از قرن هفدهم میلادی، ارامنه در ایران، از نظر تجاری و اقتصادی، همچنین فرهنگی و هنری تاثیرات مهم و اساسی بجای گذاشتند. این مقاله، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و با نگاهی به تاریخ نقاشی ارامنه ایران به تبیین جایگاه میناس؛ نقاش ارمنی قرن هفدهم میلادی، در نقاشی ایران پرداخته است. یافته‌های این مقاله، گویای این مطلب است که میناس به عنوان یک نقاش ایرانی ـ ارمنی در ورود نقاشی اروپایی به ایران، چهر...

در مواجهه با سپیده­دم تجدد ایرانی در عصر مشروطه می­توان پرسید آیا انقلاب مشروطه­ ایران، سرآغازی برای تحولات هنری بوده است یا خیر؟ دربار قاجار پیش از این به مدرنیزاسیون از بالا رو آورده بود که در پی آن، نظام نقاشی ایران، عناصری از بیرون را پذیرفته و حرکت به‌سوی نقاشی واقع­گرایانه را آغاز کرده بود. در این پژوهش، با اتخاذ دیدگاهی تاریخی و جامعه­شناختی تلاش شده است نشان ­داده شود دربار در چه شرایطی...

با ورود ایران به قرن چهاردهم شمسی و هم‌زمان با تغییرات و دگرگونی‌های گسترده‌ای که در ناحیه‌های مختلف فرهنگ ایرانی صورت گرفت، معماری ایران نیز که پس از انحطاط سنت معماری ایرانی نیاز به تحول و بازآرایی را در خود احساس می‌کرد با ورود وارتان هوانسیان به ایران مسیر تازه‌ای در پیش گرفت. راهنمای تئوریک این نوشتار نظریه میدان پی‌یر بوردیو و نیز مباحث جامعه‌شناسی معماری اروین پانوفسکی است. با تکیه بر ای...

شناخت فضای خیالی موجود در نگارگری ایرانی باتوجه به پیش زمینه های نظری و فکری که موجب ایجاد آثار برجای مانده در این حوزه شده است، صورت پیچیده و نا شناخته ای را در بر دارد که پژو هشهای انجام یافته در این موضوع از منظر هایی خاص و عمدتا به شکل های رویدادنگارانه و تاریخی و یا شاعرانه ودور از تجربیات بصری و یا صرفا به صورت تحلیل هایی بصری، ظهور نموده اند. ضرورت نیاز به پژو هشی فراگیر که از اجماع روش...

در پژوهش حاضر به بررسی توانایی های آثار نقاشی امروز ایران در برقراری ارتباط صحیح با مخاطب ایرانی پرداخته شده است. در این تحقیق با مروری بر نقاشی معاصر ایران، شیوه ها و آثار نقاشان ایرانی در طی دوره های مختلف بررسی شده است. با توزیع پرسشنامه هایی در میان بازدیدکنندگان نمایشگاه های نقاشی، و بررسی تحلیلی پاسخ ها به میزان ارتباط آثار نقاشی با بازدیدکنندگان آثار و برداشت های مخاطبین از آثار پرداخته ...

با ورود مدرنیسم و نوگرایی به نقاشی ایران، نقاشی کمال الملک و شاگردانش به دست فراموشی و بی مهری سپرده شد و برای زمانۀ جدید، زبان و مضامین آن کهنه و ناکارآمد و سست و لق می نمود. از همین رو به تندی با پیروان مکتب کمال الملک برخورد شد. حالا پس از هفتاد سال از آغاز جریان نوگرایی در هنر ایران، افتتاح موزۀ «مکتب کمال الملک» در باغ نگارستان واقع در میدان بهارستان تهران، و انتشار کتابی با همین نام توسط ...

نقاشی ایرانی همواره متاثر از ادبیات بوده است. مقاله حاضر در پی آنست که میان نگاره ?سوگ شوی لیلی? منسوب به شیخ زاده و اشعاری از لیلی و مجنون نظامی در این باره، مقایسه ای تطبیقی صورت دهد. نظامی از سردمداران شعر تغزلی است که منظومه های او، بالاخص لیلی و مجنون با قدرت تصویرگرانه ویژه، همواره مورد تقلید شاعران و توجه نگارگران بوده است. در این جستار پس از شرح ابیات فوق از نظامی و بررسی نگاره همتای آن...

پژوهش حاضر در پی تحلیل بازنمایی واقعیت و صور خیالی در نقاشی قاجار از آغاز تا سال 1264 هجری قمری بوده است. به همین منظور در این پژوهش سعی بر آن بوده تا ضمن بررسی صور خیالی و واقع نگاری نقاشی نیمه ی نخست قاجار به تأثیر ادبیات بر این هنر اشاره شود و به صورتی مصداقی مورد تحلیل قرار گیرند. اثبات این فرضیه که نقاشان نیمه ی نخست قاجار در مواجهه با واقعیت و صور خیالی، متأثر از ادبیات و فرهنگ ایرانی بو...

بن مایه اصلی نقاشی ایرانی در ادوار مختلف را باید در ادبیات این سرزمین جستجو کرد. از این رو مهمترین مسأله در رویکرد به نقاشی ایرانی پیوند تنگاتنگ آن با ادبیات فارسی است. این پژوهش ابتدا به ریشه یابی و یافتن منشأ مضامین مختلف در ادوار هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، مانویان و نیز آثار به جای مانده از دیوارنگاره های سغدی و سلجوقیان پرداخته است؛ و سپس به بررسی حامیان درباری به عنوان عاملی تأثیرگذار ...