مطالعه نظم قرآن که گاهی ذیل بحث اعجاز مطرح می‎شود، با رویکردها، مدل‌ها و روش‌های گوناگون بررسی می‌شود، نوشتار پیش‏رو رویکردِ جدیدی به بررسی مسئله انتظام متنی قرآن با رویکرد زبانشناسی دارد و بعد از الگو قرار دادن مطالعات زبان‌شناسی‌ متن، ابعاد تازه‌ای از این انتظام مشخص می‎کند. روش مورد اتخاذ به ساختار بنیاد-خرد؛ که منجر به رونمایی از ساختارهای پیچیده‌ای چون؛ خوشه‌ای، شبکه‌ای‌واژه‌محور، ساختار مت...

به نظر بسیاری از بزرگان علم و ادب، اسلوب بیان و سبک نظم قرآن، جمله‌بندی‌ها و عبارات آن در قالبی نو و اسلوبی تازه، برجسته‌ترین جنبه اعجاز قرآن است. به علاوه، ویژگی کلمات انتخاب شده به گونه‌ای است که جابه‌جایی کلمات یا تبدیل آن‌ها هرگز امکانپذیر نیست. همچنین با عنایت به وجود ترادف معنایی(غیر تام) بین آن‌ها مشخص می‌شود نه‌تنها هر واژه، متناسب با دلالت معنایی خاص خود بلکه با ترکیب معنایی هر واژه بع...

علم مناسبت ازسدۀ 8ق همچون یک دانش مطرح شد و آن‌چه در کتب علوم قرآن همچون تاریخ این علم بیان می‌گردد معطوف به آثار این سده و بعد از آن است؛ آثاری که در آن‌ها به‌صراحت از انواع ارتباط و اتصال بین آیات و سُوَر سخن گفته شده است. این سؤال مطرح است که بستر پیدایی و نضج اندیشۀ تناسب چه بوده است و اندیشمندان مسلمان چه مسیری را طی کرده‌اند تا موضوع تناسبِ میان آیات و سور قرآن برای آنها به دغدغه‌ای علمی تبد...

هدف پژوهش حاضر، بررسی اصول اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد، در اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی سیاست و هرگونه تلاش سیاسى به دو بخش الهى و غیرالهى تقسیم شده است. وى معتقد است که اگر تلاش مدیران، رهبران و برنامه‌ریزان امور اجتماعى و اصلاح‌طلبان و تحول‌خواهان در جهت صلاح، معنویت و مصالح مردم باشد، سیاست الهى نام دارد. این همان مفهومى است که درباره‌‌...

قرآن‌پژوهان و مفسران برای کشف ترتیب نزول سوره‌های قرآن، دو روش دارند: یکی روش اجتهادی محض که بدون توجه به روایات ترتیب نزول و براساس ویژگی های ظاهری یا محتوایی سوره‌ها ترتیب نزول آن‌ها را مشخص می کنند؛ دوم روش روایی محض که روش رایج متقدمان بوده است. در این روش برای شناسایی ترتیب نزول سوره‌های قرآن، به نقل روایات ترتیب نزول بسنده می‌کردند. در این نوشتار برای نخستین بار روش جدیدی را به نام روش رو...

طبق دیدگاه گروهی از مفسران و قرآنپژوهان آیه اکمال دین (مائده:‌ 3) با قبل و بعدش هماهنگی ساختاری و تلازم معنایی ندارد. این ناسازگاری بیشتر ناشی از نوع نگرش به متن قرآنی است که متن را مطابق قواعد رایج در عرف و رابطه خطی و طولی آیات،یعنی توجه به روابط پسین و پیشینی آیه در سیاق و خطی مشخص در نظر می‌گرفتند؛ ‌اما با تغییر آن نگرش وگذر از نظم خطی آن‌سان که آیه با دیگر آیات همخوان و هم‌معنای خود، شبکه‌...

یکی از رویکردهای های موجود در مطالعات قرآنی و تبیین بلاغت قرآن، مبحث نظم و تناسب می باشد. که یکی از جلوه های اعجاز قرآن کریم نیز محسوب می شود. هدف این پژوهش بررسی تأثیر نظم در ایجاد انسجام و تناسب معنایی سوره نمل است. در این پژوهش عوامل موثر نظم همراه با تناسب درونی بین آیات سوره نمل بررسی و ارتباط ساختار بلاغی با محتوا و اهداف سوره مورد بررسی قرار می گیرد. در پایان، تحلیل ساختار روایی، وجوه ...

به نظر بسیاری از بزرگان علم و ادب، اسلوب بیان و سبک نظم قرآن، جمله‌بندی‌ها و عبارات آن در قالبی نو و اسلوبی تازه، برجسته‌ترین جنبه اعجاز قرآن است. به علاوه، ویژگی کلمات انتخاب شده به گونه‌ای است که جابه‌جایی کلمات یا تبدیل آن‌ها هرگز امکانپذیر نیست. همچنین با عنایت به وجود ترادف معنایی(غیر تام) بین آن‌ها مشخص می‌شود نه‌تنها هر واژه، متناسب با دلالت معنایی خاص خود بلکه با ترکیب معنایی هر واژه بع...