هنر دینی ایران در پی تجلی امر والا از هرگونه ترسیم پیکرنما پرهیز کرده است. در این میان موضوعات مذهبی و امور اُخروی به واسطۀ نیاز به ترسیم پیکرنما و فضای روایی در وادی ممنوعه قرار گرفتند. با وجود تأکید بسیار قرآن و احادیث در این حوزه، هنر ایران عاری از مصورسازی امور اُخروی است- جز موارد انگشت‌شماری مربوط به دیدار پیامبر از بهشت و جهنم در نسخ خطی معراج نامه‌ها- اعتلای این حوزه مربوط به هنر عامیان...

این پژوهش به شیوه توصیفی انجام شد و جمع آوری اطلاعات آن بر مبنای منابع مکتوب و الکترونیک با هدف شناخت صنیع الملک به عنوان پیشگام در طراحی گرافیک ایران صورت پذیرفت و بر این محور استوار گشت که هنر در دوره قاجار بر اثر مواجهه ایران و اروپا دستخوش تغییر شد و هنری به وجود آمد که حاصل تعامل این ارتباط بود. بدین ترتیب، مطبوعات و چاپ که هر دو پ دیدهای غربی بودند با حفظ ارزشهاو اصالتهای فرهنگ تصویری ایر...

در دورۀ قاجار ایران شدیداً تحت تأثیر پیشرفت های صنعتی و دیگر جاذبه های اروپایی قرار گرفت و از ورود افکار و محصولات آن ها استقبال شد. این روند بر هنر ایران نیز کم کم اثرگذاشت، اما مسلماً بعضی از سنت های پایدار به جای ماند. در این دوگانگی نوعی پیوستگی شیوۀ نگارگری اواخر دورۀ صفوی با سبک قاجاری دیده می شود، اما فرنگی مآبی، که ازاواخر صفوی شروع شده بود و اوج آن در دورۀ اول قاجاری ادامه یافت، نه فقط د...

چکیده : دوران قاجار عصر گسترش نقاشی دیواری و تزیینات دیواری در خانه ها به عنوان یکی از عمده ترین راهبردهای شکل دادن به فضای معمارانه است. در شهر یزد این امر بواسطه تحولات اجتماعی واقتصادی و گسترش تجارت طبقه ای از افراد متمول تجار شکل می گیرد که تحت تأثیر ارتباط با خارج و تحولات فرهنگی سعی دارند با استفاده از این شیوه، فضای خانه های خود را در رقابت بایکدیگر آراسته ترسازند. پژوهش حاضر پاسخ به ا...

نسخه خطی مصور شاهنامه داوری، متعلق به سده سیزدهم هجری قمری در دوره قاجار به شماره 599 در موزه رضا عباسی نگه داری می شود که از آثار آقا لطفعلی خان صورتگر شیرازی و برادران داوری است. این نسخه آخرین نمونه ممتاز در هنر کتاب آرایی ایران به شمار می رود. تصاویر این نسخه شاهدی بر واپسین تلاش ها در جهت زنده نگاه داشتن اصول نگارگری ایرانی است. نقاشی قهوه خانه نیز حاصل و ثمره حدود یازده قرن تکوین تدریجی آ...

هنر نگارگری و نقاشی دوره آل‏جلایر را بایستی در تداوم سبک رایج دوره ایلخانی(مکتب تبریز) مورد بررسی قرار داد. مهمترین تأثیری که از دوره ایلخانی به جا ماند و در دوره آل‌جلایرصیقل داده شد؛ سبک هنر نقاشی چینی بود. در این مقاله بر آنیم با روش تاریخی و رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به بررسی هنر نگارگری و نقاشی این دوره و سهم آن در شکل‏گیری مکتب نگارگری هرات دوره تیموریان بپردازیم. یافته‏ها حاکی از آن است که...

در مقاله‌ پیش رو بر اساس نظریه گفتمان در آراء لاکلا و موفه، تأثیر گفتمان مشروطیت بر هنجارهای تصویری عصر قاجار در سه دوره‌ تاریخ ایران مورد مطالعه قرار گرفته است .دوره اول سلطنت ناصرالدین شاه (1313-1264 ه.ق)، دوره دوم سلطنت مظفرالدین شاه (1324-1313ه.ق) و دوره‌ سوم سلطنت محمد علی شاه و احمد شاه (1344-1324 ه.ق). در دوره‌ اول شکل‌گیری گفتمان پیشامشروطیت با مفصل‌بندی قانون و دال‌هایی چون «عدالت»،...

چکیده پژوهش حاضر که با هدف شناسای چگونگی ارتباط انسان با اشیاء در نقاشی و استمرار ویژگی ارتباط پیکره با اشیاء در نقاشی مکتب اصفهان تا دوره اول قاجار تنظیم شده است می تواند کاربرد فراوان در حوزه های پژوهشی و آموزشی در خصوص ترکیب بندی و اصول آن خصوصاً ترکیب بندی در تک پیکره نگاری باشد. مسئله پژوهش حاضر این است که اشیاء چگونه نقشی می توانند در ایجاد ترکیب بندی در آثار هنری داشته باشند که تمرکز ...

چکیده اهمیت اشیاء در نگاه انسان از آغاز پیدایش در زندگی جریان داشته و تاکنون نیز ادامه دارد. ساخت اشیاء از انواع کاربردی و آئینی آغاز و تا انواع الکترونیکی آن به همزیستی مسالمت آمیزی با انسان منتهی گشته است. حال اینکه این همزیستی در هر دوره ای از تاریخ چگونه خودنمایی می کند از اهمیت بسیاری برخوردار است.این رساله به بررسی موقعیت شی از جنبه های زیبایی شناسی، هویت مداری، نمادگرایی، جامعه شناسی ...

نقاشی دوره ی قاجار بر بستری از رویارویی میان سنت و تجدد شکل گرفت، لیک این امر سبب گردید که رابطه ای ظریف بین تجربه های نقاشی ادوار پیشین و تخیل و تجارب نقاشی نوین برقرار شود. نقاشی این دوره از سویی در فرهنگ و تمدن گذشته ی ایران ریشه دارد و از سوی دیگر متأثر از شرایط فرهنگی- اجتماعی و سیاسی- اقتصادی ایران قرن نوزدهمی است که نوزاد مدرنیته را در بطن خود جای داده است. در میان این نقاشی ها، رد پای ج...