به نظر می رسد اتکایِ غزالی بر خداباوری، جهت خروج از شکاکیت، می تواند یکی از طرق محتمل در مواجهه با مسائلی باشد که به طور سنتی با ماهیت معرفت گره خورده اند. ما پس از بازنویسی موضع غزالی، درمجموع، دو گزینه را برای تفسیر موضع وی ارائه خواهیم داد. در همان ابتدای مقاله، گزینه اول رد می شود. برای دفاع از گزینه ی دوم، به طور مفصل به واکاوی وضع معرفتی خویش در قبال باور های ناظر به جهان خارج خواهیم پرداخ...

اشتفان تسوایگ و بزرگ علوی، به ‌عنوان دو نویسندۀ پرآوازة ادبیات معاصر آلمانی و فارسی و نمایندگان مکتب ادبی رئالیسم، با توجه به موقعیت سیاسی و اجتماعی عصر خویش، به آفرینش آثار رئالیستی روی آوردند و فضایی سرشار از واقعیت را به تصویر کشیدند. بزرگ علوی به واسطۀ تحصیل و زندگی در آلمان و آشنایی با آثار نویسندگان آلمانی زبان، به این سبک گرایید و از جمله آغازگران سبک داستان‌نویسی رئالیسم در ایران گشت. د...

در مقالة حاضر ابتدا به اجمال، به ویژگی‌‌های مکتب ادبی رئالیسم انتقادی پرداخته شده است؛ از جمله اینکه رئالیسم انتقادی، پدیده‌‌ای مختصّ ادبیّات عصر طلایی روسیّه است و نویسندگان ایرانی ـ مانند محمّدعلی جمالزاده، بزرگ علوی، جلال آل‌احمد، میرزا فتحعلی آخوندزاده ـ تحت تأثیر این مکتب ادبی، آثار جاودانی به مقتضای زمان خود خلق کردند. سپس به بررسی نمودهای مکتب رئالیسم انتقادی در آثار آخوندزاده و به طور اخصّ د...

ملکوت بهرام صادقی (1315-1363) تاکنون فقط یک داستان بلند در حوزۀ داستان های اسطوره ای و جریان سیال ذهن به شمار می رفت. این نظر در جای خود درست و تأییدشده است؛ اما از منظر «رئالیسم جادویی» هیچ گاه به طور جدی به این اثر پرداخته نشده است. حال آن که رگه های قوی این جریان چنان در آن بازتاب یافته است که می توان آن را سرآغاز و نقطۀ عطف رئالیسم جادویی در ایران دانست. این مقاله ویژگی های مهم سبک رئالیسم ...

زبان شناسی یکی از ابزارهای مؤثر در تحلیل سبک شناختی متن است. بی تردید یکی از وجوه تفاوت مکتب ها و نظریه های ادبی با یکدیگر، زبان مورد استفاده آنهاست. این مسئله فرضیه بنیادین این مقاله را شکل داده است. پژوهش حاضر با نگاهی تطبیقی به بازیابی نحوه به کارگیری زبان در دو مکتب رئالیسم و سوررئالیسم و بیان وجوه تفاوت آن از رهگذر بررسی دو رمان برجسته فارسی، «بوف کور» صادق هدایت و «سووشون» سیمین دانشور می...

چکیده رئالیسم علمی هدف تحقیق علمی را کشف حقیقت می‌داند؛ در مقابل، ابزارگرایینظریه‌ها را صرفاً ابزارهایی مفید می‌داند که برای نظم بخشیدن به داده‌ها و پیش‌بینی ساخته شده‌اند. مهم‌ترین چالش این دو، نزاع بر سر هویت‌های مشاهده‌ناپذیری است که نظریه‌ها جعل کرده‌اند. به نظر رئالیست‌های علمی، این هویت‌ها واقعاً وجود دارند و همان گونه عمل می‌کنند که نظریه‌های جعل‌کننده‌ی آنها می‌گویند؛ اما از نظر ابزارگرا...

کشف­المحجوب حکایت­هایی دارد که باور وقایع شگفت­انگیزش برای خوانندگان دشوار است.امروزه نویسندگان رئالیسم جادویی با مولفه­هایی چون: شگردهای زبانی، فن روایتگری، خواب و رویا، اسطوره و ... واقعیت­های شگفت­انگیز را برای خوانندگان باور­پذیر می کنند. آیا در کشف­ا­لمحجوب از این شاخصه­ها برای باور­پذیری حکایت­های عارفانه استفاده شده است؟ این مقاله ویژگی­های نثر کشف­ا­لمحجوب را با ویژگی رمان­های موفق رئال...

چکیده تئاتر دفاع مقدس به عنوان یکی از جریان های جدی در عرصه ی تئاتر کشور نیازمند شیوه ایی است تا به کمک آن بتواند حقایق متعالی خود را بر صحنه ی تئاتر به نمایش بگذارد. با نگاهی اجمالی به نحوه ی استفاده هنرمندان از سبک مشاهده می کنیم که رویکرد اکثر هنرمندان تئاتر دفاع مقدس به استفاده از سبک رئالیسم معطوف شده است ، استفاده ایی بی ثمر که تئاتر دفاع مقدس نه تنها نتوانسته در سایه ی آن به اهداف خود...