درک رابطه متقابل تاریخ و ادبیات از دیرباز مدنظر بزرگان عرصه سخنوری بوده است. رد این رابطه را می‌توان در نوشتارهای افلاطون و ارسطو یافت. از 1980 با پیدایش نو تاریخ‌گرایی دو بودگی بین تاریخ و ادبیات که از زمان ارسطو به بعد شیوه غالب اندیشه بوده، فروریخت و با نظریات هایدن وایت و گرین بلات که از منظری متفاوت به تاریخ و ادبیات می­نگریستند پیوند دوسویه این دو مطرح شد. هایدن وایت از سکوی زبان به تاریخ...

بی‌شک تحقیقات و پژوهش‌های عظیمی در زمینة حافظ و اشعارش (حافظ‌‌پژوهی) توسط شارحان‌ و حافظ‌پژوهان زیادی صورت گرفته‌ که هر یک به ‌نوبة خود تأثیر به‌سزایی در تکریم مقام حافظ داشته‌ که به‌زعم خود توانسته‌اند خوانشی نو و برداشتی تازه از اشعارش ارائه‌ دهند. به‌ این اعتبار می‌توان گفت که اشعار وی به‌‌لحاظ ابعاد پیچیدة ذهنی او، به‌دلیل درون‌مایه‌های پر رمزوراز و خوانش‌های گوناگون بیشتر به منشوری هزارپهل...

زیباشناسی مدرن در مقوله­های زیبایی و معنا حساب خود را از زیباشناسی کلاسیک جدا کرده و تجربه­های زیباشناختی جدیدی را شکل داده است. دیگر از نگرش انسان به ایستایی و ثبات جهان، حتی در حوزه­ی تفسیر و نقد، اثری نیست. وقتی کاری، مدرن یا پست­مدرن توصیف می­شود، با الزام به درک نوعی پیچیدگی، کار نقد پویاتر و دشوارتر از همیشه خواهد شد. با وجود هم­پوشانی نقد و امر زیباشناختی، دشواریِ تعریف و تشخیص هنر مدرن و...

محمد زهری، یکی از چهره­های شاخص شعری دردوره معاصر است. وی از جمله شاعران نو پردازی است ­که بین دهه های 1330 تا 1350 یکی از درخشان­ترین دوره­های شعر فارسی را رقم زدند، این دوره یکی از مهم ترین و شکوفاترین دوره­های شعر نو در ایران محسوب می­شود. مضامین بیشتر شعرهای او را عشق و اجتماع­ تشکیل می­دهد که بر حول محورهای فکری از جمله تنهایی، یأس و نومیدی، یافتن امید در دل نومیدی و .... می­چرخد. تأثیر رو...

عبدالعلی دستغیب یکی از پیشگامان نقد نو فارسی است که قریب به 6 دهه از عمر خویش را وقف نقد و تحلیل ادبیات فارسی کرده است؛ تا آن جا که آثار او در این حوزه، بیش از شصت عنوان کتاب و مقاله می باشد. این پایان نامه با عنوان «بررسی و معرفی آرای و اندیشه های عبدالعلی دستغیب در نقد آثار ادبی» با روش تحقیق کتابخانه یی و هدف معرفی دستغیب و آثار وی به خوانندگان علاقه مند نگارش یافته است؛ براین اساس پس از شر...

مسمط «یادآر ز شمع مرده یادآر» اثر طبع دهخدا یکی از اشعار مدرن فارسی است که مورد توجه پژوهشگران حوزه ادبیات معاصر واقع شده است. این مقاله بر آن است تا با بهره گیری از رویکرد ترامتنی که از جمله رویکردهای جدید نقد ادبی به شمار می رود، به نقد و خوانش نوینی از مسمط دهخدا بپردازد. پرسش های پژوهش حاضر آن است که چرا این مسمط از اشعار مدرن به شمار آمده است؟ پیوندهای شعر دهخدا با شعر گذشته و حال فارسی چگ...

تصویر و تصویرپردازی از عناصر و مؤلّفه‌های برجسته در حوزة زیبایی‌شناختی و از جمله اختصاصات در سبک‌شناسی آثار ادبی و هنری است. امروزه نگاه انتقادی به آثار ادبی از منظر خلق تصاویر نو، ناب و نغز از جمله مباحث جدّی در مطالعات بلاغت سنتی و نقد و نظریة ادبی و به‌ویژه در بررسی و تحلیل‌های مکاتب صورت‌گراییی و ساختارگرایی و مانند آن محسوب می‌شود. هدف از این پژوهش بحث و بررسی در انواع تصاویر منظومة بزمی نور...

بعد از ظهور نیما و پیدایش شعر نو فارسی و تثبیت این نوع ادبی جدید، جریان‌های مختلفی در شعر نو فارسی شروع شد. یکی از این جریان‌ها، «شعر زبان محور» است. این جریان شعری با تأکید بر اهمیّت زبان در شعر، بازی‌های زبانی و رفتارهای زبانی، توانایی‌های زبان را کانون توجّه خود قرار می‌دهد. این پژوهش به شیوۀ توصیفی-تحلیلی با بهره‌گیری از نظریه‌های ادبی به ویژه نظریات وینگنشتاین به بیان نقش و اهمیّت زبان در شعر...

چکیده: هدف این مقاله بررسی دگرگونی درونی در ساختار تفکر پسااستعماری، و تجلی آن در قالب تقابل ملی گرایی و فردیت ضداستعماری در رمان مدرن ایرلندی می باشد. این مقاله بر آن است تا با نگاهی درونی دیدگاه بظاهر پسااستعماری دولت ایرلند را بعنوان مخلوطی از تفکر نو استعماری و نظامات محدود کننده معرفی نموده و سپس به واکاوی نمود این تفکر در رمان ایرلندی بپردازد. این مقاله برآن است تا این تغییرات بنیادین در...