هدف اصلی این نوشتار، بررسی چشم‏انداز و افق روابط کشورهای عرب با عراق جدید می‏باشد. عراق جدید جایگاهی متفاوت با عراق دوران صدام حسین در سیاست خارجی کشورهای عرب پیدا کرده است؛ چرا که این کشور در تاریخ، هویت و فرهنگ عربی جایگاه منحصر به فردی دارد. امروزه، امنیت هستی‏شناختی عربی به طور محسوسی با تحولات عراق جدید، دستخوش تغییرات عمده‏ای شده که این روند حساسیت رهبران عرب سنی و عرب‏گرا را برانگیخته اس...

چکیده صنعت خودروسازی در ایران و کره جنوبی هم‌زمان در برهه خاصی آغاز شد، اما دستاوردهای دو کشور در این عرصه قابل قیاس نیست. کره توانست به پنجمین خودروساز جهان تبدیل شود، اما ایران در این عرصه کاملاً ناکام ماند. ایران از آغاز راه صنعتی‌شدن به ویژه در عرصه خودروسازی همواره یک نظام دسترسی محدود (منطبق با نظریه داگلاس نورث و همکاران) داشته و به ندرت بستر برای ورود بخش خصوصی به فعالیت اقتصادی و شکل‌گ...

چکیده فرقه گرایی و تشدید اختلافات مذهبی جزو لاینفک در تحولات خاورمیانه می باشد. پدیدار شدن دولت های ناتوان مانند لیبی، یمن، عراق، سوریه و ظهور بازیگران قدرتمند غیردولتی فراملی مانند القاعده، داعش، جبهه النصره، طالبان، جماعت اسلامی، جماعات الصحوه، جنبش انصارالله یمن، حزب الله لبنان و... در کنار تغییر در رفتار و کنش گری بازیگران بین المللی و منطقه ای، نظم سیاسی و امنیتی حاکم بر خاورمیانه را متحول...

این مقاله با رویکردی کلان‌نگر ناظر بر تحلیل شرایط ساختاری ـ تاریخیِ «امکان و امتناع قانون و نظم در ایران» است. غالباً تبیین‌های ارائه‌شده از علل تاریخی غیبت قانون و نظم اجتماعی در تاریخ و جامعه ایران، با نگاهی غایت‌شناختی، به دنبال شرح موانع «کنونیِ» غیبت قانون در جامعه ایران هستند. در این انگاره، «تاریخ ایران» در خدمت فهم شرایط کنونی جامعه ایران و به شکل وارونه مفهوم‌یابی می‌شود. شناخت ناشی از ای...

این نوشتار گزارشی از یک تجربه در عرصه آموزش سیاسی است که در بهار 1381 در قالب یک درس 2 واحدی با نام «کارگاه و آزمایشگاه علوم سیاسی» به تعدادی از دانشجویان در دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی ارائه شد. چهارچوب و قواره این کارگاه حاصل تجربه آموزش کاربردی دانش و تحلیل سیاسی برای صدها تن از کارشناسان و مدیران دستگاه‌های اجرایی و سیاسی در دو دهه گذشته بود. در تجربه دانشگاه شهید بهشتی ...

گفتمان سیاسی اخوان المسلمین در واکنش به تحولات و بی قراری های سیاسی و اجتماعی در جامعه مصر شکل گرفت. این گفتمان اسلام گرا توانست عناصر و پدیده های جامعه مصر را در خود منحل و یا ساماندهی کند، و بدین ترتیب از ظرفیت و نفوذ گسترده ای برخوردار گردد. توفیق این گفتمان در نشانه گذاری و معنا دهی به عناصر و گروه های پراکنده و جدا شده از گفتمان مسلط و مفصل بندی آنان با گفتمان خود باعث شد تا این گفتمان بتو...

دین همواره نیرومندترین عامل ایجاد نظم و ثبات در ابعاد گوناگون روابط اجتماعی و سیاسی بوده است و باورهای مذهبی، تداوم اجتماع را از طریق معنابخشی به حیات جمعی و قاعده‌مندسازی مناسبات گروهی، تضمین کرده‌اند. در عین حال دین مقوله‌ای تفسیرپذیر است و از این‌رو منشاء تاریخی شکل‌گیری نحله‌ها، فرقه‌ها و دستجات مختلف بوده است که پیامد آن شقاق اجتماعی و ناپایداری سیاسی است. در این شرایط، گروه‌های منشعب غالب...

موضوع نظم اجتماعی یکی از کلیدی ترین مباحث جامعه شناسی است و همانطور که در طرح مسئله به آن اشاره شد، جامعه شناسان را از این دیدگاه می توان به دو گروه نظم گرا و تضاد گرا تقسیم نمود. این باور وجود دارد که بدون برخوردار بودن از حداقل نظم اجتماعی، امکان پیشرفت و توسعه جوامع در زمینه های مختلف وجود ندارد. طبیعی است در جامعه ای که انسجام اجتماعی وجود نداشته باشد همکاری گروهی برای دستیابی به اهداف مشت...

گسست جامعة قاجار از اندیشة سنتی و بروز گرایش های نوخواهان در آن دوره، پیامد یک خودآگاهی انتقادی بود که به دنبال وقوع بحران های متعدد اجتماعی ـ سیاسی رخ نمود. رشد روزافزون ترجمة آثار سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی در روزگار قاجار، سبب گسترش آگاهی های اجتماعی شد. در مقالة حاضر، ضمن طیف بندی گفتمان های انتقادی آن دوران و ارائة شواهد، نشان داده شده است که اکثر طراحان این گفتمان، دست اندرکار ترجمة متون ...

گسست جامعه قاجار از اندیشه سنتی و بروز گرایش های نوخواهان در آن دوره، پیامد یک خودآگاهی انتقادی بود که به دنبال وقوع بحران های متعدد اجتماعی ـ سیاسی رخ نمود. رشد روزافزون ترجمه آثار سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی در روزگار قاجار، سبب گسترش آگاهی های اجتماعی شد. در مقاله حاضر، ضمن طیف بندی گفتمان های انتقادی آن دوران و ارائه شواهد، نشان داده شده است که اکثر طراحان این گفتمان، دست اندرکار ترجمه متون ب...