آینده­پژوهی مدرن که در دهه­های گذشته در مجامع علمی مطرح شده است در چارچوب مکتب نظری اثبات­گرایی با نگاه تقلیل­گرای تجربی ارزیابی می­شود نگاهی به محدودیت­های شناخته شده این مکتب فکری و تحولات تاریخی آن در دهه­های گذشته نشان می­دهد که رویکرد­های نوین مابعد اثبات­گرا تصاویر کامل­تری از علم هستند که سعی نموده­اند محدودیت­های گذشته رویکرد علمی را مرتفع سازند بر این اساس آینده­پژوهی نیز در چهره­ای جد...

مسئله «اِفک» به معنای بهتان و تهمت زدن است که از خود آیات گرفته شده و خداوند در سوره نور، به آن پرداخته است، این مقاله در نظر دارد تا با بررسی و نقد تطبیقی دلایل نظریه سه گانه، با نگاه به منابع تاریخی و تفسیری، به نظریه درست دست یابد. مفسرین اهل تسنن بر این باورند، آیه در شأن عائشه نازل شده است و برخی از مفسرین شیعه با آنان هم صدا شده اند. برخی دیگر از مفسران شیعه معتقدند: آیه در شأن ماریه قبطیه...

حوادث ناشی از رانندگی و تصدی وسیله ی نقلیه ی موتوری، شایع ترین حوادث سال های اخیر محسوب می شوند؛ در ایران نیز، آمار آن از حد استاندارد فراتر است. اخیراً در ایران، قوانینی به تصویب رسیده که سبب تحول در نظام مسؤولیت مدنی و جبران خسارت زیان دیده ی این گونه حوادث شده است؛ امری که نظام بیمه ای جبران خسارت را نیز متأثر می کند. این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش است که آیا این تحولات، مبنای مسؤولیت را د...

در این نوشتار به بررسی نظریه علّیت احتمالاتی میپردازیم. ایده ی اصلی این نظریه این است کهعلت، احتمال وقوع معلول را تغییر میدهد. علّیت در این نظریه، به عنوان رابطهای عینی و مبتنی برویژگیهای ذاتی معرفی میشود و روابط علّی در سطح نوعی مورد توجه قرار میگیرد. شناخت مانسبت به پدیدههای طبیعی قطعی و متعین نیست و سیر شناخت انسانی به صورت تقریب بهحقیقت است. بنابراین با اذعان به نقص شناختی انسان، قالبی احتمالی...

کلام الهی اصلی‌ترین منبع فهم آموزه‌های اسلامی است که در تفسیر آن، دستیابی به نیت صاحب ‌متن اهمیت‌ دارد. اما آیا معانی مقصود خدای متعال می‌توانند متعدد باشند؟ در این ‌راستا، نظریه‌ تفسیری ابن‌عربی قابل توجه ‌است. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی و نقد وحدت و کثرت معانی مقصود در آثار ابن‌عربی، تحلیل مبانی فلسفی مقصود نبودن معانی نادرست الفاظ و مقصود دانستن تمامی احتمالات معنایی درست می...

هدف این نوشتار تبیین قرآنی یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح در حوزه انسان‌شناسی فلسفی، یعنی مسأله تقدم و تأخر نفس از بدن می‌باشد. این بحث تاکنون بیشتر مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده و کمتر به تبیین قرآنی ـ فلسفی آن پرداخته شده است. ازاین‌رو پژوهش حاضر به تحلیل قرآنی ـ فلسفی این موضوع پرداخته است. در این راستا نخست معانی نفس در قرآن را مطرح می‌کند، سپس مهم‌ترین دیدگاه‌های فلسفی را در باب تقدم و تأخر ...

مفهوم جنگ عادلانه و نسبت آن با الهیات مسیحی، بیش تر از شانزده قرن است که در کانون بحث های فلسفه سیاسی در جهان مسیحیت قرار دارد، نظریه جنگ عادلانه از مهم ترین نظریه های روابط بین الملل و فلسفه سیاسی پیرامون صلح است که آگوستین (354 م) آن را طرح و بسط داده است. آگوستین جنگ را در صورتی عادلانه می داند که صادرکننده جنگ دارای مشروعیت الهی بوده و هدفش از این کار اجرای عدالت و برپایی جامعه توحیدی و صلح...

هدف از این پژوهش، تحلیل نظریه آر.جی. کالینگوود درباره تاریخ برای نشان دادن ابهام‌هایی اساسی در آن است. ابهام‌هایی که به باور نگارنده، دال بر وجود تعارضی ناگزیر میان دو اصل بنیادین معرفت‌شناسی کالینگوود است؛ یعنی قول به تاریخیت ذهن و حیات آدمی و باور به امکان بازآفرینی دقیق گذشته از طریق عنصر پیشینی تخیل تاریخی. با وجود این، با علم به تفسیری بودن نتایج خویش، راه را برای تأملات بیشتر باز خواهیم د...

مسئله این پژوهش، چگونگی بازنمایی عملکرد اجتماعی زنان در سینمای پس از انقلاب اسلامی ایران است. برای این منظور با استفاده از روش کیفی تلفیقی نشانه شناسی، بازنمایی ارزش‌های زن در سینمای بعد از انقلاب مورد مقایسه قرار گرفته است. در چارچوب نظری این تحقیق نظریه نمایش جنسیت و کنش متقابل گافمن و ایده آل تایپ ماکس وبر استفاده شده اند و بدین ترتیب الگوهای تفسیری و تفسیر ارزش­های اجتماعی بازنمایی شده در خ...

شاید هیچ کتابی به اندازه ی قرآن کریم مورد شرح و تفسیر قرار نگرفته باشد. بر اساس آمارهایی که از تفاسیر موجود و نیز اطلاعات کتاب شناسی به دست آمده، تاکنون بیش از سه هزار تفسیر بر قرآن کریم به سبکها و روشهای مختلف نوشته شده است. با این حال، هنوز عناصر اصلی دخیل در تفسیر نظری مبانی، اصول، قواعد، روشها و گرایشهای تفسیری در یک نظام منسجم تعریف نشده است و نوعاً مفسّران بدون شفاف سازی این گونه مباحث، به ...