ارتباط متقابل بین زبان و جامعه موجب انعکاس ویژگی های اجتماعی و خرده فرهنگی گروه های جامعه در زبان آنها می گردد. در این مطالعه زبان اسلنگ به عنوان زبان خرده فرهنگی جوانان، ابزاری برای شناخت بخشی از مناسبات اجتماعی جوانان با گفتمان مسلط جامعه و نهادهای اجتماعی آن، قرار می گیرد. بررسی زبان اسلنگ، در طی روند تحقیق و با ارجاع پیوسته به داده های مورد تحلیل، بر مبنای نظریه کارناول باختین، متن لذت بخش ...

بررسی نشانه­ای- فرهنگی و تغییر ایدئولوژی در ترجمه (بر اساس تحلیل گفتمان انتقادی)   مطالعة موردی: پیرمرد و دریا، اثر ارنست همینگوی   آناهیتا امیرشجاعی[1] محمد حسین قریشی[2]   تاریخ دریافت: 18/11/91                                                                                                                    تاریخ تصویب: 26/11/92   چکیده در این مقاله به اهمیت تحلیل گفتمان انتقادی د...

"گفتمان زیبایی" را می توان شیوه ای تلقی نمود که افراد و گروه ها برای سخن گفتن درباره زیبایی به عنوان نظامی از رمزگان و نشانگان مرتبط با بدن به کار می گیرند. این نظام طی فرایند تاریخی، درون بافت اجتماعی- فرهنگی خاصی از طریق اعمال قدرت های موجود اجتماعی شکل می گیرد. در پژوهش حاضر سعی شده است با برگزیدن نظریه و روش تحلیل گفتمان براساس خوانش لاکلا و موفه سیر تحول تاریخی پدیده ی زیبایی و تاثی...

این پژوهش، تحلیل گفتمانی نظریه ی برخورد تمدن هاست ، که نظریه ی مهمی در گفتمان حاضر در روابط بین الملل محسوب می شود. طبق نظریه ی هانتینگتون، جهان را می توان به تمدن های متمایز تقسیم کرد و ارزش های تمدنی تعیین کننده ی نوع برخورد کشورها با یکدیگر است. با انتخاب تحلیل گفتمان انتقادی به عنوان رویکرد نظری و روش شناختی، متن نظریه ی هانتینگتون با توجه به مفهوم سازی عبارات کلیدی همچون برخورد تمدنی به عن...

چکیده مقاله حاضر با هدف پاسخ به پرسش‌هایی مانند چیستی دلایل بسط‌یافتگی و توسعه و پیشرفت گفتمان انقلاب اسلامی در گستره منطقه‌ای و جهانی و بررسی همگرایی عوامل مؤثر بر تسلط گفتمان انقلاب اسلامی و عوامل مؤثر بر اشاعه تمدنی این گفتمان نگاشته شده است. در این راستا تحلیل گفتمان هم در جایگاه نظریه و هم در جایگاه روش مورد استفاده قرار گرفته است. کسب قابلیت‌های راهبردی در حوزه تمدنی از ...

پژوهش حاضر در پی ارائه‌ی "نظریه عدالت سیاسی" در اندیشه‌ی سیاسی خواجه نصیرالدین طوسی است و این مهم را در قالب روش تحلیل گفتمان بررسی خواهد کرد. خواجه نصیر در ساماندهی این مسأله براساس اصول مذهب شیعه - به‌ویژه "عدالت" و "امامت" - پیش رفته و برمبنای عدل الهی در نظام تشریع و قاعده‌ی لطف، به امام یا رئیس اول مدینه مشروعیت داده و او را عامل جاری‌شدن عدالت سیاسی و اجتماعی محسوب کرده است. بدین‌ترتیب "ا...

داستان های دده قورقود، به مثابه آئینه تمام نمای آمال، سجایا و خصایل مردمانی از قوم ترک در گذشته های دور است. به عبارت بهتر، داستان های دده قورقود، بخشی از یاداشت­های تاریخی ـ فرهنگی شاخه­ای از اقوام بزرگ ترک (قبایل اوغوز) محسوب می­شود که بررسی ابعاد اجتماعی آنها و کشف مضامین و مفاهیم هنجاری و ارزشی نهفته در آنها به لحاظ جامعه شناختی می­تواند پرتویی بر حیات اجتماعی اقوام ترک و نوع نگرش و سازمان ...

تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی جدید در پژوهش های کلامی است. این پژوهش سعی دارد تا با ارائه پیشینه ای از مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است، تعریف درستی از تحلیل گفتمان انتقادی به دست دهد و پس از آن به معرفی نظریه ای بسیار جدید در این زمینه می پردازد که نارسایی های نظریه های پیشین را ندارد. چارچوب نظریه ای که این پژوهش بر آن استوار است بر پایه زبانشناسی نقشی- نظام بنیاد است که ریشه در آرا...

در این مقاله سه مؤلفه جهانی شدن‘ شهروندی و دین بررسی شده است. از آنجا که جهانی شدن و دین از طرفی در فرازمانی و فرامکانی بودن اشتراک دارند و از طرف دیگر شهروندی معرف نوعی التزام به قوانین مدنی و تعلقات سیاسی‘ فرهنگی و اجتماعی است که مرز جغرافیایی و سیاسی‘ در محدوده یک کشور‘ دارد و بر ضوابط حقوقی دولت – ملت تأکید می کند‘ احتمال دارد نوعی چالش بین جهانی شدن‘ دین و شهروندی در جامعه معاصر وجود داشته...

بر اساس نظریۀ رسانه و دیدگاه­های انتقادی در حوزۀ رسانه و ارتباطات، رسانه این قدرت را دارد که محتوای خود را تحت تأثیر خواستگاه های فرهنگی و هویتی به ویژه ماهیت سکولاری خود قرار دهد و محتواهای دینی را تغییر داده و نتیجه ای دور از روح و اندیشۀ محتوای رسانه ای شده ایجاد نماید. عمده این نظریات تلاش نموده اند تا قدرت تسلط فناوری بر فرهنگ را اثبات و تشریح نمایند و از همین رو، برخی در نگاهی ناامیدکننده...