سوره مبارکه بقره است، خلیفة الله برترین موجودات و دارای شؤون متمایزساز از دیگران است. امامت در دیدگاه شیعه عبارت از جانشینی انبیاء و خلافتی از جانب حق تعالی در همه امور دینی و دنیایی است که با نصب الهی تعیین می­شود. امامت در دیدگاه اهل سنت نوعی رهبری عمومی با هدف حراست ...

از منظر شیعه، انتخاب امام براساس نص الهی است؛ که بر این مطلب، آیات قرآن و روایات بسیاری ازجمله خطبه‌‌هایی از نهج‌‌البلاغه دلالت دارد. از سوی دیگر، برخی متقدمین از اهل سنت انتخاب امام را مبتنی بر بیعت نهاده‌‌اند و منکر اصل نص هستند. از معاصران نیز ضمن اعتقاد به نص الهی در امامت، تحقق و تنجیز آن را در بعد سیاسی و اجتماعی، منوط به بیعت و رأی مردم قلمداد کرده‌‌اند. محور استدلال مخالفان نص، گاه بیعت...

بحث «امامت» از مهمترین بحث‌های فرقه‌های کلامی به خصوص فرقة شیعة امامیه است. اهمیت فراوان این موضوع و نیز اشارات گستردة سنایی در این زمینه، موجبات تهیة نوشتة حاضر را فراهم کردند. برای این منظور در قسمت اول با استفاده از منابع کلامی به خصوص منابع شیعی به بررسی خیلی مختصر مباحثی مانند ضرورت امام، عصمت امام و ... و در قسمت دوم، که مهمترین قسمت این مقاله است، به اشارات مختلف و همه جانبة حکیم سنایی د...

این پژوهش عهده دار تبیین چیستی خلیفه اللهی در قرآن و بررسی نحوه پیوند آن با امامت است. گسترده­ترین آیه در زمینه استخلاف آیه 30 سوره مبارکه بقره است، خلیفه الله برترین موجودات و دارای شؤون متمایزساز از دیگران است. امامت در دیدگاه شیعه عبارت از جانشینی انبیاء و خلافتی از جانب حق تعالی در همه امور دینی و دنیایی است که با نصب الهی تعیین می­شود. امامت در دیدگاه اهل سنت نوعی رهبری عمومی با هدف حراست ...

حاکمان ریا کار وقت، عالمان ناپرهیزگار، صوفیان بی صفا در بستر پریشان هجمه ی قوم تاتار از جمله ی مهمترین عوامل این انحطاط به شمار می روند، لذا شاعران متعهد پیوسته نسبت به این عوامل در شعر خویش واکنش نشان می دهند؛ از جمله حافظ و شهریار نیز نسبت به فساد نهادهای اجتماعی عصر خویش رو یکردی منتقدانه دارند. لکن زبان انتقادی حافظ تند، اثربخش و بیدار کننده است همچنین فساد اجتماعی و انتقاد اجتماعی در شعر آ...